Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Nowy Sącz. Jak dożyć stu lat? Rozmawiamy z dr Wandą Matras - Mastalerz

Tatiana Biela
Tatiana Biela
Magdalena Smaga z Biczyc Górnych (gm. Chełmiec) skończyła  w tym roku 100 lat
Magdalena Smaga z Biczyc Górnych (gm. Chełmiec) skończyła w tym roku 100 lat fot. Gmina Chełmiec
O recepcie na długowieczność i stymulacji mózgu mówi dr Wanda Matras-Mastalerz z Młynnego, certyfikowany trener stymulacji pamięci i rozwoju intelektu, współpracownik m.in. kilkunastu Uniwersytetów Trzeciego Wieku.

Ile lat ma najstarszy człowiek na świecie?

W marcu br. tytuł najstarszego człowieka na świecie otrzymała 116-letnia Japonka Kane Tanaka. Pytana o receptę na długowieczność, często powtarzała: „Te 116 lat zleciało mi błyskawicznie […] Najważniejsze to się nie denerwować...”. Nie zawsze jednak można jednoznacznie udokumentować datę urodzin. Pracownicy Księgi Rekordów Guinnessa skrupulatnie sprawdzają wiarygodność dokumentów. Najdłużej żyjącym człowiekiem, którego metryka została jednoznacznie potwierdzona, była Francuzka Jeanne Calment (1875-1997), która przeżyła 122 lata i 164 dni. Najstarszym mężczyzną był Japończyk Jiroemon Kimura (1897-2013), żył 116 lat i 54 dni.

Gdzie jest najwięcej stulatków?

Na wyspie Okinawa (Japonia) mieszka najwięcej długowiecznych kobiet; w górskich terenach Sardynii i Kostaryki jest największe skupisko stulatków płci męskiej; w Ikarii, czyli na greckiej wyspie na Morzu Egejskim najmniej osób cierpi na demencję. Zagadnienie to bada Amerykanin Dan Buettner, długoletni pracownik „National Geographic”, który z zespołem lekarzy, antropologów, demografów, dietetyków i epidemiologów przemierzył cały świat, by porozmawiać z najstarszymi mieszkańcami wszystkich kontynentów. Doświadczenia opisał w książce: „Niebieskie strefy. 9 lekcji długowieczności od ludzi żyjących najdłużej”. Odwiedził unikalne społeczności „Niebieskich Stref”, gdzie połączenie stylu życia, diety, duchowości i filozofii pozwala osiągnąć zdumiewający wiek i wyjątkową jakość życia.

Za długość życia tylko w 20 proc. odpowiadają geny. Co składa się na 80 proc.?

Pozostałe 80 proc. opisał Dan Buettner. W swej książce podaje taką ,,receptę na długie życie”. Należy zadbać o naturalny ruch (umiarkowany, który sprawia przyjemność), wysypianie się. Po drugie, należy ograniczyć liczbę kalorii, jeść wolniej, unikać przetworzonych pokarmów. Należy także jeść więcej warzyw, owoców, fasoli i orzechów. Po trzecie, pamiętajmy o ćwiczeniach umysłowych, czytaniu, opowiadaniu. Po czwarte, warto posiadać jakiś cel, motywację, uczyć się czegoś nowego. Po piąte, ważne jest stworzenie własnego, cichego azylu i zwolnienie tempa życia. Po szóste, warto być członkiem jakiejś wspólnoty (duchowej, grupy przyjaciół), rozwijać więzi społeczne. Ważne jest również posiadanie kogoś bliskiego (nie tylko z rodziny) oraz posiadanie rytuałów i otaczanie się ludźmi, których lubimy i którzy nas lubią.

Miejsce naszego zamieszkania wpływa na długość życia?

Zdecydowanie tak. Najwięcej stulatków cieszących się dobrym zdrowiem żyje w rejonach podgórskich, blisko mórz i oceanów, poza dużymi aglomeracjami i skupiskami przemysłowymi. Piją wodę z górskich źródeł i jedzą to, co urosło w najbliższym otoczeniu, najczęściej produkty, które sami posiali i wypielęgnowali. W Polsce w 2018 roku Ministerstwo Cyfryzacji opublikowało dane na podstawie bazy PESEL, z których wynika, że mamy 4,4 tys. osób, które ukończyły sto lat życia, wśród nich jest 3345 kobiet i 1043 mężczyzn. W przeliczeniu na liczbę mieszkańców najwięcej stulatków żyje w Sopocie - 9 na 10 tys., w Piasecznie - ponad 5 na 10 tys. i w powiecie miechowskim w Małopolsce - ponad 3,5 na każde 10 tys. W liczbach bezwzględnych najwięcej stulatków jest w Warszawie - prawie 459, Krakowie - 124 i powiecie piaseczyńskim pod stolicą - 96. Trzeba jednak pamiętać, że obecne miejsce zamieszkania długowiecznych seniorów nie zawsze pokrywa się z tym, w którym spędzili większość życia.

Co jest naszym największym zabójcą?

Po pierwsze brak wystarczającej aktywności ruchowej i intelektualnej, po drugie niewłaściwa dieta, spożywanie wysoko przetworzonych pokarmów, a co za tym idzie brak witamin i minerałów, po trzecie zbyt mała ilość snu głębokiego, po czwarte zanieczyszczenie środowiska, po piąte samotność i stany okołodepresyjne, poczucie, że nikomu już nie jestem potrzebny, po szóste nadmierna koncentracja na swoich niedomaganiach i chorobach lub odwrotnie - zupełny brak troski o swoje zdrowie. Warto też pamiętać, że człowiek jest istotą społeczną, izolacja od innych szybko doprowadza do zubożenia naturalnych bodźców pojawiających się podczas wspólnych rozmów czy działań.

Jak spowolnić starzenie się mózgu?

Należy ciągle starać się robić coś nowego, wymagającego od koncentracji, wyobraźni, zaplanowania poszczególnych etapów działania i rozumienia przyczynowo-skutkowego. Jak napisał Goldberg w książce „Fitness mózgu”: „Trzeba ciągle wychodzić poza strefę komfortu i próbować czegoś nowego. Tylko wtedy mózg się rozwija. Gdy robimy coś wiele razy, tylko powtarzamy schemat”. Ćwiczenia umysłowe nie powinny się ograniczać do rozwiązywania krzyżówek, ważne jest działanie, które wymaga „główkowania”, „myślenia”, „robienia czegoś nowego”. Jednym z największych wrogów pamięci jest rutyna. Jeśli wielokrotnie wykonujemy tę samą czynność, to mózg się na niej nie koncentruje (dlatego nie pamiętamy np. czy zamknęliśmy drzwi). Trzeba świadomie koncentrować się na czynnościach, które chcemy zapamiętać. Można np. półgłosem powiedzieć sobie, co właśnie zrobiliśmy, by zwrócić uwagę mózgu. Najtrwalej zapamiętujemy to, co budzi w nas emocje.

Jak stymuluje pani swój mózg i pamięć?

Moja praca wiąże się z ciągłą aktywnością intelektualną i koniecznością dokształcania się w różnych zakresach. To utrzymuje mózg w dobrej kondycji. Codziennie ćwiczę pamięć przygotowując się i prowadząc zajęcia z dziećmi, młodzieżą studencką i słuchaczami UTW. Wszystkie ćwiczenia stymulacji pamięci testuję najpierw na sobie. Od dzieciństwa dużo czytam, mam wrodzoną ciekawość świata i ludzi, lubię poznawać nowe obszary. A przede wszystkim staram się słuchać organizmu: jeść, gdy jestem głodna, wysypiać się, iść na spacer, gdy czuję potrzebę ruchu i zmęczenie intelektualne. Czy dostrzegam efekty? To już muszą ocenić moi studenci...

WIDEO: Poradnik początkującego biegacza. Co powinieneś wiedzieć, zanim zaczniesz biegać

Źródło: TVN24/x-news

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo
Wróć na gazetakrakowska.pl Gazeta Krakowska