Kraków: Domy kultury do lamusa?

Czytaj także: Polskie stadiony znów otwarte dla 'Miśka'

Dwie strony sporu okopały się na własnych pozycjach i żadna nie chce ustąpić. A coś zrobić trzeba. Na razie pan jest taki: młodzieżowe domy kultury przejmą od miasta fundacje i stowarzyszenia. Z samorządowej kasy dostaną wprawdzie pieniądze, ale będzie ich dwa razy mniej niż dotychczas.

Dla dyrektorów placówek oznacza to cichą likwidację domów. - To prężnie działające instytucje, dotychczas duma miasta - mówi Mieczysław Czytajło, dyrektor MDK Dom Harcerza przy ul. Lotniczej.
Ale szefowie instytucji zarządzanych przez fundacje i stowarzyszenia chwalą sobie taką formę organizacyjną i apelują do kolegów z MDK-ów, by nie bali się zmian.

Dla wiceprezydent Anny Okońskiej-Walkowicz MDK-i są reliktem przeszłości. - Pieniądze na oświatę muszę być wydawane bardziej racjonalnie - postuluje wiceprezydent.

Nieubłagane liczby

Krakowska edukacja w 2011 r. pochł0nie ponad 1,7 mld zł. (1/3 budżetu). Wydatki na oświatę sięgają 900 mln zł, a utrzymanie 11 MDK-ów kosztuje 25 mln zł (prawie 20 mln z kasy miejskiej i 5 mln zł subwencji państwowej).

- Istnieje głębokie społeczne przeświadczenie, że pieniądze na MDK-i zawsze muszą się znaleźć. W tym sensie można je traktować jako pozostałość po PRL - twierdzi popierający reformę Jerzy Lackowski, były małopolski kurator oświaty.

Po zmianach dyrektorzy mają dostać na utrzymanie MDK-ów 12 mln (5 mln subwencji i jedynie 7 mln dotacji od miasta). Boją się, że fundacje lub stowarzyszenia wprowadzą odpłatne zajęcia, na które nie będzie stać młodych ludzi. Dziś są one w większości darmowe, choć te bardziej atrakcyjne, jak teatralne, to koszt ok. 150 zł za semestr. Dyrektorzy pobierają też składki na komitet rodzicielski, ale symboliczna opłata ok. 20 zł miesięcznie jest dobrowolna.

Danuta Glondys, dyrektor Willi Decjusza zarządzanej przez stowarzyszenie sugeruje, aby MDK-i przyjęły planowane zmiany jako szansę na lepszą przyszłość. - Po reformie będą mogły uzyskać osobowość prawną, prowadzić działalność gospodarczą, starać się o wsparcie sponsorów, o granty m.in. ministerstw i środki z Unii Europejskiej - wymienia dyrektor Glondys. - Wolny rynek jest trudny, ale najlepsi dyrektorzy nauczą się z niego korzystać - dodaje.

Dyrektor Glondys proponuje też, że może warto powołać w Krakowie jedną instytucję zarządzającą siecią mniejszych MDK-ów, która zminimalizowałaby rozbudowaną dziś administrację?
Roman Ficek, dyrektor Zespołu Szkół Specjalnych Fundacji dla Dzieci, Młodzieży i Dorosłych Niepełnosprawnych Intelektualnie stawia władzom Krakowa dodatkowy warunek.

- Organizacje, które przejmą MDK-i muszą specjalizować się w działalności kulturalno-oświatowej. Tu nie może być przypadku - zaznacza. Za najlepszy przykład podaje swoją szkołę zarządzaną od trzech lat przez właściwą dla niej fundację. Teresa Starmach, była wiceprezydent Krakowa ds. edukacji oszczędności miasta szukałaby jednak gdzie indziej. - To nie MDK-i są obciążeniem budżetu, ale źle zarządzane szkolnictwo. Od tej reformy należy zacząć - twierdzi.

Pałace dla młodzieży

Przekształceń MDK-ów nie planują władze innych miast, porównywalnych wielkością z Krakowem. Ale w żadnym z nich nie kosztują tak dużo jak u nas. We Wrocławiu są cztery MDK-i, których działalność pochłania 7,7 mln zł. Łódź ma trzy Centra Zajęć Pozaszkolnych i Pałac Młodzieży, za które gmina płaci w sumie 7,1 mln zł. Na utrzymanie Pałacu Młodzieży w Gdańsku miasto wykłada 3,2 mln. Po jednej tego typu placówce mają też Tarnów i Nowy Sącz.