Kraków. Konserwator Zabytków nie zgadza się na pomnik Bohdana Smolenia przy ul. Jabłonowskich

FLESZ - Mateusz Żydek: presja płacowa będzie się dalej utrzymywała

Według pomysłodawców upamiętnienia Bohdana Smolenia najlepszą lokalizacją na postawienie pomnika - naturalnej wielkości sylwetki słynnego artysty kabaretowego stojącego obok ławeczki, pod którą leży kot - byłaby elewacja budynku tzw. "Bratniaka" na rogu ulic Jabłonowskich i Czapskich. Zaproponowana lokalizacja nawiązuje do działającego tam klubu "Buda", w którym Bohdan Smoleń stworzył kabaret, a także akademika UR, w którym mieszkał. Stowarzyszenie Wychowanków Uniwersyteckich Studiów Rolniczych w Krakowie proponuje to miejsce właśnie ze względu na jego historię i powiązania z bohaterem pomnika, ale nie tylko - w ten sposób chce przypominać o współtwórcy kultury studenckiej także poza środowiskiem akademickim.

- Zależy nam, by pomnik pojawił się w miejscu odwiedzanym nie tylko przez studentów, którzy i tak uczą się historii kultury studenckiej na zajęciach. Tym pomnikiem chcemy wyjść do innych, by pamiętali, że krakowska kultura to nie tylko wielkie teatry czy opera, ale także tworzona tu od wieków kultura studencka, której Smoleń był ciekawym i wyrazistym przykładem - podkreśla Michał Szanduła, dyrektor Centrum Kultury i Kształcenia Ustawicznego Uniwersytetu Rolniczego.

Proponowana lokalizacja znajduje się jednak w strefie objętej ścisłą ochroną konserwatorską. Jak informuje w piśmie dla Urzędu Miasta Aneta Pąprowicz, kierownik wydziału ds. inspekcji zabytków ruchomych w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków, budynek "Bratniaka" powstały w latach 1901-1903 według projektu Józefa Pokutyńskiego położony jest w obrębie układu urbanistycznego wpisanego do rejestru zabytków woj. małopolskiego, będącego tzw. strefą buforową dla obszaru wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, a także na obszarze pomnika historii "Kraków - historyczny zespół miasta". Na podstawie wpisu do rejestru zabytków ochroną konserwatorską objęty jest zarówno układ przestrzenny, jak i zewnętrzna forma architektoniczna budynków, w tym. m.in. wystrój, kompozycja i kolorystyka elewacji.

- Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków przychylając się do inicjatywy upamiętnienia postaci aktora, satyryka i artysty kabaretowego Bohdana Smolenia, negatywnie opiniuje proponowana lokalizację - czytamy w dokumencie Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. - Umieszczenie rzeźby w proponowanym miejscu, pomimo stosunkowo małych wymiarów, narusza w tym miejscu te walory układu urbanistycznego, które były podstawą dla wpisania tego miejsca do rejestru zabytków. Przytwierdzona do narożnika "Bratniaka" rzeźba zakłóca właściwy odbiór estetyczny elewacji tego budynku, zaburza też osie widokowe - zwłaszcza w kierunku południowym (widok na Muzeum E. Hutten Czapskiego przy ul. marsz. J. Piłdsudskiego) oraz wschodnim - z zamknięciem fasadą Collegium Novum i wieżą ratuszową na dalszym planie. Tak eksponowana rzeźba zawęzi też w pewnym stopniu szlak pieszy, co może być niewygodne dla przechodzących tamtędy ludzi - wyjaśnia.

Na konieczność zgody konserwatora zabytków oraz potencjalne problemy pieszych w tym miejscu zwraca również uwagę Zarząd Dróg Miasta Krakowa, który zaproponował urzędowi negatywnie zaopiniowanie projektu.

Pomnik nie może zawężać powierzchni użytkowej chodnika, która powinna wynosić minimum 2 metry (przestrzeń wolna od jakichkolwiek przeszkód). Równocześnie zwraca się uwagę, że różnego typu obiektów w szczególności niezwiązanych z pasem drogowym nie należy lokalizować w obszarze skrzyżowań w miejscach ograniczających widoczność co też pod tym względem musi zostać przeanalizowane - podkreślił w dokumencie przesłanym do magistratu.

Michał Szanduła mówi jednak, że inicjatorzy nie tracą nadziei na poparcie pomysłu przez Radę Miasta Krakowa. Zdaniem radnego miasta Łukasza Wantucha nie jest to wykluczone.

W najbliższych tygodniach projekt uchwały zostanie poddany pod głosowanie Rady Miasta i jeżeli radni przegłosują pomysł umieszczenia pomnika Smolenia w proponowanym przez inicjatorów miejscu, będzie to ważnym argumentem w dyskusji z urzędem. Ostatecznie decyzję podejmie prezydent - mówi radny.

Gdyby plan się nie powiódł, Stowarzyszenie będzie szukać odpowiedniego miejsca na terenach Uniwersytetu. Alternatywną lokalizacją jest np. kampus UR przy al. 29 Listopada albo - zaproponowany teraz przez Konserwatora Zabytków - budynek UR przy al. A. Mickiewicza. "Umieszczenie rzeźby na narożniku budynku od strony ul. Reymonta zapewni jej świetną ekspozycję oraz powiększy zasób zgromadzonych w tym miejscu współczesnych rzeźb - przekonuje w piśmie z 2 lutego z up. Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków Aneta Pąprowicz.

Będziemy się nad tym zastanawiać dopiero po wyczerpaniu wszystkich możliwości postawienia pomnika przy ul. Jabłonowskich. Decyzja o usytuowaniu pomnika na terenie konkretnego wydziału UR będzie oczywiście należeć do rektora - komentuje Michał Szanduła.