Degradacja stawów pod Krakowem na przekór Wodom Polskim i służbom wojewody. Nielegalne zasypywanie trwa

Skargi mieszkańców, interwencje sołtysa, radnego oraz służb wojewody, nakazy Wód Polskich i wydawałoby się ostre stanowisko Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie łącznie z zapowiedzianą przez dyrektora Wojciecha Kozaka groźbą kary do 1 mln zł za brak odpowiedniej reakcji - nie zmieniły nic.

Ludzie z niepokojem przyglądają się dalszej degradacji krajobrazu i stawów, zasypywaniu ich i samowoli w działaniach właściciela. Stawy podworskie nie miały szczęścia. Groźby likwidacji były od lat, ale bijące tu źródła na to nie pozwalały. Ostatni właściciel, który kupił tę nieruchomość przed kilku laty i nie liczy się z ochroną środowiska, ochroną wody, zwierząt, ptaków. Nie przyjmuje do wiadomości, że stawy stanowią bufor bezpieczeństwa w razie podtopień, nie liczy się z zapisami planu zagospodarowania i ochroną zabytków, bo trzy z pięciu stawów mają charakter zabytkowy. Woda została spuszczona ze wszystkich, dwa już zasypuje.

- Zamiast przywracania stanu pierwotnego mamy nowe hałdy ziemi zwiezione w tym tygodniu. Mieszkańcy alarmują mnie, bo pojawiły się kolejne ciężarówki, które to przywiozły - mówi Dorota Dąbrowska, sołtys Masłomiącej.

Po pierwszych kilku dniach nowego roku do Masłomiącej przyjechali przedstawiciele Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie. Chcieli sprawdzić, jak właściciel wykonał decyzje Wód Polskich, zakazujące nie tylko zaprzestanie degradacji, ale i przywrócenie stawów do pierwotnego stanu. Ale także ponownego rozpatrzenia jednej z decyzji.

- Właściciel stawów musiał być poinformowany o tej kontroli, bo trzy dni przed przyjazdem inspektorów wyrównywał te góry zwalonej ziemi, którą tu pozwoził. A trzy dni po ich wizycie zaczął zwozić znowu - mówi pani sołtys.

Zakaz prac przy stawach jest także z innej strony. Bowiem od 17 czerwca 2024 r. trwa postępowanie administracyjne wszczęte przez Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytów w Krakowie w sprawie wpisu do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego krajobrazu kulturowego z układem dawnych stawów dworskich w Masłomiącej.

Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami mówi, że od wszczęcia postępowania w sprawie wpisu zabytku do rejestru do wydania ostatecznej decyzji (która jeszcze nie została wydana), przy danym zabytku zabrania się prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych i podejmowania innych działań, które mogłyby prowadzić do naruszenia substancji lub zmiany wyglądu zabytku. Zakaz dotyczy nawet robót budowlanych objętych pozwoleniem na budowę albo zgłoszeniem.

Mieszkańcy, który obserwują codziennie te tereny wskazują, że właściciel nie przywrócił stawów do stanu pierwotnego i nic nie wskazuje, żeby to miał zrobić. Toczą się sprawy, zakazy i nakazy są z różnych stron. - Tymczasem właściciel stawów jawnie kpi ze służb - mówią ludzie w wiosce.

- To wyrównywanie terenu przed wizytą inspektorów z RZGW było tylko pozorne, bo tu nic się nie działo w tym kierunku, żeby stawy przywrócić do życia. Jesteśmy bezradni. Instytucje, które obiecywały nam pomoc nie egzekwują tego, co zapisali w swoich decyzjach - mówi Marek Kozłowski, radny gminny.

Radny przypomina, że przedstawiciele wielu instytucji spotykali się, dyskutowali, informowali o tym jakie działania będą podejmować, ale wciąż to wszystko pozostaje bez efektu.

Właściciel stawów przedsiębiorca prowadzący firmę usługowo-budowlaną ignoruje od dawna i nasze pytania. Słuchawkę odkłada. Już po otrzymaniu nakazów przywrócenia stawów do pierwotnej funkcji właściciel wysłał nam sms-a.

- Już nie jestem właścicielem stawów. Pozdrawiam - napisał.

Twierdził też, że stawy sprzedał, ale transakcji nie zakończył. Dowiedzieliśmy się nieoficjalnie, że ta transakcja to częściowe przepisanie na żonę.

RZGW przypomina, że po stwierdzeni, że stawy są zasypywane z wykorzystaniem odpadów ziemi, ziemi z karpiną oraz odpadów budowlanych, dyrektor Zarządu Zlewni w Krakowie wydał dwie decyzje. W pierwszej z 28 sierpnia 2024 r. nakazał właścicielowi dwóch stawów: „Ostatni” i „Mały” odtworzenie urządzeń wodnych i przywrócenie ich do stanu sprzed nielegalnej likwidacji. Od tej decyzji (której nadano rygor natychmiastowej wykonalności) odwołał się właściciel, a właściwie dwóch współwłaścicieli poprzez swojego adwokata.

Wobec czego dyrektor RZGW w Krakowie 22 października 2024 r., uchylił zaskarżoną decyzję i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.

- Dyrektor Zarządu Zlewni w Krakowie prowadząc powtórnie postępowanie dowodowe i kierując się wskazaniami Organu Odwoławczego pismem z dnia 10 grudnia 2024 r. poinformował strony postępowania o rozprawie administracyjnej połączonej z oględzinami terenu w dniu 9 stycznia 2025 r., godz. 10.00. Pomimo prawidłowego powiadomienia, Właściciele działki (...), jako strony postępowania, nie stawili się na rozprawie w wyznaczonym terminie - informuje Magdalena Gala, rzecznik prasowy Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie - Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie.

Druga decyzja dyrektora Zlewni w Krakowie z 3 września 2024 r. nakazuje właścicielom przywrócenie poprzedniej funkcji urządzeń wodnych i wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom dla stawów: „Prezesowski”, „Pod Kapliczką” i „Duży”. Od tej decyzji właściciele także się odwołali, ale dyrektor RZGW w Krakowie 25 października utrzymał decyzję w mocy.

- Na decyzję dyrektora RZGW w Krakowie właściciele działek wnieśli skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Do dnia dzisiejszego brak jest rozstrzygnięcia w tej sprawie - dodaje rzeczniczka Magdalena Gala.