Kraków. Wszystko, co chcieliście wiedzieć o Strefie Czystego Transportu i (nie) baliście się zapytać

Jak będzie weryfikowane uprawnienie do wjazdu do SCT w Krakowie?
Zgodnie z zapisami ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, pojazdy uprawnione do wjazdu do SCT (poza posiadającymi wyłączenia ustawowe) muszą być oznaczone specjalną nalepką. Wniosek o wydanie nalepki będzie można złożyć on-line przez specjalną stronę internatową lub stacjonarnie, w wyznaczonych punktach Urzędu Miasta Krakowa. We wniosku o wydanie nalepki będzie należało podać dane umożliwiające weryfikację uprawnień pojazdu do wjazdu do SCT. Część z tych danych, w tym m.in. rok produkcji i rodzaj paliwa, będzie umieszczona na nalepce. Nalepki będą wydawane najwcześniej w przyszłym roku, a kierowcy zostaną powiadomieni o możliwości składania wniosku (o wydanie nalepki) z odpowiednim wyprzedzeniem. Kontrola uprawnień do wjazdu i poruszania się po SCT będzie prowadzona zgodnie z ustawą o ruchu drogowym, w szczególności przez Straż Miejską Miasta Krakowa. Kontrolujący będą sprawdzali dane o pojeździe widniejące na nalepce. Z czasem, na co liczymy, przepisy zmienią się i przestrzeganie zasad strefy będzie sprawdzane już tylko przy użyciu systemu kamer. System ten będzie automatycznie sczytywał numery rejestracyjne jadących pojazdów i porównywał je z utworzoną bazą danych o pojazdach uprawnionych do wjazdu do SCT.

Czy obwodnica i drogi ekspresowe biegnące przez Kraków będą objęte SCT?
Na fragmentach autostrady A4 czy na drogach ekspresowych, które przebiegają przez Kraków, nie będzie obowiązywała SCT. Strefa może zostać wyznaczona wyłącznie na drogach, których zarządcą jest Prezydent Miasta Krakowa, a autostradami i drogami ekspresowymi zarządza Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Warto dodać, że strefa będzie wyznaczona tak, by zapewnić kierowcom pojazdów niespełniających wymogów SCT, możliwość wjazdu na IV obwodnicę (A4 oraz S52) od strony granic miasta.

Czy będzie można dostarczyć klientowi mieszkającemu w SCT towar autem niespełniającym ustanowionych norm? Czy takie auta ( firm transportowych) będą podlegały wyjątkom od zasad przyjętych dla SCT?
Dostawcy, których samochody nie będą spełniać wymogów strefy i nie będą podlegać wyłączeniom, muszą być świadomi, że takimi pojazdami nie będą mogli wjechać do Krakowa. Warto podkreślić, że mówimy to autach 30-letnich w pierwszym etapie (od 1 lipca 2024 r.) oraz nawet 26-letnich (benzyna) i 18-letnich (diesel) w etapie drugim, od 1 lipca 2026.

Czy miasto będzie dofinansowywać wymianę aut niespełniających norm SCT, na takie które wymogi te spełniają?
Przyjęta uchwała wprowadzająca SCT nie wspomina o ewentualnych formach wsparcia w zamian za wymianę samochodu. Ma to kilka przyczyn. Po pierwsze, w konsultacjach społecznych miasto zaproponowało formy wsparcia dla osób, które miałyby wymieniać auta niespełniające norm, w postaci dwuletnich darmowych biletów KMK, dopłat do zakupu rowerów elektrycznych lub rowerów cargo oraz dwuletniego bezpłatnego abonamentu na wynajem długoterminowy roweru elektrycznego. Nie było jednak zainteresowania takimi formami pomocy. Po drugie wymiana samochodu, w odróżnieniu od wymiany pieca, nie zawsze wymaga zezłomowania – można je również sprzedać. Ponadto cykl wymiany aut jest dużo krótszy niż pieców, które służą po kilkadziesiąt lat. Autami jeździmy kilka/kilkanaście lat i wymieniamy na nowsze.

Ile samochodów w związku z wprowadzeniem SCT będzie musiało wymienić samo miasto?
W tej chwili miasto łącznie posiada ponad 340 aut w swoich jednostkach, wydziałach czy spółkach, które musiałyby zostać wymienione z powodu wprowadzenia SCT. Najwięcej takich samochodów posiada MPO – 74 sztuki, a także ZGK oraz ZUE – po 62 sztuki każdy. Należy jednak pamiętać, że duża część z tych pojazdów, zgodnie z ustawą o elektromobilności i paliwach alternatywnych, jest zwolniona z wymogów strefy, ponieważ „wykonuje zadania na rzecz zarządcy drogi”. Tę flotę stanowią też tak zwane pojazdy specjalne, budowlane czy remontowe, służące oczyszczaniu dróg – które również z mocy uchwały o SCT zwolnione z wymogów strefy (pojazdy specjalne posiadają odpowiednie wpisy w dowodach rejestracyjnych).

Czy wprowadzenie SCT może stworzyć trudną sytuację dla osób starszych i uboższych?Zgodnie z zapisami uchwały o stworzeniu SCT w Krakowie, starsze pojazdy, zarejestrowane przed 1 marca 2023 r., których właścicielami są osoby, które najpóźniej 1 stycznia 2023 r. ukończyły co najmniej 70 lat, i prowadzone przez tych właścicieli, nie będą objęte wymogami strefy. Zatem osoby z rocznika 1952 i wcześniejszych będą mogły poruszać się po Krakowie swoimi samochodami (siedząc za kierownicą) bez żadnych ograniczeń. Dodatkowo od zakazu wjazdu i poruszania się po SCT zwolnione są pojazdy posiadające odpowiednie oznaczenie, którymi poruszają się osoby z niepełnosprawnościami. Ponadto, zapisy uchwały zostały złagodzone, wychodząc naprzeciwko oczekiwaniom mieszkańców, przedstawionym podczas konsultacji społecznych – m.in. wydłużono czas na zakup i rejestrację pojazdów spełniających jeszcze normy min. Euro 1 (benzyna) i Euro 2 (diesel). Będzie nimi można jeździć po Krakowie jeszcze prawie 4 lata, tj. do 30 czerwca 2026 r.

Więcej pytań i odpowiedzi znajdziecie na stronie ZTP

Kryzys energetyczny