Marszałek planuje oczyszczenie powietrza nad Małopolską do 2023 r

WIDEO: Krótki wywiad

- Aby liczyć się ze zdaniem mieszkańców regionu i możliwościami samorządów, zdecydowaliśmy na dwa etapy konsultacji – mówi wicemarszałek Małopolski Tomasz Urynowicz.

Pierwsze odbył się w dniach 10-20 stycznia br. w różnych miastach Małopolski i miał formę spotkań terenowych (m.in. Nowy Targ, Kraków, Tarnów, Nowy Sącz, Chrzanów). Łącznie w spotkaniach udział wzięło ok. 450 osób – przedstawicieli samorządów lokalnych, przedsiębiorców, naukowców, rolników, organizacji pozarządowych i mieszkańców. Każdy mógł zgłosić uwagi do założeń Programu także drogą elektroniczną.

- Wstępne konsultacje pozwoliły na wypracowanie kompromisowych założeń POP. Propozycje zmian zadań gmin w ramach Programu zostały zaprezentowane podczas Forum Wójtów i Burmistrzów i Prezydentów Małopolski oraz na spotkaniach z samorządami w Gorlicach i Bochni - zaznacza wicemarszałek Tomasz Urynowicz.
Wśród propozycji znalazło się m.in. to, aby od 1 stycznia 2021 r. było możliwe finansowanie ze środków publicznych kotłów na biomasę, natomiast od 1 stycznia 2022 r. tylko kotłów o emisji do 20 mg/m³.
Wśród propozycji znalazło się również wprowadzenie nowych uchwał antysmogowych tylko dla gmin, które wyrażą taką chęć w ramach konsultacji.

Obowiązkiem samorządu miałoby być też przeznaczenie co najmniej 1 proc. dochodów własnych gminy na dopłaty do: wymiany kotłów, instalacje odnawialnych źródeł energii, termomodernizację, prowadzenie kontroli, itp.
Planowane jest również zapewnienie przez każdą gminę kontroli w ciągu jednego dnia roboczego od zgłoszenia. Kontrole byłyby prowadzone przez straże gminne, pracowników urzędu lub przy współpracy z policją.
Dodatkowo w każdej gminie mieliby być zatrudnienie ekodoradcy, dla których utworzono by punkty obsługi programu Czyste Powietrze.

Z kolei starostowie byliby zobowiązani m.in. do zatrudnienie ekodoradców ds. klimatu, prowadzenia kontroli każdej stacji diagnostycznej pojazdów co najmniej raz w roku oraz kontrolowania przedsiębiorstw na terenie powiatów pod kątem emisji zanieczyszczeń.

Podczas pierwszych konsultacji zaplanowano również nałożenie nowych obowiązków na przedsiębiorców, którzy powinni m.in. informować o awariach, które maja miejsce na terenie firm i mogą mieć wpływ na środowisko.
Powyższe pomysły dotyczą działań długoterminowych. Z kolei działania krótkoterminowe podzielono na trzy stopnie.
Pierwszy stopień odnosiłby się do sytuacji gdy średnie stężenie PM10 z ostatnich 12 godzin przekroczy 80 µg/m³. Wtedy wdrażano by kontrole prewencyjne spalania odpadów i zakazanych paliw.

Przy drugim stopniu, gdzie ryzyko przekroczenia średniej z 24 godz. PM10 powietrza przekracza 100 µg/m³ planuje się wprowadzenie zakazu wychodzenia dzieci i młodzieży na zewnątrz szkół i przedszkoli. Do Krakowa, Tarnowa i Nowego Sącza nie mogłyby wjeżdżać samochodów ciężarowych do centrum (dla Krakowa - do obszaru wewnątrz III obwodnicy miasta, dla Tarnowa i Nowego Sącza – do strefy płatnego parkowania).

Z kolei przy trzecim stopniu, kiedy ryzyka przekroczenia średniej 24 godz. PM10 powietrza wynosi 150 µg/m³ wprowadzono by m.in. bezpłatną komunikację publiczną w Krakowie, Tarnowie i Nowym Sączu. Zakazano by też eksploatacji kominków i ogrzewaczy na paliwa stałe.

Drugi etap konsultacji społecznych planowany jest na połowę marca 2020 r. Gminy oraz mieszkańcy będą mogli wyrazić swoje zdanie, program będzie także opiniowany przez Ministerstwo Środowiska.