Kolorowe chusty i pompki na Rynku w Krakowie. Tak świętowano kiedyś koniec służby w wojsku. Te rytuały zniknęły razem z obowiązkowym poborem

"Godzina piąta, minut trzydzieści, kiedy pobudka zagrała, grupa rezerwy szła do cywila, niejedna panna płakała..." - niosło się dawniej po ulicach Krakowa (i innych polskich miast), a z Dworca Głównego na Rynek maszerował tłum młodych mężczyzn owiniętych w kolorowe chusty, będących elementem żołnierskiej subkultury. Stały się one jednym z najbardziej charakterystycznych symboli kończącej się służby zasadniczej. Tradycja noszenia chust miała pół wieku.

Dawniej wyszywane, potem malowane, kiedyś skromniejsze i mniejsze (robione z chust opatrunkowych), z czasem zdobione na bogato frędzlami i pomponami, w rozmiarze XXL (z prześcieradeł).], lub wręcz robione na zamówienie.

"Nie tylko kształt i wielkość chusty zmieniały się na przestrzeni lat, lecz także zdobiące je rysunki. Umieszczano tam od godła państwowego i oznaczeń formacji wojskowych, poprzez Statuę Wolności, symbol ukończenia służby wojskowej i odzyskania przez żołnierza wolności, po filmowych męskich superbohaterów i roznegliżowane dziewczyny. Oprócz rysunków, na chuście umieszczano także daty przyjścia i wyjścia z wojska, nazwę i herb miasta, w którym odbywano służbę, rodzaj i numer jednostki wojskowej, a także pamiątkowe odręczne wpisy kolegów z wojska. Do prezentowanej tu chusty przypięte są także odznaki należące do rezerwisty, „Wzorowy Żołnierz” i „Honorowy dawca krwi” - można przeczytać na stronie internetowej krakowskiego Muzeum Etnograficznego.

Pojawiały się też wierszyki w rodzaju: "Bogu chwała, Bogu dzięki, koniec wojska, koniec męki".

Kolor chusty był uzależniony od momentu, w którym zaczynało się służbę.

• pobór zimowy - biało-niebieskie, w żołnierskim slangu pobór "pingwinów"
• pobór wiosenny - żółto-zielone, w żołnierskim slangu pobór "bocianów"
• pobór letni - żółto-niebieskie, w żołnierskim slangu pobór "bizonów"
• pobór jesienny - żółto-czerwone, w żołnierskim slangu pobór "dzików"

Dyskusja na temat powrotu do obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej odżyła, gdy Rosja napadła na Ukrainę, jednak takich planów nie miał ani poprzedni rząd, ani obecny.

- Rozwiewając wątpliwości i pytania: Nie ma żadnych powodów, żeby odwieszać regularny pobór. Wystarczająca jest dobrowolna, zasadnicza służba wojskowa - mówił w maju minister obrony Władysław Kosiniak-Kamysz, zwracając uwagę, że zainteresowanie służbą w wojsku jest bardzo duże.

Według statystyk jego resortu obecnie mamy 198 tysięcy żołnierzy, z czego ponad 140 tysięcy zawodowych.