Kraków musi wydać 8 miliardów zł do 2030 roku na walkę ze zmianami klimatycznymi. Miasto musi być bardziej eko

Plan Adaptacji Miasta Krakowa (PAMK) do zmian klimatu do roku 2030 to klimatyczna mapa drogowa. Analogiczny dokument został opracowany dla 44 miast powyżej 100 tys. mieszkańców pod egidą Ministerstwa Środowiska. Prace ruszyły w 2017 r. Gotowy plan ministerstwo przesłało w zeszłym roku w lipcu.

Wdrażaniem założeń planu mają się zająć różnie miejskie jednostki i spółki, na czele z nową jednostką Klimat Energia Gospodarka Wodna (KEGW). Czym dokładnie jest PAMK?

Cele PAMK

- To soczewka skupiająca na sobie działania różnych jednostek miejskich, jak i nie miejskich, w obszarze wpływu na klimat. Najprostszy przykład: zarządca drogi planując remont, czy budowę nowej drogi powinien przewidywać zazielenienie tych dróg, posadzenie drzew, które dadzą ochłodę i cień, przez co doprowadzą do obniżania temperatury w sektorach miasta, które są już tak zabudowane, że nie ma tam żadnej wolnej przestrzeni – mówi nam wiceprezydent Krakowa Andrzej Kulig.

PAMK ma być sygnałem dla wyspecjalizowanych jednostek, jak KEGW, żeby podejmować działania ukierunkowane na problemy stricte klimatyczne, jak odwodnienie miasta, zagospodarowanie wód opadowych, budowa zbiorników retencyjnych, zastosowanie fotowoltaiki.

8 mld zł do 2030 roku

Walka ze zmianami klimatycznymi będzie kosztowna. Do 2030 roku trzeba wydać aż 8 mld zł. - To koszty, które powinien ponieść samorząd, ale i jednostki zewnętrzne, np. Wody Polskie – dodaje Andrzej Kulig. Jak tłumaczy, dokument trzeba przyjąć, aby miasto mogło liczyć na dofinansowanie zarówno unijne, jak i z programów rządowych.

- Na razie nie potrafimy wskazać, ile z tej kwoty musimy wyłożyć sami. To zależy od zaangażowania innych miast w realizacji planu. Pamiętajmy, że pomimo licznych problemów, nasz samorząd jest stosunkowo zamożny, a inne miasta nie są w stanie wygospodarować własnych środków na tego typu działania – dodaje wiceprezydent.

Co się stanie, jeśli nie zrealizujemy PAMK? Co oczywiste, to pogłębiające się zmiany, które będą niekorzystnie wpływać na jakość życia w mieście. Na razie nie słychać o karach finansowych na miasta za nie realizowanie planu, ale Andrzej Kulig mówi, że nie można tego wykluczyć.

Minusem dokumentu jest nieuwzględnienie specyfiki wybranych miasta. Przykładowo niedawno znajdował się tam zapis, że Krakowowi zagraża… cofka z Bałtyku. W planie nie można też nic zmienić. Aktualizacja jest możliwa przez przyjęcie dodatkowych dokumentów.

Zagrożenia klimatyczne i jak z nimi walczyć

Dokument pokazuje różne negatywne zmiany klimatyczne, które dzieją się w ostatnich latach. W ciągu całego XX wieku średnia temperatura w Krakowie wzrosła o 1,5 st. C. - Mówimy o kryzysie klimatycznym, o wytrącaniu ekosystemu z równowagi. Mamy przekraczanie punktów zwrotnych: stepowienie dużych obszarów, topnienie lodowców, wymieranie gatunków. 37 miast już te plany przyjęło u siebie. Teraz czas na nas – mówił Andrzej Łazęcki, wicedyrektor Wydziału Gospodarki Komunalnej.

Główne zagrożenia klimatyczne dla miasta to: wzrosty temperatur (fale upałów, okresy bezopadowe są wzmacniane przez efekt miejskiej wyspy ciepła), opady (okresy suszy będą przeplatane intensywnymi opadami) oraz zanieczyszczenie powietrza.

Receptą na nie ma być więcej zieleni w każdej postaci (obszary leśne, duże parki, parki rzeczne, parki kieszonkowe, zielone dachy i ściany), więcej wody w mieście (wody pitne, deszczownice, stawy i zbiorniki retencyjne, kąpieliska) oraz zrównoważony transport.

Podczas omawiania PAMK, na sali obrad nie było nawet połowy radnych (głosowanie za dwa tygodnie). Ci, którzy wzięli udział w dyskusji, zwrócili uwagę na niedostateczny udział w konsultowaniu dokumentu przez stronę społeczną (Łukasz Maślona) czy zbyt małe nakłady na edukację (100 tys. zł) mającą na celu zwiększanie świadomości o zmianach klimatycznych (Wojciech Krzysztonek).

Działania zawarte w PAMK:

• rozwój terenów zielonych,
• zwiększanie naturalnej i sztucznej retencji, rozwój błękitno-zielonej infrastruktury,
• rozwój infrastruktury przeciwpowodziowej, odwodnieniowej, systemu prognozowania podtopień oraz powodzi,
• rozwój i modernizację infrastruktury wodociągowej, zwiększanie dostępności do wody do celów rekreacyjnych,
• działania edukacyjne, profilaktykę zdrowotną,
• wzmocnienie służb ratowniczych oraz usług socjalnych,
• opracowania, analizy oraz ochronę terenów przed zabudową poprzez wykup i działania planistyczne,
• rozwój infrastruktury transportowej, w tym Szybka Kolej Aglomeracyjna (SKA), zakup taboru, centra przesiadkowe, parkingi Park&Ride (P&R), drogi dla rowerów (DDR), chodniki, elektromobilność,
• zmniejszenie zapotrzebowania i zużycia energii cieplnej w obiektach budowlanych (termomodernizacja),
• ograniczanie niskiej emisji i inne działania na rzecz poprawy jakości powietrza.