Fundacja Prudentia et Progressus z Krakowa zbierała od 2015 roku podpisy pod swoim projektem. Ponad 12,5 tys. dostarczyła w czwartek do Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad oraz Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa. Grzegorz Piątkowski, prezes fundacji, liczy, że jeszcze w tym roku A4 zyska miano Autostrady Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
– Wiele osób nie wie, kim byli żołnierze wyklęci, ich historia jest zakłamana. Autostrada będzie symbolicznym szlakiem pamięci o nich – mówi Piątkowski.
Zwolennikiem tej idei jest m.in. Ryszard Żądło, prezes Zarządu Okręgowego w Tarnowie Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. – Symboliczny jest fakt, że właśnie żołnierze wyklęci walczyli z dwoma totalitarnymi systemami, które łączył ten kierunek wschód – zachód – zauważa Ryszard Żądło.
Proponuje dodatkowo, by nadać zjazdom z autostrady nazwiska konkretnych żołnierzy związanych z danym terenem. – U nas w Wierzchosławicach mógłby to być zjazd imienia Adama Boryczki, cichociemnego, dowódcy 6 Brygady Okręgu Wilno Armii Krajowej, a po wojnie kuriera WiN – dodaje Żądło.
Bogdan Wasztyl ze Stowarzyszenia Auschwitz Memento w Oświęcimiu, z inicjatywy którego powstał film o rotmistrzu Witoldzie Pileckim, jednym z żołnierzy wyklętych, zwraca uwagę, że byli oni tyle lat zapomniani, że cenny jest każdy pomysł, który przywraca należną pamięć. Wspomina jednocześnie, że na terenach położonych wzdłuż autostrady istniał szczególnie silny ruch oporu.
Wątpliwości co do takiej formy upamiętnienia nie kryje za to dr Jerzy Bukowski, rzecznik Porozumienia Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych w Krakowie. – Jestem całym sercem za upamiętnieniem etosu żołnierzy niezłomnych, ale zastanawiam się, czy nazywanie ich imieniem autostrady jest dobrym pomysłem – zastrzega Bukowski. Obawia się, czy martyrologiczne odniesienie w nazwie autostrady będzie właściwe. – To może być niezrozumiałe dla obcokrajowców korzystających z tej trasy – zauważa. I sugeruje zapytać o opinię tych, którzy wtedy walczyli.
Według dra hab. Adama Dziuroka z Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach pomysł wart jest przedyskutowania.
W Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad podkreślają, że decyzja należy do Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa. Tak samo jak to miało miejsce w przypadku Autostrady Wolności, którą to nazwę nadano A2 z inicjatywy byłego prezydenta Bronisława Komorowskiego. Tam nazwa została umieszczona na biało-brązowych tablicach, które stanęły przy trasie.
Wspomnianym resortem kieruje minister Andrzej Adamczyk z Krakowa. Wczoraj nie udało nam się dowiedzieć, jak odpowie na formalny wniosek, ale z jego wcześniejszych wypowiedzi wynika, że jest zwolennikiem upamiętniania żołnierzy antykomunistycznego podziemia. Uważa jednak, że decyzja powinna zostać skonsultowana ze środowiskami kombatanckimi.
Krakowska fundacja chce swoją ideą zainteresować także prezydenta Andrzeja Dudę.
– Na 2 marca jesteśmy umówieni w Kancelarii Prezydenta – dodaje prezes Grzegorz Piątkowski.
