Ideą Rankingu Gmin Małopolski jest identyfikacja i promowanie gmin wyróżniających się pod względem zrównoważonego rozwoju i poziomu jakości życia. Uczestniczą w nim wszystkie gminy województwa małopolskiego z wyłączeniem miast na prawach powiatu: Krakowa, Tarnowa i Nowego Sącza.
Podczas gali nagrody odebrali zwycięzcy i liderzy powiatowi, którzy uzyskali najwyższe wartości syntetycznego wskaźnika rankingowego. Mierzony był m.in. potencjał, aktywność i wyniki osiągane przez gminy w sferze gospodarczej, społecznej, środowiskowej i przestrzennej.
Zwycięzcy Rankingu Gmin Małopolski 2024
I miejsce – gmina Wielka Wieś
II miejsce – miasto Zakopane
III miejsce – miasto i gmina Niepołomice
IV miejsce – gmina Moszczenica
V miejsce – gmina Zabierzów
Liderzy powiatów:
Powiat bocheński – gmina Trzciana
Powiat brzeski – gmina Iwkowa
Powiat chrzanowski – miasto i gmina Alwernia
Powiat dąbrowski – miasto i gmina Dąbrowa Tarnowska
Powiat gorlicki – gmina Moszczenica
Powiat krakowski – gmina Wielka Wieś
Powiat limanowski – miasto Limanowa
Powiat miechowski – gmina Gołcza
Powiat myślenicki – gmina Siepraw
Powiat nowosądecki – miasto i gmina Krynica-Zdrój
Powiat nowotarski – miasto Nowy Targ
Powiat olkuski – miasto Bukowno
Powiat oświęcimski – miasto i gmina Zator
Powiat proszowicki – gmina Pałecznica
Powiat suski – miasto Sucha Beskidzka
Powiat tarnowski – gmina Skrzyszów
Powiat tatrzański – miasto Zakopane
Powiat wadowicki – gmina Mucharz
Powiat wielicki – miasto i gmina Niepołomice
W tym roku, dodatkowo, zostały przyznane wyróżnienia w 4 dodatkowych kategoriach:
Lider edukacji - gmina Polanka Wielka
Lider dzietności - gmina Łabowa
Lider proobywatelski - gmina Lipinki
Lider szkoleń - miasto i gmina Alwernia
Gratulacje od wojewody i marszałka
Na uroczystej gali nie zabrakło Łukasza Smółki – marszałka Małopolski oraz Krzysztofa Klęczara - wojewody Małopolski. Obydwaj podkreślali ważną rolę samorządów.
- Dziś śmiało można powiedzieć, że Małopolska tak dobrze się rozwija dzięki sprawnym samorządom. Przed nami nowa perspektywa środków europejskich. Poprzednie środki wydane były co do jednego euro, a to jest dla nas gwarancja, że kolejna perspektywa, z poważnymi partnerami, nie będzie problemowa. Przed nami pięć lat ciężkiej pracy pod nazwą „projekt Małopolska” – mówił marszałek Łukasz Smółka.
- Okres przedświąteczny to jest taki czas, że możemy sobie dobitniej uświadomić jedną rzecz. Czasami są kwestie, które nas dzielą, ale zdecydowanie więcej jest tych, które nas łączą! Ponad wszystkimi podziałami jest cel nadrzędny – dobro Małopolski i jej mieszkańców. W kwestiach strategicznych, jak bezpieczeństwo, rozwój, czy finansowanie – potrafimy mówić jednym głosem – podkreślał wojewoda Krzysztof Klęczar.
We wszystkich samorządach odbywa się wytężona praca
O komentarz do tegorocznego rankingu poprosiliśmy Wojciecha Odzimka, dyrektora Regionalnego Ośrodka Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej im. Jerzego Regulskiego w Krakowie Małopolski Instytut Samorządu Terytorialnego i Administracji.
Były w tym roku jakieś zaskoczenia?
Mimo iż najlepszy wynik w 15. edycji Rankingu Gmin Małopolski 2024 osiągnęła gmina Wielka Wieś, która od lat już zajmuje miejsca na jego podium i nie jest to zaskoczeniem, to analizując wyniki najnowszego zestawienia rankingowego, można zaobserwować kilka tendencji, które nie są już tak stałe jak jeszcze kilka lat temu.
Jakich?
Jedną z nich jest to, iż gminy podkrakowskie nie dominują już w tak dużym stopniu w pierwszych miejscach rankingu – np. w pierwszej „10” znajduje się pięć gmin z „obwarzanka krakowskiego”.
Ale dalej są wysoko w zestawieniu...
Oczywiście. Gminy z tego terenu dalej zajmują bardzo wysokie miejsca, ale widać też wyraźnie, że jednostki z innych obszarów województwa w większym stopniu wykorzystują swoje atuty dla doskonalenia warunków życia społeczności lokalnych. Ponadto jest też sporo zmian wśród liderów powiatowych – w stosunku do ubiegłorocznej edycji rankingu. Na 19 powiatów ziemskich mamy 7 zupełnie nowych liderów powiatowych, co również jest stosunkowo dużą zmianą.
O czym to świadczy?
Te tendencje świadczą o tym, że we wszystkich samorządach odbywa się wytężona praca, pozyskuje się środki, realizuje inwestycje, dba się o kapitał społeczny i to przynosi pozytywne efekty rozwojowe. Chciałbym jednak zwrócić uwagę na pewne aspekty spoza klasyfikacji rankingowej, która jest ważna i emocjonująca, jednak nie może zasłaniać realnych problemów naszych wspólnot lokalnych. Przede wszystkim na 179 gmin biorących udział w rankingu, ponad 110 notuje wskaźnik ujemnego przyrostu naturalnego, co kiedyś byłoby nie do pomyślenia w Małopolsce. Rozbieżność we wskaźniku salda migracji jest olbrzymia, od niemal minus 8 promili do plus 27 promili rocznie, co powoduje bardzo zróżnicowane procesy demograficzne w przestrzeni województwa. To są realne problemy, które już teraz oddziałują i będą oddziaływać na jakość życia w naszych gminach.
Patronat honorowy nad rankingiem objęli: Krzysztof Jan Klęczar - Wojewoda Małopolski, Łukasz Smółka – Marszałek Województwa Małopolskiego oraz Forum Wójtów, Burmistrzów i Prezydentów Małopolski przy Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej im. Jerzego Regulskiego Małopolskim Instytucie Samorządu Terytorialnego i Administracji.
Inicjatywę biznesowo wspierają: Bank Gospodarstwa Krajowego oraz ProPOLIS Consulting Sp. z o.o. Patronat medialny objął Dziennik Polski.
