Kraków. Prezydent Jacek Majchrowski coraz przychylniej patrzy na PiS

Początek stycznia przyniósł w Radzie Miasta Krakowa prawdziwe trzęsienie ziemi. Radni prezydenta Jacka Majchrowskiego przy wsparciu PiS i Nowoczesnej doprowadzili do zmian w prezydium rady i pozbawili Platformę Obywatelską ważnego stanowiska szefa rady. To, co działo się później, było kumulacją narastających w ostatnim czasie złych emocji pomiędzy koalicjantami PO, Przyjazny Kraków i Nowoczesną.

Efekt jest taki, że mimo zapewnień obu stron, czyli prezydenta i radnych PO o chęci kontynuowania koalicji, dotychczasowy sojusz wisi na przysłowiowym włosku. O tym, że w klubie Koalicji Obywatelskiej nie dzieje się za dobrze świadczy m.in. to, iż na początku stycznia troje radnych - Małgorzata Jantos, Artur Buszek i Michał Starobrat - wystąpiło z klubu. Radni stworzyli własny klub "Nowoczesny Kraków".

Prezydent na te roszady wydaje się być niewzruszony.

- Nie rozważam możliwości zmiany koalicjanta. Zmiany w prezydium RMK były wynikiem podpisania na początku kadencji umowy koalicyjnej, która taką zmianę zakładała. Groźby zerwania koalicji traktuję wyłącznie w kategoriach "medialnych wypowiedzi" i mam nadzieję, że gdy ostygną emocje, PO zdecyduje się uzupełnić skład prezydium, tak jak to wynikało z zapisów umowy - mówi nam prezydent Krakowa.

Do tej pory żaden kandydat PO nie został jednak zgłoszony.

- Z naszej strony zapewniamy, że poprzemy każdą kandydaturę klubu PO - zapewnia Rafał Komarewicz, przewodniczący Rady Miasta z klubu Przyjazny Kraków, członek ruchu Hołowni "Polska 2050".

Włodzimierz Pietrus, przewodniczący klubu PiS w Radzie twierdzi, że zmiany w prezydium przełomu nie przyniosą. Radny dodaje, że nie wierzy w zakończenie koalicji prezydenta z PO.

- Trudno powiedzieć, jak to będzie ostatecznie wyglądało. Wydaje mi się, że PO ma za dużo do stracenia i nie zerwie tej koalicji - dodaje Pietrus.

Możliwość zawiązania się koalicji między prezydentem a samorządowcami PiS-u widzi prof. Marek Bańkowicz, politolog z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

- Jacek Majchrowski jest prezydentem obrotowym. On nie jest żelaznym sojusznikiem żadnej ze stron. Z nikim nie podpisywał cyrografu, więc nikt nie może liczyć na jego bezwzględną lojalność. Aktualnie prezydent wyczuł, że przynajmniej na poziomie miejskim notowania Platformy, z którą dotychczas był w koalicji, słabną a PiS-u są stabilne - mówi prof. Bańkowicz.

Politolog dodaje jednak, że oficjalne poparcie radnych PiS-u jest mało prawdopodobne.

- Byłoby to zbyt ryzykowne z punktu widzenia prezydenta, ponieważ pokazałoby go jako osobę, która potrafi diametralnie zmieniać sojusze polityczne. A to z kolei zaciążyłoby na historycznym wizerunku Jacka Majchrowskiego - wyjaśnia ekspert

Ocieplenie stosunków Jacka Majchrowskiego na poziomie rządów centralnych można było zaobserwować na początku stycznia tego roku, kiedy po ponad 2,5 roku Kraków w końcu dogadał się z rządem w sprawie wspólnej organizacji igrzysk europejskich w 2023 r. Miasto na inwestycje sportowe i infrastrukturalne ma dostać 400 mln zł. Prezydent jest za organizacją imprezy, mimo że jego dotychczasowy koalicjant namawiał go do rezygnacji z igrzysk. Tutaj prezydent ma po drodze z klubem PiS, który też jest za imprezą. To zrozumiałe - impreza ma odbyć się w okolicach wyborów - parlamentarnych i samorządowych.

Warto też przypomnieć kwestię dyskusji na temat kapituły, która przyznaje medal Cracovia Merenti. Grupa radnych niezgadzająca się z poglądami zasiadającego w niej metropolity krakowskiego abp. Marka Jędraszewskiego chciała "wymienić" metropolitę na dyrektora Muzeum Zamku królewskiego na Wawelu. Radni PO chcieli projekt przeforsować, ale sprzeciwił się sam… prezydent Krakowa, który wg deklaracji nie chciał rewolucji i przenoszenia wojny polsko-polskiej pod Wawel, a de facto zapunktował sobie w obozie prawicy, idąc wbrew oczekiwaniom niemałej części swojego obozu politycznego. Sami radni PiS także rzadko "robią krzywdę" Majchrowskiemu, w kluczowych głosowaniach wstrzymując się od głosu i deklarując chęć "konstruktywnej współpracy". Tak było w przypadku budżetu na 2022 r., kiedy radni PiS wstrzymali się pomimo rekordowego, bo liczącego 782 mln zł deficytu.

Ale okazuje się, że Jacek Majchrowski w stronę poprawy stosunków z PiS patrzył już wcześniej. W październiku ubiegłego roku podczas konferencji prasowej prezydent z uśmiechem odnosił się do tego, że Kraków jest jednym z największych beneficjentów Polskiego Ładu. Dzięki rządowemu programowi, który wcześniej był jednak krytykowany przez włodarza grodu Kraka, miasto dostanie 134 mln zł na inwestycje. Podczas konferencji obok prezydenta stała poseł PiS, Małgorzata Wassermann, o której Jacek Majchrowski mówił jako o "dobrym duchu, który napędził starania miasta o te środki". Przypomnijmy, że w ostatnich wyborach samorządowych posłanka, znana m.in. z przewodniczenia komisji śledczej ds. afery Amber Gold, była konkurentką Majchrowskiego do fotela prezydenta.

Nie od dziś znana jest również polityczna miłość, jaką darzą się prezydent Krakowa i minister infrastruktury, Andrzej Adamczyk. Obaj chętnie pokazywali się na wspólnych konferencjach prasowych i deklarowali wolę ścisłej współpracy. Nie jest także nowiną, że obaj z ulgą przyjęli odwołanie Moniki Bogdanowskiej ze stanowiska Małopolskiej Wojewódzkiej Konserwator Zabytków. W tym kontekście zanotować trzeba także wymowne milczenie prezydenta Krakowa w obliczu wyburzania pod inwestycję PKP zabytkowego wiaduktu przy ul. Grzegórzeckiej.

Ale Jacka Majchrowskiego chwalą także inni politycy PiS. Za działania mające "pozytywny wpływ na środowisko, klimat oraz jakość życia mieszkańców miasta" docenił go we wrześniu ub. roku ówczesny minister klimatu i środowiska, Michał Kurtyka, który deklarował nawet "chęć współpracy".

W tle pojawia się również "duża polityka" - wg naszych informacji kierownictwo PiS miało rozmawiać z prezydentem Jackiem Majchrowskim w sprawie nakłonienia bliskich mu parlamentarzystów, by ci w kluczowych głosowaniach w Sejmie wspierali mającą raz po raz problemy z większością Zjednoczoną Prawicę. Co ciekawe, Jacek Majchrowski nie pali się zbytnio także do tego, by z innymi prezydentami miast krytykować PiS z pozycji samorządowych, co bez pardonu robią zgodnym chórem prezydenci Gdańska, Wrocławia, Poznania i Warszawy (ostatnio np. Związek Miast Polskich i Unia Metropolii Polskich protestowały przeciwko zmianom w Prawie Oświatowym, tzw. lex Czarnek).

Czego Jacek Majchrowski może chcieć w zamian? Cóż, na razie pozostanie to tajemnicą, pewne jest jednak, że w obliczu kontrowersji, jakie raz po raz mają miejsce pod Wawelem (sprawa zatrzymanej przez CBA b. wiceprezydent Elżbiety K.), święty spokój i niepodgrzewanie atmosfery czy wspólna praca nad sukcesem wizerunkowym w postaci igrzysk europejskich oraz rządowe pieniądze na inwestycje to niemało. Z naszych rozmów z politykami prawicy wynika również, że obie strony (PiS i obóz Jacka Majchrowskiego) chcą także "uchronić Kraków od katastrofy" jaką ich zdaniem byłaby wygrana pod Wawelem tradycyjnie deklarującego chęć w wyścigu prezydenckim Łukasza Gibały.

Polityczne plany PiS co do kandydata na prezydenta Krakowa są nieznane. Sama Małgorzata Wasserman od dawna unika deklaracji. Nie da się ukryć, że ewentualna ścisła współpraca partii Jarosława Kaczyńskiego z obozem Jacka Majchrowskiego otworzyłaby w tym zakresie niespotykany dotąd wachlarz możliwości.