Ciąża to wyjątkowy czas w życiu każdej kobiety
Badania prenatalne pozwalają na wykrycie chorób lub wad dziecka zanim jeszcze pojawi się ono na świecie. Jest to o tyle istotne, że leczenie niektórych z nich można rozpocząć już na etapie ciąży lub przygotować się do odpowiedniej terapii zaraz po narodzinach dziecka. Badania prenatalne umożliwiają rozpoznanie m.in.: zespołu Downa, zespołu Turnera, zespołu Edwardsa, mukowiscydozy, wrodzonej łamliwości kości, rdzeniowego zaniku mięśni czy dystrofii mięśniowej.
Jak informuje Aleksandra Kwiecień, rzeczniczka prasowa Małopolskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ w Krakowie: - Od czerwca z programu badań prenatalnych finansowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia może skorzystać każda kobieta – bez względu na wiek. Wystarczy skierowanie od lekarza prowadzącego ciążę z informacją o jej zaawansowaniu. Może to być lekarz ubezpieczenia zdrowotnego lub z gabinetu prywatnego - mówi.
Diagnostyka obejmuje nieinwazyjne badania płodu:
- USG płodu pomiędzy 11 a 14 tygodniem ciąży oraz 18 a 22 (+6 dni),
- badania biochemiczne w zależności od wieku ciąży - PAPP-A, free-β -hCG, AFP, Estriol.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości przyszła mama jest kierowana do kolejnego etapu badań, obejmującego:
- poradę genetyczną,
- badania cytogenetyczne,
- pobranie materiału do badań genetycznych za pomocą amniopunkcji, biopsji trofoblastu lub kordocentezy pod kontrolą USG (po wyrażeniu zgody na ich wykonanie).
- Pogłębiona część diagnostyki jest wykonywana na podstawie oddzielnego skierowania – od lekarza prowadzącego ciążę lub z poradni przeprowadzającej nieinwazyjne badania prenatalne. Oprócz kobiet, w przypadku których stwierdzono nieprawidłowy wynik badania USG lub badań biochemicznych, mogą z niej skorzystać także przyszłe mamy spełniające jedno z kryteriów: wystąpienie w poprzedniej ciąży aberracji chromosomowej płodu lub dziecka, stwierdzenie wystąpienia strukturalnych aberracji chromosomowych u ciężarnej lub u ojca dziecka, stwierdzenie znacznie większego ryzyka urodzenia dziecka dotkniętego chorobą uwarunkowaną monogenowo lub wieloczynnikową - tłumaczy Kwiecień.
Łącznie od początku 2024 r. w Małopolsce w ramach badań prenatalnych najwięcej wykonano badań ultrasonograficznych II trymestru – 5,1 tys. oraz badań ultrasonograficznych I trymestru – 4,9 tys.
Znacznie wzrosła liczba kobiet przed 35. rokiem życia, które zgłaszają się na diagnostykę. W ub. roku ciężarne, które 35. urodziny mają jeszcze przed sobą, mogły korzystać z programu tylko w przypadku dodatkowych wskazań. Obecnie ograniczeń nie ma, a w II kwartale liczba przebadanych kobiet w tym przedziale wiekowym wyniosła 2,5 tys. – o pół tysiąca więcej w porównaniu z II kwartałem w 2023 r.
Promienie słoneczne mogą powodować nowotwór skóry. Jak się chronić?
