Kraków. Pomnik AK - tak, ale nie pod Wawelem

FLESZ - Parkowanie drożeje. Znamy nowe stawki

Przez cały czerwiec mieszkańcy mogli przekazać - za pomocą formularza konsultacyjnego - swoje propozycje dotyczące upamiętnienia żołnierzy AK. Jak podaje gotowy już raport z dotychczasowej części konsultacji, wpłynęły 303 takie formularze, a 288 spośród nich spełniało kryteria i te opinie i propozycje poddano analizie.

W 204 formularzach krakowianie opowiedzieli się za uczczeniem AK poprzez wzniesienie pomnika. Jednak aż 168 osób zgłosiło sprzeciw wobec pomnika „Wstęga pamięci”, a przede wszystkim przeciwko budowaniu go na Bulwarze Czerwieńskim u stóp Wawelu. Taki właśnie pomnik był planowany od lat i takiego chcą kombatanci. Jednak - jak magistraccy urzędnicy relacjonują w raporcie - przeciwnicy tej lokalizacji wskazują, że to miejsce, które od lat stanowi strefę rekreacji dla mieszkańców i turystów.

"Jest to również miejsce wielu wydarzeń kulturalno-rekreacyjnych, rozrywkowych i sportowych o wieloletniej tradycji (np. Jarmark Świętojański, Wianki, Parada Smoków), wobec czego nie powinno być zagospodarowane na miejsce, które winno skłaniać do refleksji. Należy również uwzględnić niezwykle małą odległość od istniejącego, na tym samym Bulwarze, na tym samym brzegu Wisły, pomnika „Polski walczącej” o podobnym kontekście historycznym i idei upamiętnienia wszystkich tych, którzy walczyli o wolną i niepodległą
Polskę" - czytamy w podsumowaniu zgłoszonych propozycji uczczenia żołnierzy AK.

Urzędnicy kwitują w związku z tym, że jeśli formą uczczenia żołnierzy AK miałby być pomnik „Wstęga pamięci”, to należy rozważyć nieznaczną zmianę jego lokalizacji: pozostawić go na Bulwarze Czerwieńskim, ale przesunąć na teren pomiędzy mostem Grunwaldzkim a Skałką. Na takie rozwiązanie pozwala również obowiązujący miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego „Bulwary Wisły”.

Z analizy formularzy nadesłanych przez mieszkańców wynika też, że dodatkowy akcent uczczenia żołnierzy AK mógłby się znaleźć na skwerze przy zbiegu ulic Armii Krajowej i Zarzecze, gdzie do dziś tkwi ogromny cokół po byłym pomniku Koniewa. "Bardzo dobrą i zasadną propozycją jest umieszczenie na skwerze obelisku (o dopuszczalnych gabarytach) z odpowiednią inskrypcją z uwagi zarówno na możliwości terenowe, jak i plany inwestycyjne Zarządu Zieleni Miejskiej, który dysponuje koncepcją zagospodarowania tego terenu" - zapisano w raporcie.

Zebranie opinii i propozycji mieszkańców było pierwszym etapem konsultacji, kolejnym - ich analiza przez miejskich urzędników, a także uzyskanie opinii magistrackich wydziałów oraz instytucji zewnętrznych na temat możliwości realizacji uczczenia AK w zaproponowanym miejscu i formie.

Początkiem III etapu konsultacji będzie poniedziałkowe otwarte spotkanie dla mieszkańców w Muzeum Armii Krajowej (ul. Wita Stwosza 12). Planowane jest podczas niego nie tylko przedstawienie raportu, ale też wstępne wypracowanie rekomendacji do kolejnego etapu, którym ma być panel obywatelski. Jak informuje urząd miasta, spotkanie to wskaże, jaka będzie przyjęta formuła planowanego panelu.

Przypomnijmy, że gdy w marcu radni miasta anulowali wcześniejsze uchwały mówiące o budowie pomnika AK u stóp Wawelu i zdecydowali o przeprowadzeniu nowych konsultacji, cały czas była mowa, że mają one mieć formę panelu obywatelskiego. Jak wtedy wyjaśniano, uczestnicy takiego panelu to losowo wybrana grupa np. ok. 100 mieszkańców, którzy wypracowują stanowisko końcowe.

- Wszelkie dyskusje o pomniku, czyli o sprawie wcześniej już dwukrotnie przesądzonej przez Radę Miasta i to na podstawie konsultacji społecznych, są w tej chwili żenujące - komentuje Jerzy Bukowski, rzecznik Porozumienia Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych w Krakowie. - Jeśli ktoś teraz występuje przeciwko koncepcji „Wstęgi pamięci”, to wcale nie ma lepszego pomysłu, tylko jest przeciwko uczczeniu Armii Krajowej, uczczeniu Polski Podziemnej.

Z kolei jak informuje Alexander Smaga, projektant "Wstęgi pamięci" oraz jeden z inicjatorów akcji na portalu PolakPotrafi.pl, w której trzy lata temu można było wesprzeć budowę pomnika - uczestnicy tej zbiórki piszą listy do prezydenta Krakowa, by monument został zbudowany jak było to przez lata planowane. W przytaczanych przez Alexandra Smagę listach czytamy m.in.: "Dość konsultacji proszę zacząć realizację i wypełnić daną kombatantom i darczyńcom obietnicę. (...) Oczekujemy, że zrezygnuje Pan już z dalszych paneli obywatelskich na koszt podatników".