Jak podaje "Mała Encyklopedia Krakowa" autorstwa Jana Adamczewskiego: "Król Bolesław Wstydliwy, lokując w 1257 miasto, zobowiązał się do zbudowania Sukiennic - miejsca dla targów. Była to na początku ulica, po obu stronach ciągnęły się kramy. Na noc zjeżdżały tu wozy kupców z towarem i wyjścia zamykano kratami, w ten sposób przejezdnym kupcom i ich towarom zapewniano bezpieczne schronienie. Przypuszcza się, że ok. 1300 uliczka z kramami została przykryta dachem i tak uformowany został pierwszy budynek Sukiennic. Jednak według relacji badających w 1995-1996 podziemia Sukiennic - w XIV w. Kazimierz Wielki w miejsce pojedynczych kramów zbudował jednolity gmach długości 108 m i szerokości 18 m. Z tych czasów na pewno pochodzą piękne gotyckie mury podłużne" - czytamy w Małej Encyklopedii Krakowa.
Następnie możemy się również dowiedzieć, że w 1555 roku wybuchł pożar, który poważnie zniszczył ówczesny kształt Sukiennic. Rok później, Jan Maria z Padwy - włoski rzeźbiarz i budowniczy, podjął się odbudowy gmachu. Trwała ona trzy lata.
Jak podaje autor Małej Encyklopedii Krakowa: "Maszkarony na attyce rzeźbił prawdopodobnie nadworny artysta Zygmunt August - Santi Gucci z Florencji, modelami byli ponoć najznakomitsi kupcy krakowscy. Kryte schody od ul. św. Jana wykonał Jan Frankstijn, a z przeciwnej strony Padovano (red. Jan Maria z Padwy). W tej formie budynek przetrwał do połowi XIX wieku. Gdy zburzono różne kramy otaczające Sukiennice, okazało się, że sam budynek wymaga uporządkowania".
W 1864 roku przystąpiono do napraw sufitu. Miasto wówczas borykało się z poważnymi problemami finansowymi, dlatego rozważano nawet zburzenie budynku, gdyż nie było z czego pokryć kosztów jego napraw. Pojawiały się głosy, że zburzenie Sukiennic pozwoli odsłonić widok na Rynek.
W 1875 roku restauracji Sukiennic podjął się Tomasz Pryliński i to właśnie jemu zawdzięczamy obecny wygląd gmachu. Przebudowa Sukiennic trwała 4 lata.
Jak podaje "Mała Encyklopedia Krakowa": "Przede wszystkim zbudował arkady po obu stronach głównej nawy. Głowice na kolumnach arkad zaprojektował Jan Matejko. Na I piętrze znalazło siedzibę Muzeum Narodowe. Nowe Sukiennice uroczyście otwarto 3 października 1879. Ten jeden z najbardziej znanych w Polsce budynków służył nie tylko celom handlowym. Na parterze odbywały się np. wielkie przyjęcia, bale, w 1787 roku miasto podejmowało tu króla Stanisława Augusta Poniatowskiego bankietem na kilka tysięcy osób, a w 1809 jego bratanka - księcia Józefa Poniatowskiego, w październiku 1879 odbył się tu bankiet z okazji 50-lecia pracy literackiej Józefa Ignacego Kraszewskiego".
Kawiarnia popularnie zwana "U Noworola" (red. Noworolski), która działa na parterze Sukiennic od 1910 roku, gościła m.in. Jana Matejkę, Stanisława Wyspiańskiego i Włodzimierza Lenina.
Wewnątrz Sukiennic działają liczne kramy oferujące rękodzieło, produkty lokalne i pamiątki. Obecnie na piętrze Sukiennic znajduje się Galeria Polskiego Malarstwa i Rzeźby XIX wieku. Stanowi ona oddział Muzeum Narodowego. W 2010 r. otwarto oddział Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, Podziemia Rynku Głównego, do którego wejście znajduje się w Sukiennicach.
Źródło - "Mała Encyklopedia Krakowa" Jan Adamczewski, Wydawnictwo "Wanda" 1996r.
