Kraków. Wizje przebudowy placu Kossaka bez pomnika Orląt Lwowskich. Miasto nie odwołuje konkursu

FLESZ - Będą zmiany w prawie dotyczącym cmentarzy i pochówków

Konkurs na nową wizję dla placu Kossaka ogłosił 25 sierpnia Zarząd Zieleni Miejskiej (który odpowiada za planowaną przebudowę) we współpracy z krakowskim oddziałem Stowarzyszenia Architektów Polskich. Plac po rewitalizacji ma stanowić reprezentacyjną przestrzeń publiczną, a także być zieloną enklawą. Od startujących w konkursie architektów oczekiwane jest opracowanie koncepcji przebudowy placu Kossaka, a w zakresie studialnym również przebudowy terenów wokół dworku Kossakówka - w którym powstaje nowe muzeum poświęcone rodzinie Kossaków - oraz plant przy ul. Retoryka.

Wnioski o dopuszczenie do udziału w konkursie należało składać do połowy września, a termin składania prac konkursowych upływa 17 listopada. Rozstrzygnięcie konkursu, ogłoszenie wyników i otwarcie wystawy pokonkursowej przewidziane jest w harmonogramie do 26 listopada.

Co jednak w sytuacji, gdy w drugiej połowie października radni poparli inicjatywę Komitetu Budowy Pomnika „Orlęta - Obrońcy Lwowa - 1918 r.”, by upamiętnić Orlęta Lwowskie i jasno wskazali jako lokalizację pomnika mający przejść metamorfozę plac Kossaka?

- SARP Oddział Kraków rekomenduje utrzymanie założeń z procedowanego miejscowego planu zagospodarowania terenu i wynikających z niego warunków konkursowych oraz kontynuację działań nakierowanych na przebudowę placu Kossaka celem utworzenia atrakcyjnej zielonej przestrzeni publicznej - odpowiedział nam arch. Marek Kaszyński, prezes SARP Oddział Kraków. - Pomnik Orląt Lwowskich z uwagi na jego wagę symboliczną będzie wpływał na miejsce, w którym zostanie posadowiony, podporządkowując je sobie jako otoczenie, naznaczając powagą i narzucając inne wymagania kompozycyjne i funkcjonalne niż te przewidziane w konkursie. Na obecnym etapie zaawansowania konkursu, kiedy liczne zespoły są już w trakcie opracowywania prac projektowych, tak duża zmiana nie jest możliwa - podkreślił.

Przypomnijmy, że Komitet Budowy Pomnika „Orlęta - Obrońcy Lwowa - 1918 r.”, tworzony przez przedstawicieli Towarzystwa Miłośników Lwowa, Polskiego Towarzystwo Gimnastycznego Sokół - Kraków i PTG Sokół „Macierz - Lwów”, od kilku lat zabiega o realizację inicjatywy ustawienia takiego pomnika. Ma gotowy projekt pomnika, prezentowano już jego wizualizacje. Pomnik miałby mieć około 3,5 m wysokości. Na monument ma się składać wykuty z kamienia lew, odwzorowujący lwa z Cmentarza Łyczakowskiego, oraz stojący obok, odlani z brązu, młodzi obrońcy Lwowa.

Zapytaliśmy krakowski magistrat oraz ZZM, jak będzie teraz przebiegała procedura dotycząca stawiania pomnika Orląt Lwowskich na placu Kossaka. Dostaliśmy odpowiedź, że zgodnie z obowiązującą w Urzędzie Miasta Krakowa procedurą dotyczącą zasad wznoszenia pomników na terenie należącym do gminy Kraków lub Skarbu Państwa, w pierwszej kolejności przedsięwzięcie wymaga zaopiniowania pod względem możliwości realizacji przez organy, komórki organizacyjne UMK, miejskie jednostki organizacyjne oraz "inne instytucje, których właściwość merytoryczna wynika z projektu i lokalizacji upamiętnienia".

Magistrat zwraca też uwagę, że w uchwale dotyczącej pomnika Orląt Lwowskich nie określono inwestora i nie wskazano źródeł finansowania pomnika, które to muszą zostać ustalone przed przystąpieniem do dalszego procedowania inicjatywy.

Urzędnicy dodają, że w przypadku podjęcia przez prezydenta Krakowa lub Radę Miasta rozstrzygnięcia o potrzebie konsultacji społecznych dotyczących wzniesienia pomnika, trzeba będzie się zająć ich przeprowadzaniem. "Dalsze postępowanie i realizacja zamierzenia zależne jest zatem w pierwszej kolejności od powyższego" - pisze w nadesłanej odpowiedzi magistrat.

Plac Kossaka znajduje się na terenie wpisanym do rejestru zabytków i lokalizacja pomnika na tym obszarze będzie wymagała również opinii małopolskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Jednocześnie dowiadujemy się, że miasto nie zdecyduje się w obecnej sytuacji na modyfikację warunków konkursowych lub odwołanie konkursu na koncepcję przebudowy placu Kossaka.

"W ramach ogłoszonego konkursu określono szczegółowo założenia i wytyczne funkcjonalno-użytkowe dla projektu. Termin składania prac konkursowych upływa 17 listopada. Na obecnym etapie konkursu i zaawansowania prac nad projektami konkursowymi nie ma już możliwości zmiany warunków konkursowych. Wkomponowanie bryły pomnika w przestrzeń placu wiązałoby się bowiem z inną aranżacją tego miejsca i przedefiniowaniem pierwotnych założeń projektowych" - tłumaczą urzędnicy.