Tak będzie i w tym roku. W Oświęcimiu, Zatorze, Andrychowie, ale nie w Wadowicach, gdzie odbyły się dotychczas trzy kwesty, które zorganizowało Stowarzyszenie Absolwentów Liceum Ogólnokształcącego (SALO) im. Marcina Wadowity. - Chcieliśmy zbierać pieniądze także w tym roku, bo zamierzamy odrestaurować nagrobek prof. Tytusa Zegadłowicza, ojca poety Emila Zegadłowicza, ale proboszcz parafii św. Piotra nie zgodził się na to - mówi Maria Talaga, prezes SALO w Wadowicach. Dodaje, że ksiądz chce zrobić swoją zbiórkę pieniędzy na remont schodów na cmentarzu. SALO uszanowało taką decyzję.
Szkoda, że kwesty nie będzie, bo przez trzy ubiegłe lata wolontariuszom i członkom stowarzyszenia udało się zebrać na cmentarzu parafialnym ponad 27 tys. złotych. Za te pieniądze i dotacje z urzędu marszałkowskiego z Krakowa w wysokości 65 tysięcy złotych (na co SALO napisało specjalny projekt ratowania nagrobków) oraz za dobrowolne wpłaty udało się odnowić na cmentarzu parafialnym osiem zabytkowych grobów. Sześć nagrobków profesorów jest po kapitalnej konserwacji, trzy nagrobki doczyszczone pod okiem konserwatorów przez wolontariusza.
Wadowicka nekropolia założona została w 1820 roku. Groby pochodzą z XIX i początku XX wieku, a stowarzyszenie podjęło się renowacji zabytkowych nagrobków profesorów gimnazjum, w którym uczył się nie tylko Karol Wojtyła, ale także św. Józef Bilczewski, pochodzący z pobliskich Wilamowic arcybiskup lwowski obrządku łacińskiego, profesor teologii dogmatycznej na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, rektor tego uniwersytetu.
W pobliskim Andrychowie kwesta będzie na cmentarzu komunalnym, który służy mieszkańcom od 156 lat Pomysłodawczynią akcji była harcerka - seniorka, druhna Aurelia Mikołajko, zaś organizatorem zbiórki pieniędzy jest Towarzystwo Miłośników Andrychowa. Pomogą też jak zwykle harcerze, młodzież szkół ponadgimnzjalnych z Zespołu Szkół nr 1 im. T. Kotarbińskiego oraz Liceum Ogólnokształcącego im. M. Skłodowskiej-Curie.
W tym roku nie stanie z puszkami na datki rodzina aktorska Peszków, wspierająca akcję od wielu lat. Za to nie zabraknie władz miasta, posła Marka Polaka i wielu samorządowców związanych z gminą i powiatem, m.in. bardzo oddanego sprawie radnego Czesława Rajdy. Kwestę wesprą też lokalne instytucje i firmy. - Od 2001 roku udało się nam zgromadzić środki na odrestaurowanie dziewięciu zabytkowych nagrobków oraz objąć opieką ponad 20 grobów osób zasłużonych dla Andrychowa, czasami współcześnie zapomnianych, a także bezimienne groby, których wartość wynika z unikatowej już architektury nagrobnej - mówi Ewelina Prus-Bizoń z Towarzystwa Miłośników Andrychowa.
W sumie przez te lata zebrano ponad 81 tys. 662 złote. Zanim jednak 1 i 2 listopada wolontariusze ustawią się po datki na cmentarzu, członkowie TMA oraz uczniowie szkół razem z nauczycielami uporządkowali groby. Warto dodać, że TMA nadzoruje też akcję czyszczenia grobów i pielęgnacji terenu na cmentarzu żydowskim.
W Zatorze kwesta przeprowadzona zostanie w tym roku po raz 10. 1 listopada 34 osoby, w tym członkowie Towarzystwa
Miłośników Ziemi Zatorskiej oraz Rady Społecznej Ochrony i Renowacji Zatorskich Zabytków, a także nauczyciele, radni, pracownicy urzędu będą od 9 do 16 zbierać datki do oznakowanych puszek.
Przed rokiem efektem zbiórki była kwota 7,5 tys. zł. - Z roku na rok ludzie, widząc, jak za ich pieniądze odnawiane są kolejne różne zabytki w gminie, coraz chętniej wrzucają datki do puszek. Gdy zaczynaliśmy, było to ok. 1,5 tys. zł. Jest to dla nas duża satysfakcja - mówi Wiesław Susek, przewodniczący Rady.
W tym roku uczestnicy zatorskiej kwesty będą jednocześnie rozdawać informacje, co za zgromadzone w ten sposób pieniądze zrobiono, a jak podkreśla Wiesław Susek, przykładów jest sporo, począwszy od odnowienia w 2003 roku figury św. Rocha przy zbiegu ul. Kościuszki z Krakowską. W następnych latach za datki zebrane podczas kwest 1 listopada renowacji poddano m.in. figurę św. Jana Kantego przed kościołem parafialnym w Zatorze, figurę św. Jana Nepomucena przy ul. Piastowskiej, krzyż przydrożny na skrzyżowaniu ul. Parkowej z Wadowicką, ołtarz główny w kościele parafialnym wraz z dwoma obrazami Matki Boskiej Śnieżnej oraz świętych Wojciecha i Jerzego czy ostatnio nagrobek rodziny Piernikarskich na zatorskim cmentarzu.
W Oświęcimiu Stowarzyszenie Miłośników Zabytków i Historii Ziemi Oświęcimskiej przygotowuje się do kwesty, która będzie prowadzona przez dwa dni 1 i 2 listopada.
Dochód z niej jak z poprzednich będzie przeznaczony na utrzymanie grobów obywateli zasłużonych dla miasta i renowację zabytkowych nagrobków na cmentarzu parafialnym. - Kwesty były jedną z pierwszych naszych inicjatyw, jakie podjęliśmy. To już trzeci rok - zaznacza Łukasz Szymański ze stowarzyszenia.
Wcześniej takich w Oświęcimiu nie było. - To dobrze, że ktoś zajął się zabytkowymi nagrobkami, bo wiele z nich bez właścicieli niszczało - mówi Cecylia Marcinkowska, mieszkanka Oświęcimia.
Dotychczasowe zbiórki stowarzyszenia przyniosły kwotę ponad 9382 zł. Z tej kwoty m.in. 3,5 tys. zł przeznaczono na renowację zniszczonego przez złomiarzy krzyża i nagrobka Jana Kotlarskiego, powstańca z roku 1863 roku.
Rozpoczęto także renowację nagrobka Russockich, najstarszego na oświęcimskim cmentarzu. Pierwsze prace kosztowały dwa tysiące złotych. - Możemy zajmować się tylko grobami, które nie mają już właścicieli - dodaje Maria Nitka ze stowarzyszenia, które w tym roku wspierać będą harcerze i młodzi sportowcy z klubu Passion Bike.
Artykuły, za które warto zapłacić! Sprawdź i przeczytaj
Codziennie rano najświeższe informacje z Krakowa prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera!
"Gazeta Krakowska" na Twitterze i Google+
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
