WIDEO: Krótki wywiad
Wojewoda Piotr Ćwik najczęściej uchyla uchwały kierunkowe. Radni zobowiązują w nich np. prezydenta miasta do podjęcia jakichś działań. Uchwały nie są wiążące i ich adresat nie musi się do nich stosować. Wojewoda Ćwik w większości przypadków uznawał jednak, że radni przekraczali swoje kompetencje.
- Uchwały dotyczyły różnych zagadnień, niemniej naruszeniem, które w obecnej kadencji się najczęściej powtarzało, było przekroczenie upoważnień do podjęcia uchwały kierunkowej przez radę gminy poprzez polecenie konkretnego załatwiania sprawy - wyjaśnia Joanna Paździo, rzeczniczka wojewody Piotra Ćwika. "Ofiarą" takiej interpretacji najczęściej był Kraków, gdzie wojewoda uchylił aż 31 uchwał. Pozostałe przypadki są z reguły poetyczne i dotyczą wielu gmin (ich lista poniżej).
Radni mówią o "szaleństwie"
Krakowscy radni, zwłaszcza ci z Koalicji Obywatelskiej, zaczęli mówić o "szaleństwie wojewody". To właśnie bowiem ich uchwały były najczęściej uchylane, choć wojewodzie z nadania Prawa i Sprawiedliwości zdarzało się też uchylać uchwały autorstwa PiS.
- Mam wrażenie, że to jakieś szaleństwo. Zupełnie niezrozumiała decyzja, tym bardziej że wojewoda mógł uchylić tylko te zapisy w treści uchwał, które jego zdaniem były niewłaściwe. Tymczasem uchylił je w całości, co powoduje, że mieszkańcy nadal będą czekać na nowe parki czy też na wsparcie w zakładaniu zielonych dachów, czy ogrodów wertykalnych. Nie pozostaje nic innego, jak złożyć skargę do WSA na działanie organu nadzorczego - mówi radny Łukasz Maślona z klubu Kraków dla Mieszkańców po tym, jak wojewoda unieważnił ich uchwały dotyczące m.in. pilotażowych programów udzielania wsparcia dla tworzenia zielonych dachów w Krakowie oraz udzielania wsparcia dla tworzenia wiszących, zielonych ogrodów na ścianach budynków.
WSA po stronie wojewody
W przypadku Krakowa rada miasta zaczęła w końcu część decyzji wojewody zaskarżać do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Co jednak ciekawe, WSA przyznawał racje wojewodzie. Sąd w pierwszej kolejności zajął się uchwałami ws. ustalenia kierunków działania dla prezydenta Krakowa w zakresie powołania "Komisji Nocnego Burmistrza" oraz ws. poprawy ułatwienia osobom niepełnosprawnym dostępu do świadczeń medycznych.
Obie uchwały zostały uchwalone w czerwcu, a w jakiś czas później oba dokumenty unieważnił wojewoda. Rada miasta zdecydowała się skierować obie sprawy do sądu. Skargi zostały skierowane do WSA, który na posiedzeniu 28 listopada oddalił je.
- Sąd orzekł, że uchwały nie są zgodne z prawem, czym przychylił się do argumentacji, którą podawaliśmy w naszych rozstrzygnięciach nadzorczych. W ustnych uzasadnieniach wyroków Sąd wskazał, że w uchwałach tych Rada Miasta Krakowa przekroczyła swoje uprawnienia, wydając Prezydentowi Miasta Krakowa wiążące polecenia i obligując go do konkretnych działań - mówiła Joanna Paździo, gdy WSA wydał swoje orzeczenia.
Ostatnie dwie uchwały Krakowa wojewoda Ćwik uchwalił pod koniec roku 2019. Chodziło o przygotowanie programu finansowania dla przedszkoli niesamorządowych działających w Krakowie oraz w sprawie uchwalenia kierunków działania dla prezydenta dotyczących stworzenia programu wspierającego poprawę wartości użytkowych i kulturowych budynków i obiektów małej architektury znajdujących się w zabytkowym zespole urbanistycznym Nowej Huty.
Radni Krakowa w ostatnim czasie zaczęli składać projekty rezolucji do prezydenta. Te, podobnie jak uchwały kierunkowe, nie są obligatoryjne dla prezydenta. Rezolucji jednak wojewoda teoretycznie nie powinien unieważniać. Choć jedną rezolucję uchylił jego poprzednik, Józef Pilch.
26 uchwał zostało unieważnionych w następujących gminach i powiatach:
- Wadowice – 2 uchwały
- Powiat Bocheński – 2 uchwały
- Laskowa – 1 uchwała
- Podegrodzie – 1 uchwała
- Tuchów – 1 uchwała
- Wojnicz – 1 uchwała
- Bochnia Gmina – 2 uchwały
- Brzeszcze – 5 uchwał
- Borzęcin – 2 uchwały
- Miechów - 1 uchwała
- Czarny Dunajec – 1 uchwała
- Gręboszów – 1 uchwała
- Nowy Sącz – 2 uchwały
- Zakopane – 1 uchwała
- Nowy Wiśnicz – 1 uchwała
- Lipnica Murowana – 1 uchwała
- Kamienica – 1 uchwała
