Bo dobro powraca… Przekaż potrzebującym 1,5% swojego podatku

Kilkuletnia dziewczynka, gdy zobaczyła nowy szkolny plecak, zaczęła z entuzjazmem pakować się do szkoły, choć był dopiero początek weekendu. Pan Tadeusz, po złożeniu nowego chodzika i pierwszych powolnych krokach, powiedział w zachwycie: „Jest tak piękny, że mógłbym z nim iść na dancing”. Cuda wydarzyły się również w domu kilkunastoletniego Tomka. „Mamo, marzenia się spełniają, warto jednak marzyć" – wykrzyknął na widok deskorolki.

To zaledwie parę historii osób, którym pomogło krakowskie Stowarzyszenie Wiosna w ramach „Szlachetnej Paczki” – jednego z największych i najskuteczniejszych programów społecznych w Polsce, docierającego ze wsparciem do najbardziej potrzebujących. Krakowskie stowarzyszenie jest jedną z ponad 9 tysięcy organizacji pożytku publicznego (OPP) działających obecnie w całej Polsce.

Czym są OPP? To podmioty, które działają non profit. Oznacza to, że wszystkie fundusze, jakie pozyskują, przeznaczają wyłącznie na realizację swoich celów statutowych, czyli na działalność pożytku publicznego – począwszy od pomocy społecznej i działalności charytatywnej, poprzez np. upowszechnianie tradycji narodowej, działalność na rzecz ekologii czy praw zwierząt, ochronę i promocję zdrowia, wspieranie nauki i edukacji, organizowanie wydarzeń kulturalnych i sportowych, aż po działalność wspomagającą rozwój gospodarczy albo tę związaną z porządkiem i bezpieczeństwem publicznym, ratownictwem i ochroną ludności, przeciwdziałaniem uzależnieniom i patologiom społecznym itp.

OPP służą wsparciem i pomocą setkom tysięcy ludzi. A je z kolei wesprzeć może każdy z nas – i to właśnie teraz, gdy akurat jest czas rozliczania PIT-ów. Wystarczy przekazać na rzecz OPP 1,5% swojego podatku. Nikogo chyba nie trzeba już chyba przekonywać, jak bardzo jest to ważne. Warto przy tym uświadomić sobie, że bez środków z 1,5% podatku wiele organizacji nie byłoby w stanie rozwijać swojej działalności.

– Żeby spełniać marzenia chorych dzieci, potrzebny jest magiczny składnik – 1,5% Twojego podatku. Dzięki Tobie ich świat ma smak radości. – Tak do przekazania swojego wsparcia zachęcają podatników wolontariusze z Fundacji Mam Marzenie. To krakowska organizacja (obecnie działa w całej Polsce), która od 2004 roku spełnia marzenia dzieci i młodzieży w wieku 3–18 lat, cierpiących na choroby zagrażające ich życiu. Przez swoją działalność fundacja chce dostarczyć chorym dzieciom i ich rodzinom niezapomnianych wrażeń, które pozwolą choć na chwilę zapomnieć o cierpieniu, wniosą w ich życie radość, siłę do walki z chorobą i nadzieję na przyszłość.

Wśród podopiecznych Fundacji Mam Marzenie jest m.in. 9-letnia Marysia, w której radosne życie podstępnie wkradł się nowotwór. Dziewczynka toczy z nim zaciętą walkę, aby na przekór wszelkim przeciwnościom być radosnym dzieckiem.

Marysia wymarzyła sobie, by... zostać kucharką i by założyć profesjonalny strój, jaki na co dzień noszą kucharze. Razem ze swoim mistrzem – panem Danielem z zaprzyjaźnionej z fundacją krakowskiej restauracji – upiekła pyszne ciasteczka. A w dowód uznania za swoje kulinarne talenty została Najsłodszą Szefową Kuchni. – Tak właśnie pomagamy. Wesprzyj nas! Pomóż nam spełniać marzenia chorych dzieci i gorzki smak choroby zamieniać w słodkie chwile radości – apelują wolontariusze fundacji.

Takie przykłady stowarzyszeń i fundacji, które niosą pomoc potrzebującym, można mnożyć. A żeby z kolei pomóc im, wcale nie trzeba specjalnego wysiłku. Wystarczy przekazać na działalność OPP 1,5% swojego podatku. Nas nic to nie kosztuje, a dla osób w potrzebie ma ogromną moc.

– Dla podatnika to żaden koszt, nie trzeba wykładać ekstra pieniędzy z własnej kieszeni, bo przecież ten podatek i tak oddaje się fiskusowi. Warto więc pomagać. Każdy może i powinien się w to włączyć. 1,5% podatku to dla nas naprawdę bardzo ważne wsparcie – przekonują wolontariusze z organizacji pożytku publicznego.

Jednocześnie rozwiewają wątpliwości tych, którzy sądzą, że oddany potrzebującym 1,5% podatku niewiele pomoże, bo przecież zwykle są to bardzo drobne kwoty. – Nawet jeżeli nie jest to duża kwota, na pewno pomoże zmienić świat na lepsze – podkreślają wolontariusze „Szlachetnej Paczki”.

Na argument, że „te parę groszy to kropla w morzu potrzeb i aż wstyd tyle dawać”, przedstawiciele OPP odpowiadają: „Nic bardziej mylnego! Pieniądze otrzymane z PIT-ów stanowią bardzo istotną część rocznego budżetu OPP. Bez nich nasza działalność byłaby znacznie trudniejsza albo wręcz w ogóle niemożliwa”.

Za przykład może tu posłużyć choćby Towarzystwo Przyjaciół Chorych „Hospicjum św. Łazarza” w Krakowie, które jest w stanie funkcjonować m.in. właśnie dzięki funduszom z 1,5% podatku. – Dla zobrazowania, jak ważne dla nas są fundusze przekazywane w ramach 1,5% podatku, przypomnę, iż opieka hospicyjna w zaledwie 60% finansowana jest przez Narodowy Fundusz Zdrowia. 40% potrzebnej kwoty to środki, które musimy pozyskać we własnym zakresie – wylicza Renata Połomska, sekretarz TPCh „Hospicjum św. Łazarza”. I dodaje, że placówka potrzebuje na swą działalność kilkanaście milionów złotych rocznie (dla chorych i ich bliskich hospicyjna opieka jest bezpłatna). Zebrać taką kwotę to ogromny wysiłek. Udaje się to tylko dzięki pomocy ogromnej rzeszy ludzi dobrej woli: darczyńców, przyjaciół hospicjum i wolontariuszy.

Najważniejszym dla hospicjum źródłem pozyskiwania funduszy jest właśnie 1,5% podatku – to ponad 20% budżetu placówki. Za nim są zbiórki publiczne – m.in. Pola Nadziei, Kwesta Listopadowa, kwesty okolicznościowe oraz darowizny wpłacane na rachunek bankowy i za pomocą Wirtualnej Puszki (dostępnej na stronie hospicjum.krakow.pl/wirtualna-puszka). – Bez pomocy społeczeństwa funkcjonowanie hospicjum nie byłoby możliwe – przyznaje Renata Połomska.

Zwraca jednocześnie uwagę, iż z danych statystycznych wynika, że nadal kilka milionów podatników nie korzysta z możliwości decydowania o przeznaczeniu 1,5% swojego podatku na pożyteczny cel.

– Zachęcam, bo warto. Przekazując 1,5% podatku na rzecz organizacji pozarządowych wspiera się dobre i ważne dzieła. Nawiązując do hasła trwającej obecnie 28. edycji naszej żonkilowej akcji „Pola Nadziei – wspólna troska, wspólne trwanie”, prosimy – bądźmy razem! – apeluje Renata Połomska.

Bez pomocy ludzi dobrej woli nie byłoby także „Szlachetnej Paczki” Stowarzyszenia Wiosna, które ze swym wsparciem dociera do osób żyjących w skrajnym ubóstwie. Dzięki podatnikom i ich 1,5% wsparcie „Szlachetnej Paczki” każdego roku otrzymuje kilkanaście tysięcy rodzin.

– W zeszłym roku nasza pomoc trafiła do 17 020 potrzebujących rodzin z całej Polski. Łączna wartość tej pomocy to prawie 72,5 mln zł, a średnia wartość paczki wyniosła 4 257 zł – wylicza Joanna Sadzik, prezes Stowarzyszenia Wiosna. – To wsparcie, które daje potrzebującym oddech w codzienności, ale też przywraca godność i nadzieję na zmianę. Kolejny raz pokazaliśmy osobom w kryzysie ubóstwa, że nie są same, że zawsze znajdą się ludzie chcący pomóc. To był trudny rok, ale razem potrafimy działać w ważnym celu i być w tym skuteczni. Wasze dobro nie przestaje zaskakiwać, dziękujemy! – dodaje.

W ostatniej edycji „Szlachetna Paczka” połączyła w pomaganiu ponad 700 tysięcy osób, dokładnie 712 891. To o ponad 13 tysięcy więcej niż w 2023 r. W tej grupie znalazło się ponad 12,2 tys. wolontariuszy i wolontariuszek. Wśród nich były osoby, które docierały do potrzebujących, poznawały ich historie i pośredniczyły w przekazywaniu paczek od darczyńców, ale również angażowały się w innych rolach. Dzięki wspólnym wysiłkom setek tysięcy osób „Szlachetna Paczka” dotarła w minionym roku do ponad 44 tysięcy osób w trudnej sytuacji materialnej.

O sile 1,5% podatku przekonuje również Bank Żywności w Krakowie, który przeciwdziała marnowaniu jedzenia i z którego pomocy każdego miesiąca korzysta ok. 60 tysięcy osób znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej – dzieci z najuboższych rodzin, osoby niepełnosprawne, chore, samotne i bezdomne. – Często są to ludzie w społeczeństwie „niewidzialni”. Nie chcemy ich dostrzegać. A to oni właśnie najbardziej potrzebują pomocy – zwracają uwagę przedstawiciele BŻ.

I Bank Żywności tę pomoc niesie – od ponad 28 lat. Jego celem jest walka z niedostatkiem i marnotrawstwem żywności. Gromadzi więc produkty spożywcze od producentów, dystrybutorów i sieci handlowych oraz organizuje cykliczne zbiórki żywności: Wielkanocną, Krakowską i Świąteczną. Współpracując z ponad 191 organizacjami partnerskimi, pomaga dziesiątkom tysięcy osób w Małopolsce.

Tylko w 2024 roku krakowski BŻ przekazał potrzebującym ponad 3,22 tys. ton żywności, obejmując swą pomocą ok. 60 tysięcy osób. Uratował też przed zmarnowaniem ponad 2 tys. ton produktów spożywczych, a wartość przekazanej pomocy żywnościowej wyniosła ponad 33,1 mln zł. Natomiast od chwili swojego powstania w 1997 roku organizacja zebrała już ponad 82 tys. ton żywności o wartości 360 mln zł, które zostały zmienione w miliony posiłków.

– Wspierając nas swoim 1,5% podatku, każdy może włączyć się w niesienie pomocy bliźniemu. Każda przekazana nam złotówka to nawet 6 posiłków dla osób w potrzebie. I to jest przecież najważniejsze, bo zawsze w tym wszystkim najważniejszy jest człowiek – podkreślają przedstawiciele Banku Żywności w Krakowie.

Na nasze wsparcie liczy bardzo wiele organizacji pożytku publicznego. Nikomu nie trzeba chyba przedstawiać Fundacji Anny Dymnej „Mimo Wszystko” pomagającej osobom niepełnosprawnym intelektualnie, Polskiego Czerwonego Krzyża, Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy czy Caritas, która obejmuje opieką ludzi chorych, starszych i niepełnosprawnych, osoby bezdomne, bezrobotne, rodziny i osoby żyjące w skrajnym ubóstwie, ofiary przemocy oraz dzieci i młodzież ze środowisk zagrożonych marginalizacją.

Wspomóc warto również np. Salezjański Wolontariat Misyjny Młodzi Światu, Krakowskie Towarzystwo „Amazonki”, Stowarzyszenie Siemacha, krakowskie Stowarzyszenie Lekarze Nadziei, Towarzystwo na Rzecz Ochrony Przyrody, Krakowskie Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami czy też Fundację Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie „O Zdrowie Dziecka”, której głównym celem jest wspieranie działalności leczniczej, diagnostycznej i naukowo-badawczej placówki w Prokocimiu.

W całej Polsce działa obecnie ponad 9 tysięcy organizacji pożytku publicznego, a w Małopolsce jest ich prawie 850. Służą one wsparciem i pomocą setkom tysięcy ludzi. Pomagają seniorom, osobom z niepełnosprawnościami, chorym, rodzinom, dzieciom i młodzieży. Realizują i organizują wydarzenia kulturalne, sportowe czy ekologiczne. Działają też w obszarach nauki, przeciwdziałania bezrobociu czy bezpieczeństwa publicznego. Wymieniać tak można długo...

– Mamy mnóstwo wspaniałych organizacji pożytku publicznego, którym warto pomóc. Zachęcam wszystkich mieszkańców Małopolski do tego, aby w swoim rozliczeniu PIT wybrać organizację działającą na terenie naszego regionu. Zostawmy 1,5% w Małopolsce – zachęca Iwona Gibas z zarządu Województwa Małopolskiego.

Cieszy fakt, że Małopolanie chętnie wspierają OPP. Z roku na rok pieniędzy jest coraz więcej. Przykładowo w 2019 roku mieszkańcy naszego województwa przekazali organizacjom pożytku publicznego ponad 78,5 mln zł. Rok później było to 82,4 mln zł, w 2021 r. – już ponad 87,3 mln zł, w 2022 r. – ponad 103 mln zł, a w 2023 r. – ponad 142,2 mln zł. Z roku na rok wzrasta również liczba podatników z Małopolski, którzy decydują się wesprzeć OPP.

Zanim przekażemy swój PIT fiskusowi, zastanówmy się, komu i na jaki cel przekazać 1,5% swojego podatku. Pamiętajmy, że wpłatami z tego tytułu można wspierać wyłącznie podmioty, które mają status organizacji pożytku publicznego. Aktualna lista OPP dostępna jest w urzędach skarbowych, a także w internecie – np. na stronie Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.

Warto również przypomnieć, że przekazanie 1,5% podatku na rzecz wybranej OPP jest bardzo proste. Nie trzeba samodzielnie rozliczać swojego PIT-u. Roczne zeznania podatkowe wypełniają za nas urzędnicy z Krajowej Administracji Skarbowej i udostępniają je na portalu podatnika: podatki.gov.pl. Wystarczy się tam zalogować, wybrać swoją OPP, podając jej numer KRS, zatwierdzić wybór i gotowe!

1. Wybierz organizację pożytku publicznego i zapisz sobie jej numer KRS (Krajowego Rejestru Sądowego).

2. Wejdź na stronę podatki.gov.pl i zaloguj się do usługi „Twój e-PIT”.

3. Na ekranie głównym zobaczysz wiele różnych informacji, w tym informację o OPP.

4. Teraz możesz wybrać organizację, podając jej numer KRS, a także wskazać cel szczegółowy.

5. Pamiętaj, że usługa „Twój e-PIT” automatycznie wskazuje tę organizację, której przekazałeś swój podatek przed rokiem. Oczywiście zawsze możesz zmienić wybraną wcześniej OPP, podając inny numer KRS.

6. Zatwierdź zmiany, sprawdź, czy twój PIT jest wypełniony poprawnie, zaakceptuj i wyślij zeznanie podatkowe.

Emeryci i renciści, którzy nie mają obowiązku składania zeznań podatkowych, też mogą przekazać 1,5% swojego podatku wybranej OPP. W jaki sposób? Jeśli jesteś emerytem lub rencistą i dostałeś roczne rozliczenie podatku PIT-40A, to wystarczy, że w terminie do 30 kwietnia 2025 r. złożysz PIT-OP, by pieniądze trafiły do wybranej przez ciebie organizacji – urząd przekaże jej za ciebie twój podatek.

PIT-OP to oświadczenie, które wygląda jak krótki, jednostronicowy formularz. Jego wypełnienie jest bardzo proste. Wystarczy wpisać w kilka rubryk: swój PESEL i dane osobowe, nazwę urzędu skarbowego, do którego skierowane jest oświadczenie, numer KRS wybranej OPP i ewentualnie cel szczegółowy (możesz go wskazać na przykład, jeśli organizacja, którą wspierasz, prowadzi wiele różnych programów).

PIT-OP należy złożyć w swoim urzędzie skarbowym. Można go też wysłać przez internet w wersji elektronicznej albo pocztą tradycyjną. Przekazać w ten sposób swój 1,5% podatku może każdy, kto jest na emeryturze lub rencie, dostał roczne rozliczenie podatku PIT-40A i nie korzysta z odliczeń.

Pamiętaj, że jeśli w ubiegłym roku złożyłeś oświadczenie PIT-OP i teraz nie będziesz składać zeznania lub nowego PIT-OP, to 1,5% podatku będzie w tym roku automatycznie przekazany organizacji pożytku publicznego, którą wybrałeś w roku ubiegłym (oczywiście pod warunkiem, że widnieje ona na wykazie OPP dostępnym na stronie NIW).