Kraków na ostatnim miejscu w rankingu polskich miast przyszłości 2050. Najgorzej jest z transportem

FLESZ - Firmy mają problem. Dlaczego? Zobacz wyniki badania

- Przygotowując ranking zależało nam na zdiagnozowaniu stanu gotowości naszych aglomeracji do sprostania wyzwaniom, które niesie przyszłość. Przed Krakowem, niestety, pozostaje najwięcej wyzwań w tym zakresie – przyznaje Henryk Kwapisz, dyrektor ds. relacji instytucjonalnych w Grupie Saint-Gobain, która była inicjatorem rankingu „Polskie Miasta Przyszłości 2050”.

Raport powstał z inicjatywy Grupy Saint-Gobain, jest jednak efektem współpracy z ekspertami Polskiego Towarzystwa Studiów nad Przyszłością, których zadaniem było m.in. opracowanie metodologii badania. Do jego opracowania zaproszono również konsultantów firmy 4CF, która specjalizuje się w strategicznym foresight (badanie nt. prawdopodobnych ścieżek długoterminowego rozwoju). Firma 4CF realizowała projekty m.in. dla Organizacji Narodów Zjednoczonych, Światowej Organizacji Zdrowia, czy UNESCO.

"Kraków jest drugim co do wielkości miastem Polski, ale jego pozycja w rankingu jest najniższa. Choć rynek nieruchomości jest tam rozwinięty i buduje się wiele, to niestety w żadnym z podrankingów stolica Małopolski nie pojawia się w czołówce. Pozycję miasta pieczętuje niski poziom gotowości na przyszłość krakowskiego transportu, wyrażony ostatnim miejscem w tym rankingu. Bardzo ambitna polityka ograniczania zanieczyszczeń powietrza, którą szczyci się Kraków i która mogłaby być podana jako przykład dobrych działań nie ma wpływu na pozycję w rankingu – służy ona rozwiązywaniu starych problemów, a nie przygotowaniu miasta na wyzwania przyszłości" - podkreślono w dokumencie.

W przypadku obiektów (biura, mieszkania, centra handlowe, hotele) autorzy opracowania brali pod uwagę innowacyjne rozwiązania i projekty planistyczne, które będą stosowane w miastach przyszłości. Pomimo, że niektóre budynki biurowe w Krakowie standardem przewyższają inwestycje ze stolicy, Kraków zajął piąte miejsce w kategoriach dotyczących biur i mieszkań. Kryterium oceny była wielkość certyfikowanych powierzchni w mkw przypadająca na jednego mieszkańca. W przypadku biur wygrała Warszawa przed Wrocławiem a w mieszkaniówce zwyciężył Gdańsk przed Warszawą.

- W Krakowie wiele się buduje, ale często słyszy się, że jakość budynków pozostawia wiele do życzenia. A myśląc o rozwoju miasta do 2050 roku trzeba mieć na uwadze zmiany klimatyczne, coraz częstsze zastępowanie człowieka przez maszyny i od niedawna także sytuację epidemiologiczną. W analizie braliśmy więc pod uwagę poziom certyfikacji obiektów pod względem oszczędności energetycznej, systemów wentylacji, retencji wód opadowych - wylicza Kacper Nosarzewski, współautor raportu z Polskiego Towarzystwa Studiów nad Przyszłością. - Władze miasta nie mają bezpośredniego wpływu na standard powstających budynków, ale mogą kształtować przestrzeń poprzez miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, wydawane zezwolenia na budowę. W ocenie braliśmy też pod uwagę lokalizację inwestycji, dostęp do zieleni i komunikacji zbiorowej. Trzeba pamiętać, że nawet jak powstają wysokiej klasy biurowce czy budynki mieszkalne, ale w miejscu, do którego ciężko dojechać, albo w okolicy nie ma się gdzie skryć przed słońcem, to wpływa to na ocenę w zakresie planowania miast przyszłości - dodaje.

W kategorii transport Kraków zajął ostatnie miejsce (wygrał Poznań, przed Wrocławiem i Warszawą). Kacper Nosarzewski przyznaje, że w przypadku transportu posiłkowano się rankingiem elektromobilnych miast Polityki Insight. W tym opracowaniu z 2021 r. Kraków zajął odległe miejsca: 11 w kategorii transport elektryczny, 26 - transport rowerowy, 44 - ułatwienia dla elektromobilności, 13 - transport zbiorowy, 16 - czyste powietrze. Dla porównania takie miasta jak Wrocław czy Poznań, z którymi Kraków mocno rywalizuje zajmowały miejsca: 9,2,11,2,1 oraz 5,5,1,7,2.

W rankingi Polskich Miast Przyszłości 2050 pochwalono Poznań za stworzenie aplikacji Smart City Poznań, która pozwala na monitorowanie ruchu drogowego, informuje też o natężeniu ruchu i jest rozszerzona o możliwość zgłaszania wykroczeń i promocję inicjatyw kulturalnych. Podkreślono też, że Poznań oferuje najlepsze ułatwienia dla elektromobilności.

Pochwały otrzymała też Wrocław, który przoduje pod względem infrastruktury rowerowej, jego mieszkańcy odbywają dużo przejazdów komunikacją miejską i nie zrezygnowali z niej również podczas pandemii (zaznaczono, że inaczej niż w wielu polskich miastach w 2020 r. przejechano tam tramwajami i autobusami dłuższe dystanse niż rok wcześniej).

W kategorii powierzchni handlowych i hotelowych w budynkach certyfikowanych w mkw przypadających na jednego mieszkańca Kraków zajął przedostatnie miejsce (wygrała Warszawa przed Wrocławiem). W raporcie zaznaczono: "W mieście, które jest magnesem turystycznym na skalę globalną zastanawiające jest, że tylko jeden hotel pomyślnie przeszedł certyfikację wielokryterialną. Budzi to pytanie o potencjalną sprzeczność między zrównoważonym rozwojem a turystyką w tym mieście w przyszłości".

Co na to władze Krakowa? - Nie jest to wiarygodny raport, ponieważ dane do analizy nie do końca odpowiadają zadaniom realizowanym przez miasta, tylko opierają się na danych firm certyfikujących i Stowarzyszenia Budownictwa Ekologicznego. Zanim grupa Saint-Gobain zostanie ekspertem ds. przyszłości miast, proponuję sprawdzić, czym się zajmuje i co o jej działalności mówią mieszkańcy miejscowości, gdzie ma swoje zakłady produkcyjne - komentuje Monika Chylaszek, rzeczniczka prezydenta Krakowa.
Władz stolicy Małopolski nie przekonuje też to, że raport opracowywali eksperci z Polskiego Towarzystwa Studiów nad Przyszłością. - W Polsce działa ponad 100 tysięcy stowarzyszeń, w przypadku większości z nich, można przeczytać na ich stronach internetowych, że skupiają ekspertów, profesjonalistów lub entuzjastów - dodaje Monika Chylaszek.

W Grupie Saint-Gobain podkreślają: - Celem przygotowania raportu była diagnoza sytuacji polskich miast w kontekście wyzwań rozwojowych w perspektywie kolejnych trzech dekad, a także dostarczenie obiektywnych danych na ten temat. Przygotowując raport dotyczący gotowości polskich miast na przyszłość chcieliśmy wesprzeć wszystkich zainteresowanych zrównoważonym rozwojem polskich miast poprzez dostarczenie i zestawienie kluczowych danych w kontekście przyszłości naszych największych aglomeracji. Wierzymy, że dane na ten temat, jak każda inna profesjonalna analiza, mogą zwyczajnie pomóc wszystkim decydentom i interesariuszom mieć aktywny i pozytywny wpływ na to, aby nam wszystkim w przyszłości w miastach żyło się dobrze.

Grupa Saint-Gobain Grupa Saint-Gobain jest obecna w 72 krajach, zatrudnia ponad 167 tys. pracowników, posiada osiem międzynarodowych centrów badawczo-rozwojowych, a jej obroty w 2020 r. wyniosły 38,1 mld euro. To koncern przemysłowy produkujący m.in. szkło budowlane i dla przemysłu motoryzacyjnego, materiały wykończenia wnętrz, wełnę izolacyjną, chemię budowlaną i inne materiały budowlane.

W Polsce Saint-Gobain ma 25 zakładów produkcyjnych, między innymi w Gliwicach, Dąbrowie Górniczej, Żarach i Kole. Zatrudnia ponad 7000 tys. osób. Jest jedną ze 100 największych firm w Polsce oraz jednym z największych inwestorów zagranicznych.

- Ostatnie sześć lat z rzędu firma wyróżniania jest tytułem Top Employer Global (z ang. najlepszy pracodawca w skali globalnej). W grupie tej znajduje się jedynie 16 firm na świecie. Kapituła Top Employer nagradza najlepsze globalne firmy, analizując różne aspekty, w tym procesy kadrowe i rozwój kariery w każdym z krajów. Jest to odznaka przyznawana lokalnie według kraju, następnie regionu i wreszcie, poprzez akumulację, na poziomie globalnym. Saint-Gobain w tym roku już po raz dziesiąty z rzędu została również uznana za jedną ze 100 najbardziej innowacyjnych firm na świecie w rankingu Clarivate Top 100 Global Innovator™ 2021 - podkreślają w Saint-Gobain.

Polskie Towarzystwo Studiów nad Przyszłością jest stowarzyszeniem powołanym do życia w 2011 r. Na jego stronie internetowej można przeczytać, że skupia ludzi nauki, profesjonalistów z różnych gałęzi gospodarki oraz ekspertów zajmujących się studiami nad przyszłością.