Zwyczaj budowania mojów sięga ponoć czasów antycznych - kiedy Grecy, Etruskowie i Rzymianie stawiali drzewka na domach i budynkach gospodarskich, by chronić je przed złymi mocami. Sama zaś tradycja związana jest z pradawnymi (pogańskimi) obchodami święta wiosny, odwołującymi się do magicznej symboliki zielonego drzewka. Już w czasach pogańskich uważane było ono za symbol życia, radości i płodności.
Tradycja stawiania mojów od wieków zakorzeniona jest na Orawie - zarówno po polskiej, jak i po słowackiej stronie. Moje stawiane są tam do dziś. Zgodnie z tradycją moja trzeba postawić w nocy z 30 kwietnia na 1 maja. To drewniane pale, które mierzą zazwyczaj kilkanaście metrów. Dodatkowo ozdobione są u szczytu świerkowym lub jodłowym drzewkiem.
Moja stawiają kawalerowie przy domach panien, które im się podobają. Do pala przyczepia się tabliczkę z tekstem pisanym w gwarze góralskiej, który mówi m.in. o sympatii i uznaniu dla konkretnej osoby. Natomiast dziewczyna, dla której moj został postawiony, jest zobowiązana do przygotowania poczęstunku dla chłopaka w drugi dzień Zielonych Świątek - podczas tzw. ogrywania Moja.
W tym roku górale z oddziału orawskiego Związku Podhalan w Lipnicy Wielkiej wykonali wyjątkowego moja – dedykowanego dla wszystkich dziewcząt w całej Polsce. Postawili go na Babiej Górze.
- Inicjatywa ta wpisuje się w gminne obchody w Lipnicy Wielkiej „Orawa 2024” i ma być jedną z form upamiętnienia 100. rocznicy ostatecznego ustalenia południowej granicy II Rzeczpospolitej i przyłączenie górnej części wioski Lipnicy Wielkiej wraz z południowymi stokami i szczytem Babiej Góry do Polski – informuje gmina Lipnica Wielka.
Moj stanął obok platformy widokowej na miejscu dawnego schroniska Beskidenverein z dedykacją:
Na wiyrch Babie Góry moj stoi orawski
Prze syćkie dziywcynta z kozdy strony Polski
Na Orawie granicę wyznaczono 28 lipca 1920 r. odgórną decyzją Rady Ambasadorów, podjętą w czasie skrajnego zagrożenia niepodległości Polski przez atak Rosji Sowieckiej. Poprowadzono ją niekorzystnie dla Polski, podzielono nawet jeden zwarty organizm wiejski – Lipnicę Wielką. Nieznacznie korygowano ją i ostatecznie przebieg granicy południowej ustalono w 1924 r. Zgodnie z „Protokołami krakowskimi” z 1924 r. nastąpiło na Orawie przesunięcie dotychczasowej linii demarkacyjnej na definitywną granicę. Lipnica Wielka wraz z południowymi stokami i szczytem Babiej Góry została włączona do II Rzeczypospolitej. W dniach od 2-5. czerwca 1924 roku nastąpiło na Orawie ostateczne wyznaczenie granicy państwowej we wsi Lipnica Wielka i na południowych stokach Babiej Góry.
Małe Bajania 2024 w Bukowinie Tatrzańskiej. Młodzi górale ta...
- Na dnie Jeziora Czorsztyńskiego leży zatopiona wieś. Tak kiedyś wyglądało to miejsce
- "Bangladesz" na Siwej Polanie. Buda za budą, pamiątki, kiełbaski i lane piwo
- To był kiedyś legendarny budynek na Krupówkach. Dziś w budynku hula wiatr
- Tatry. Legendarny Mnich - marzenie turystów i taterników [NIESAMOWITE ZDJĘCIA]
- Jak wyglądało Zakopane 30 lat temu i jak wygląda teraz? Miasto bardzo się zmieniło
- Tatry. Remonty szlaków idą pełną parą. To ciężka ręczna robota [ZDJĘCIA]
