– Na Małym Rynku w Krakowie trwa właśnie Kiermasz św. Józefa. Wiosenny termin nie jest przypadkowy, prawda?
– Jest to czas szczególnie sprzyjający celebracji sztuki ludowej, rękodzieła oraz rzemiosła artystycznego – moment, w którym sacrum subtelnie spotyka się z profanum. Kiermasz św. Józefa wpisuje się w obchody imienin św. Józefa, patrona rzemieślników i samego Krakowa, które przypadają 19 marca. Nadaje to wydarzeniu wyjątkowego, symbolicznego znaczenia, łącząc świąteczną atmosferę z rytmem miejskiego handlu i życia codziennego. Święty Józef, opiekun ludzi pracy oraz twórców rękodzieła, inspiruje nas do pielęgnowania, promowania i zachowania żywej tradycji rzemiosła, będącej od wieków istotnym elementem tożsamości Krakowa. Od zawsze ważną rolę w historii tego miasta odgrywali mistrzowie rzemiosła: tkacze, złotnicy czy ceramicy, dzięki którym tradycyjne rzemiosło i sztuka ludowa rozwijały się nieprzerwanie. Organizując kiermasz, pragniemy przypominać o bogatej krakowskiej spuściźnie rzemieślniczej oraz oddać głos współczesnym twórcom, którzy nadal kontynuują i rozwijają te piękne tradycje.
– Jakie atrakcje czekają na odwiedzających kiermasz?
– Przede wszystkim przygotowaliśmy bardzo bogaty i merytoryczny program artystyczny, dopasowany do charakteru, czasu oraz miejsca, w którym odbywa się wydarzenie. Na naszej scenie występują zespoły prezentujące m.in. muzykę folk i etno. Można także zobaczyć krakowskich rękodzielników oraz twórców ludowych przy pracy – np. ceramików, rzeźbiarzy, ludwisarzy czy hafciarki. Rozwijamy także mocno płaszczyznę kulturalno-edukacyjną naszego wydarzenia poprzez specjalnie wydzieloną strefę warsztatową, gdzie w każdy weekend organizujemy różnorodne warsztaty rękodzielnicze. W najbliższy weekend zapraszamy na warsztaty tworzenia palm wielkanocnych, podczas których uczestnicy będą mogli poznać tradycyjne techniki i stworzyć własne, unikalne kompozycje.
– Kto i co prezentuje na kiermaszu?
– Stawiamy na lokalność, dlatego trzon naszych wystawców stanowią twórcy z Krakowa i okolic. Jednocześnie zawsze jesteśmy otwarci na naszych zagranicznych przyjaciół, gościmy więc również artystów z Litwy i Węgier. Na 55 stoiskach prezentowane są m.in.: rzemiosło artystyczne, rękodzieło użytkowe, wyroby regionalne, biżuteria artystyczna, drewniane zabawki, wyroby z wikliny oraz ręcznie wykonywane pamiątki z Krakowa. Uzupełnieniem oferty są tradycyjna kuchnia i lokalne przysmaki, takie jak chleb na zakwasie, miody, przetwory, potrawy kuchni staropolskiej, pierogi, bigos czy tradycyjne zupy.
Nasze wydarzenie wyróżnia się na tle innych krakowskich targów– dajemy znacznie więcej przestrzeni rzemiosłu i rękodziełu, a gastronomia stanowi jedynie dopełnienie całego wydarzenia, a nie jego najważniejszą płaszczyznę. Spośród wszystkich stoisk zaledwie 11 przeznaczonych jest na ofertę gastronomiczną, co świadomie odróżnia nas od innych organizatorów podobnych przedsięwzięć w Krakowie.
– Organizują Państwo kiermasz m.in. po to, by promować rzemiosło, lokalne tradycje i krakowskie dziedzictwo kulturowe. Dlaczego to tak ważne?
– Kraków posiada bogate dziedzictwo targowe – od XIV wieku były tutaj organizowane różnego rodzaju jarmarki będące ważnym elementem lokalnej kultury i tradycji. Wydarzenia takie jak Kiermasz św. Józefa pozwalają spotkać depozytariuszy niematerialnego dziedzictwa kulturowego, takich jak krakowskie koronczarki koronki klockowej, rzeźbiarze zabawkarstwa żywiecko-suskiego oraz mistrzowie plecionkarstwa. W ramach kiermaszu organizujemy również warsztaty z krakowskiej koronki klockowej prowadzone przez koronczarki. Poprzez nasze wydarzenie dbamy także o pielęgnowanie miejskiego folkloru, czego przykładem są występy teatru ludowego „Złoty Róg” z Bronowic.
Tego typu przedsięwzięcia, organizowane przez IMAGO, mają szansę znaleźć się w rejestrze dobrych praktyk w ochronie niematerialnego dziedzictwa kulturowego, ponieważ mają kluczowe znaczenie dla zachowania i promowania lokalnych tradycji rzemieślniczych, rękodzielniczych oraz folkloru miejskiego.
– Kiermasz św. Józefa nie jest jedynym wydarzeniem, które organizuje IMAGO Centrum Sztuki Ludowej, by promować lokalne dziedzictwo i rzemieślnicze tradycje Krakowa.
– Naszym sztandarowym wydarzeniem od 1973 roku są Międzynarodowe Targi Sztuki Ludowej, organizowane na Rynku Głównym w Krakowie. Pozostają wydarzeniem wyjątkowym, będącym najpełniejszą i największą prezentacją polskiej sztuki ludowej oraz rękodzieła artystycznego w Europie Środkowo-Wschodniej. To właśnie tu spotykają się historia, tradycja oraz współczesność, pozwalając odwiedzającym dotknąć żywej kultury ludowej i odkryć bogactwo regionalnego dziedzictwa.
Cykl organizowanych przez nas wydarzeń – od wiosennego Kiermaszu św. Józefa, poprzez czerwcowy Jarmark Świętojański na Bulwarze Czerwieńskim, jesienny Kiermasz Pogranicza Kultur na Małym Rynku, aż po grudniowe Targi Bożonarodzeniowe na placu Wolnica – stanowi platformę promocji dla lokalnych twórców, rękodzielników oraz rzemieślników. Każde z tych wydarzeń jest świadectwem żywotności tradycyjnego rzemiosła, będąc jednocześnie przestrzenią spotkania i dialogu pomiędzy społecznością lokalną a odwiedzającymi Kraków gośćmi z całego świata. Bezpośredni kontakt z autentyczną, żywą kulturą ludową, który jest sercem wszystkich naszych działań, pozwala nie tylko zachować, ale także na nowo odkrywać piękno i wartość rękodzielniczego dziedzictwa naszego regionu.
Prezentacje, występy artystyczne, warsztaty
Kiermasz św. Józefa – Patrona Krakowa na Małym Rynku rozpoczął się 13 marca i potrwa do niedzieli 23 marca. To już piąta edycja tego wydarzenia. Wystawcy prezentują bogatą ofertę ceramiki, biżuterii, wyrobów drewnianych i skórzanych, odzieży, ozdób, świec i wielu innych. Organizatorzy kiermaszu przygotowali również bogaty program artystyczny, a ponadto można wziąć udział w różnych warsztatach – to np. warsztaty rękodzielnicze „Palmy wielkanocne” i warsztaty krakowskiej koronki klockowej. Pełny program kiermaszu: imagokrakow.pl.
