7.Oleodruk
Oleodruk - to reprodukcja obrazu (odbitka) na płótnie bądź papierze, wykonana techniką oleografii lub chromolitografii. Oleodruki miały imitować prawdziwe obrazy olejne. Technika ich wykonywania pozwalała na masową produkcję odbitek za stosunkowo niską cenę, dlatego już w XIX wieku cieszyły się dużą popularnością. Wtedy też funkcjonowały szkoły wykonywania oleodruków oraz działające przy nich zakłady produkcyjne. Szczególnie znane istniały we Francji i Niemczech. W Polsce głównym ośrodkiem ich produkcji był Wrocław.
Oleodruki różniły się jakością. Ich poziom zależał od zastosowanych farb, podłoża oraz staranności wykonania. Niektóre odbitki ozdabiano dodatkowo trójwymiarowymi elementami – np. naszywanymi cekinami czy brokatem. Ponadto oprawiano je w ozdobne ramy.
Oleodruki zdobiły zarówno wnętrza mieszczańskie, jak i wiejskie chaty. Ich posiadanie świadczyło o pobożności właścicieli, przeważały bowiem oleodruki o tematyce religijnej. Nowożeńcy często otrzymywali te z wizerunkami Świętej Rodziny albo Matki Bożej karmiącej. Dzieci przy chrzcie dostawały Anioła Stróża.
Podobne obrazy religijne, sprzedawane były głównie podczas odpustów, np. w Kalwarii Zebrzydowskiej, bądź przez obwoźnych sprzedawców. Muzeum posiada w swoich zbiorach kolekcję oleodruków, wykonanych głównie techniką chromolitografii (wielobarwnego druku litograficznego, wypartego w XX wieku przez offset).
6.Zamek - pamiątki i wykopaliska
Zamek lanckoroński powstał przed 1359 r. na miejscu dawnego drewnianego strażniczego gródka stożkowatego z IX - X w. Był rozbudowywany przez kolejnych dzierżawców ziem lanckorońskich. Początkowo miał jedną murowaną wieżę, później doczekał się trzech. Otoczony fosą, wyposażony był w most zwodzony i obejmował dziedziniec, kaplicę zamkową i pomieszczenia gospodarskie. Jak głoszą stare podania, wejście do podziemi znajdowało się wewnątrz studni w kuchni zamkowej. Podobno istnieją też tajemne podziemne przejścia łączące zamek z rynkiem lanckorońskim.
Zamek był jednym z głównych punktów oporu konfederatów barskich; dodatkowe fortyfikacje ziemne zostały wykonane pod kierunkiem inżynierów francuskich w latach 1770 – 1771. Dla celów obronnych podczas konfederacji barskiej (w latach 1770 – 1771) Górę Lanckorońską otoczono fortyfikacjami ziemnymi typu bastionowego oraz fortyfikacjami drewnianymi (palisady, „koń fryzyjski”, kobyliny), wykonanymi pod kierunkiem francuskiego inżyniera De la Serre. Fortyfikacje rozciągają się na przestrzeni kilku hektarów w otoczeniu zamku lanckorońskiego. Z usypanych baterii nad miastem i okolicą czuwało około 30 armat, a na potrzeby stacjonujących wojsk zbudowano koszary oraz dodatkową wieżę strażniczą na północnym wierzchołku Góry Lanckorońskiej, zwanym „Babą”.
Po upadku konfederacji zamek zajęli Austriacy, którzy dalej fortyfikowali go, a później zamienili go na więzienie i koszary. Popadł w ruinę w II połowie XIX w., głównie wskutek dzikiej rozbiórki.
W 1999 r. ruiny zamku lanckorońskiego zostały wpisane na Listę światowego dziedzictwa kulturalnego i przyrodniczego UNESCO, w ramach „Kalwarii – krajobrazowego zespołu manierystycznego parku pielgrzymkowego”.
W muzealnej izbie historycznej znajdują się wykopaliska archeologiczne z ruin zamku – fragmenty naczyń ceramicznych z XV – XVII w.; kafli piecowych, naczyń szklanych oraz płytek posadzkowych z XVI i XVII w.; klucz żelazny, grot strzały od łuku, podkowa czy kamienna kula armatnia z XVII w.
Pierwsze badania archeologiczne miały miejsce w 2010-2011 roku
5.Strój mieszczki lanckorońskiej
Kobiety lanckorońskie w drugiej połowie XIX w. i na początku wieku XX ubierały długie, sięgające kostek spódnice. Szyto je z cienkiej wełny w kolorze ciemnej czerwieni wpadającej w fiolet, granat lub czerń. Spódnice krojono z pięciu klinów. Dwa tylnie kliny, nieco szersze od pozostałych, w pasie były marszczone. Na linii dołu wydłużone tworzyły rodzaj „ogona”. Ozdobą spódnicy były dwukrotnie naszyte wąskie rypsowe lub atłasowe wstążki lub taśmy w kolorze zbliżonym do spódnicy. Dół tych naszyć wykończono wypustką. W celu zabezpieczenia przed zniszczeniem, dół spódnicy obszywano fabryczną szczotką. Pod spódnice wkładano białe płócienne halki, zdobione ręcznym haftem o motywach roślinnych. Później obszywano je fabryczną koronką, ząbkami lub haftem. Dół halki powinien kilka centymetrów wystawać spod spódnicy.
Stałym elementem kobiecego stroju była zapaska, szyta z bogato haftowanego płótna w roślinne wzory. Dół i boki zapaski wykończone były ząbkami. W pasie marszczona, wszyta w wąską obszywkę, wiązana była w pasie na kokardkę. Starsze panie nosiły także zapaski w kolorze czarnym.
Odświętne bluzki w prostym kroju szyto z białego lnianego lub bawełnianego płótna. Szerokie rękawy wykańczano podszewką ze wszytą wąską krezą haftowaną w ząbki i drobny wzór roślinny. Taką samą kryzą wykańczano obszycie szyjki i przód bluzki. W późniejszym okresie, w czasie mniej odświętnych okazji, noszono także bluzki szyte z fabrycznie wykończonych perkali w jasne kolory i w drobne kwiatki.
Na białe bluzki wkładano gorsety sukienne lub aksamitne w kolorze czarnym o drobno zaokrąglonych koletkach. Wyszywano je srebrną taśmą na plecach i przodach. Z przodu gorset wiązano wstążką w kolorze spódnicy.
Uzupełnieniem stroju były czerwone korale, najczęściej prawdziwe, które świadczyły o zamożności właścicielki stroju.
Najstarszym nakryciem głowy była biała chusta, krochmalona, bogato haftowana białym roślinnym haftem, z tyłu głowy ściśle przylegająca, w przodzie zaś fantazyjnie upinana. Nakrycia te nazywano „kukurykami”. (wg. Władysławy Rzepy).
W muzealnej izbie możemy oglądać strój lanckoroński złożony z bluzki, gorsetu i spódnicy oraz sznurowanych trzewików. Muzeum posiada w swoich zbiorach także zapaskę.
4.Maselnica, masielnica, maśniczka, maślniczka
To urządzenie drewniane do ręcznego wytwarzania masła. Podstawowym elementem maselnicy jest konew czyli wysokie, lekko zbieżne ku górze naczynie z drewnianych klepek, opasanych obręczami. Na ten element nachodzi drewniana nadstawka (wierzchnik). W połowie jej wysokości znajdowało się dno z otworem, przez który przechodził wałek bijaka (tłuczka), zakończonego u dołu drewnianym krążkiem z otworami. Na wałek bijaka nałożony był jaszczyk – półkulista pokrywka, zapobiegająca rozpryskiwaniu się śmietany. Zgarniała też śmietanę zbierającą się na wałku bijaka.
W zbiorach muzealnych znajduje się kilka maselnic tego typu. Ciekawostką jest także maselnica korbowa w postaci nieruchomej beczki drewnianej z umieszczonym w niej mieszadłem, napędzanym korbką.
