Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Kraków. Cmentarz wojenny w Łagiewnikach zostanie w końcu wyremontowany

Marta Paluch
Widok cmentarza dzisiaj
Widok cmentarza dzisiaj archiwum
Zapomniany i zniszczony cmentarz nr 384 z I wojny światowej, w krakowskich Łagiewnikach, w końcu zostanie odnowiony. Przez lata był w fatalnym stanie. Teraz za renowację m.in. 266 mogił zapłaci urząd wojewódzki. Nieoficjalnie wiemy, że przeznaczy na to kilkaset tysięcy złotych.

Mało kto wie, że przy ul. św. Faustyny 11 mieści się cmentarz. Bo krzyży już nie ma, nagrobki są tak zapadnięte, że ich nie widać, a w miejscu dawnego zabytkowego murku częściowo wstawiono siatkę (od strony ul. Hyły). Ten stan trwa od wielu lat, a krakowianie nie odwiedzają tego miejsca historii.

A historia jest bardzo ciekawa. W latach 1914-1918 w pobliskim klasztorze Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia działał polowy szpital. Kierowano do niego żołnierzy rannych i chorych na ciężkie choroby zakaźne; cholerę azjatycką, tyfus brzuszny i plamisty, czerwonkę, gruźlicę, szkarlatynę, ospę i dżumę.

- Dla chorych zakaźnie żołnierzy zbudowano w ogrodzie obok klasztoru 12 baraków, gdzie mieściło się od 800 do 1000 łóżek - opowiada Krystyna Kucała, prezes Łagiewnickiego Towarzystwa Kulturalnego.

Umierali tam Polacy, Rumuni, Serbowie, Rosjanie, Litwini, Austriacy, Niemcy, Węgrzy, Rusini, Czesi, Chorwaci, Estończycy. " … trudno było rozpoznać, który z przybyłych bliższym był śmierci, bo wszyscy zziębnięci, od kilku dni nic w ustach nie mieli, czarni od kurzu i błota trawieni chorobą, bez jęku, z oczyma zamkniętymi wyglądali raczej na trupy wyjęte z grobu" - pisał ks. Marcin Czermiński, pełniący funkcję kapelana w klasztorze.

266 żołnierzy

Na cmentarzu pochowano 266 żołnierzy. Jeszcze w trakcie wojny, zbudowano tu cmentarz według projektu austriackiego architekta, Hansa Mayra (projektował szereg takich nekropolii w cesarstwie Habsburgów).

Przebudowano wejście na cmentarz i jego ogrodzenie. Reprezentacyjna murowana brama wejściowa zastąpiła dawną drewnianą bramę. Filary nowej bramy powstały z wapiennych bloków, a nadproże z ciosanego piaskowca.

Nad bramą wejściową, zwieńczoną dwuspadowo, ze stylizowanym krzyżem maltańskim na szczycie, był umieszczony napis: "Tu spoczywa 266 żołnierzy różnych narodowości, zmarłych w latach I wojny światowej w austro -węgierskim szpitalu wojennym mieszczącym się w budynkach gospodarczych Klasztoru Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia". Dzisiaj już go nie ma. A przez lata cmentarz powoli niszczał.

W Archiwum Państwowym w Krakowie znajduje się oryginalny projekt łagiewnickiego cmentarza wykonany przez Mayra oraz 82 karty ewidencyjne pochowanych na tym cmentarzu żołnierzy.
Według niego będzie prowadzona odbudowa.

Walczyło o to m.in. Łagiewnickie Towarzystwo Kulturalne. W 2013 roku, kiedy zbliżała się kanonizacja Jana Pawła II i setna rocznica wybuchu I wojny światowej wysłało pisma do 10 instytucji i Urzędów w Krakowie, Warszawie i Austrii .

- Pisaliśmy o z prośbą o renowację ze względu na szacunek dla zmarłych bohaterów, a szczególnie ze względu na jego usytuowanie - obok sanktuariów, gdzie przybywają pielgrzymi i turyści z całego świata - wyjaśnia Krystyna Kucała, wiceprezes ŁTK.
- Mało osób wie o tym miejscu, w miejscu mogił rośnie trawa, a resztki nagrobków tylko gdzieniegdzie wystają - dodaje. Teraz ich marzenie się spełni.

Koniec w 2016 roku

- Czekamy tylko na pozwolenie na budowę - mówi Monika Frenkiel z biura prasowego wojewody małopolskiego. To on sfinansuje remont. Dodaje, że w 2015 r. ogrodzenie zostanie zrekonstruowane (w miejscu gdzie jest siatka) bądź odnowione, a w 2016 r. - nagrobki. Całośc ma być gotowa na Światowe Dni Młodzieży.

- Zostanie tez zrekonstruowany układ ścieżek i zarysy mogił oraz zrewitalizujemy zieleń - dodaje Frenkiel. Jak podkreśla, dokładny zakres prac tegorocznych zostanie uściślony po wyłonieniu wykonawcy.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na gazetakrakowska.pl Gazeta Krakowska