Świętopietrze, czyli środki przekazywane Stolicy Apostolskiej na m. in. działalność charytatywną

Święci Piotr i Paweł nazywani są „filarami Kościoła”, byli współzałożycielami gminy w Rzymie, a także obaj ponieśli męczeńską śmierć za wiarę. Dzień 29 czerwca, kiedy obchodzone jest święto ku czci wspominanych apostołów, uznawany jest za prawdopodobną datę złożenia ich relikwii do katakumb. Tego dnia właśnie zbierane jest tzw. świętopietrze. Chociaż kościelny termin „świętopietrze” aktualnie może zaskakiwać, to nadal obowiązuje i ma niemałe znaczenie. Ofiara ma wyrażać poczucie przynależności do Kościoła powszechnego, miłość i zaufanie do Ojca Świętego, a także być znakiem komunii z Następcą Piotra i wrażliwości na najbardziej potrzebujących, którzy są wspierani przez Ojca Świętego.

- Obecnie parafie w Archidiecezji Krakowskiej kwartalnie odprowadzają do kurii specjalny podatek. Jest to podatek ryczałtowy od dominicantes czyli od wiernych uczęszczających na coniedzielne msze. Ta danina obejmuje również właśnie świętopietrze – mówi Archiprezbiter Bazyliki Mariackiej ks. infułat Dariusz Raś.

Świętopietrze składane jest już od czasów Mieszka I. W VIII wieku wprowadzono jest w Anglii, a następnie w Danii i Polsce, a w kolejnych wiekach w Szwecji, Norwegii, Islandii i w Niemczech. Wedle zasady, „obol św. Piotra” to podatek, który opłacali władcy krajów, które przyjęły chrzest. Podatek płacony papieżowi funkcjonował od VIII wieku. Danina kiedyś składana Stolicy Apostolskiej była przeznaczona na budowę Bazyliki Św. Piotra i światła do Grobu Apostołów. Teraz jej przeznaczenie jest zupełnie szersze. Oprócz celów dobroczynnych i potrzeby utrzymania Kurii Rzymskiej, danina która aktualnie jest składana służy też utrzymaniu muzeów i akademii papieskich oraz celom kulturalnym realizowanym pod patronatem Ojca Świętego.

- Świętopietrze jest z zasady związane z funkcjonowaniem wspólnoty wierzących. Należy podkreślić, że nie jest ono przeznaczone wyłącznie na utrzymanie Stolicy Apostolskiej i Kurii Rzymskiej, ale też ma decydujący wpływ na działalność misyjną Kościoła ad gentes. Świętopietrze wynika z wewnętrznego prawa naszej wspólnoty Kościoła. Uczy dzielenia się z bardziej potrzebującymi regionami, nad którymi pieczę specjalną pełni Stolica Apostolska – dodaje ks. Dariusz Raś.

Świętopietrze to obowiązek nałożony na diecezje przez prawo kanoniczne. Reguluje je - kan. 1271, w którym czytamy: „Biskupi, z racji więzi jedności i miłości, według możliwości własnej diecezji, powinni dostarczać środków, których Stolica Apostolska odpowiednio do aktualnych warunków potrzebuje, aby mogła należycie pełnić służbę wobec całego Kościoła”.

Wysokość składek nie jest ustalona. Dla przykładu w roku 2020 po raz pierwszy w historii Watykan opublikował listę najhojniejszych krajów, a wśród nich znalazły się Stany Zjednoczone z kwotą 13 mln euro, Włochy - 5 mln, Niemcy - 2,3 mln, Korea - 1,4 mln, Francja - 1,2 mln, Hiszpania i Brazylia - po 900 tys., Irlandia - 800 tys., Czechy - 600 tys. i Kanada - 400 tys. Polska nie pojawiła się w pierwszej dziesiątce i nie jest znana kwota darowizny jaką przekazała.

Coroczne wydatki Stolicy Piotrowej przedstawiane są w raporcie Papieskiej Rady „Cor Unum”, która ma za zadanie koordynować działania katolickich instytucji charytatywnych. W 2022 roku Watykan podawał, że w ramach świętopietrza do Stolicy Apostolskiej wpłynie około 47,3 mln euro. Z kolei w 2021 roku na konto Stolicy Apostolskiej w ramach świętopietrza wpłynęło 46,9 mln euro.

Wpływ AI na rynek pracy