Jak nie stracić spadku? Jak nie odziedziczyć długów?

Spadek otwiera się chwili śmierci spadkodawcy. Decyzja o jego przyjęciu przez spadkobiercę nie zawsze jest słuszna, ponieważ może oznaczać narażenie się przez niego na straty abowiem w skład spadku wchodzą nie tylko aktywa, ale też pasywa. W praktyce oznacza to, że możemy odziedziczyć długi, jeżeli nie ustosunkujemy się do powstałego stanu faktycznego w określonym terminie.

Jednym z rozwiązań najczęściej proponowanych przez prawników Kancelarii Prawnej Lex Patronum w takiej sytuacji jest przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Choć sposób takiego przyjęcia spadku polega na odziedziczeniu aktywów spadkowych a także pasywów- to oznacza to, że osoba przyjmująca spadek nie odpowiada za długi przekraczające wartość aktywów spadku.

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza może nastąpić na trzy sposoby:

• poprzez złożenie odpowiedniego oświadczenia przed sądem lub notariuszem,
• z mocy prawa w stosunku do osób nie mających zdolności do czynności prawnych, albo do osób, co do których istnieje podstawa do całkowitego ubezwłasnowolnia, bądź też do osoby prawnej,
• z mocy prawa, wobec tych spadkobierców, którzy nie złożyli oświadczenia, gdy przynajmniej jeden z nich przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza.

Ważnym jest, aby zachować ustawowo określony termin. Do dokonania czynności mamy sześć miesięcy od momentu, gdy spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania, czyli zazwyczaj od momentu podjęcia wiadomości o śmierci spadkodawcy.

Oczywiście jako spadkobiercy możemy również w całości odrzucić spadek. W takim wypadku traktowani jesteśmy jak osoba, która nie dożyła jego otwarcia. W praktyce oznacza to, że nie dziedziczymy długów ani aktywów po zmarłym. Również w tym przypadku ustawodawca przewidział termin sześciu miesięcy na dokonanie czynności od chwili podjęcia wiadomości o prawie do spadku. 

Aby dokonać niezbędnych formalności w celu jego odrzucenia należy złożyć przed notariuszem lub Sądem stosowne oświadczenie. Warto jednak pamiętać, że gdy odrzucamy spadek po zmarłym a mamy dzieci, to i one winny spadek odrzucić. W przeciwnym wypadku spadek, który odrzuciliśmy przypadnie naszym dzieciom i to one poniosą konsekwencje prawne naszego błędu.

Mając świadomość znaczenia i powagi spraw związanych otwarciem spadku na własne życie (zarówno zawodowe jak i prywatne), możemy podjąć działania mające na celu zabezpieczenie naszych interesów.

Przykładowo, jeżeli wiemy już za życia spadkodawcy o jego zadłużeniach to warto spisać z nim tzw. umowę zrzeczenia się dziedziczenia. Umowa taka spisywana jest przed notariuszem i ma formę aktu notarialnego. Jest to bardzo korzystne rozwiązanie, gdyż zrzeczenie się dziedziczenia obejmuje naszych zstępnych (dzieci), i dzięki dokonaniu jednej czynności mamy pewność, że nasi najbliżsi nie nabędą żadnych długów. Natomiast gdy chcemy aby umowa o zrzeczeniu się dziedziczenia obejmowała tylko nas, to należy wprowadzić stosowny zapis.

Bardzo ważne jest uświadomienie sobie konsekwencji prawnych związanych z dokonaniem niewłaściwego wyboru w sprawie przyjęcia bądź odrzucenia spadku. Pozornie prosta czynność może oznaczać poważne straty zarówno dla nas jak i dla najbliższych nam osób. 

Źródło: Lex Patronum