Budżet obywatelski
W pięciu gminach (Ryglice, Miasto Jordanów, Miechów, Maków Podhalański i Sucha Beskidzka) samorządy postanowiły oddać w ręce mieszkańców decyzję, na co przeznaczyć pewną pulę środków z gminnego budżetu – mieszkańcy sami zgłaszali pomysły, a następnie głosowali na najlepsze projekty. Dzięki temu w 2016 roku m.in. w Makowie Podhalańskim powstanie publiczna plaża, a w Ryglicach zostaną odnowione i rozbudowane przyszkolne place zabaw, a strażacy przeprowadzą dla młodzieży szkolenia z udzielania pierwszej pomocy.
- Dzięki wprowadzeniu budżetu obywatelskiego mieszkańcy mają realny wpływ na politykę miasta poprzez rozdzielenie budżetowych pieniędzy. Z perspektywy dwóch lat widać, że relacje między urzędem a aktywnymi mieszkańcami są dużo lepsze – mówi Barbara Charążka, mieszkanka Makowa Podhalańskiego.
Zagospodarowanie przestrzeni publicznych
Gmina Michałowice planowała utworzenie placu targowego, jednak w wyniku dialogu z mieszkańcami (przeprowadzono ankiety, wywiady i warsztaty planistyczne), rozszerzyła swoją koncepcję. Okazało się bowiem, że mieszkańcy widzieliby w tym miejscu nie tylko plac targowy, ale także przestrzeń do pikników, festynów, sportu na świeżym powietrzu, a w zimie marzyłoby im się lodowisko. Podczas warsztatów planistycznych wszystkie te pomysły mieszkańcy wykorzystali do stworzenia projektu w formie makiety. Realizacja inwestycji jest planowana w 2017 roku.
- Zaskoczyło nas to, jak wiele ciekawych pomysłów i inicjatyw pojawiło się ze strony mieszkańców. Dzięki współprojektowaniu, mieszkańcy mają poczucie "własnego pomysłu na inwestycje" – mówi Józef Talik z Urzędu Gminy Michałowice.
Oferta spędzania czasu wolnego i oferta turystyczna
Kilka gmin (Kęty, Sucha Beskidzka, Zawoja, Ryglice i Miechów) zdecydowało się zaprosić mieszkańców do dialogu na temat tworzenia oferty spędzania czasu wolnego lub oferty turystycznej. Przeprowadzono ankiety i odbyły się warsztaty z mieszkańcami, w czasie których wypracowano mnóstwo ciekawych propozycji.
- „W grupie siła” – mogę to śmiało powiedzieć, patrząc na efekty warsztatów i spotkań. Wymiana doświadczeń, osobistych spostrzeżeń i zebranie nowych propozycji pozwoliło na dodanie do naszej oferty ciekawych zajęć i wydarzeń kulturalnych, rekreacyjnych i sportowych, które stopniowo wprowadzamy w życie – mówi Gabriela Trybała z Babiogórskiego Centrum Kultury w Zawoi.
Budowanie marki miejsca
Z udziałem mieszkańców powstały także wstępne koncepcje marki miejsca w Kętach i w Zawoi.
- Z radością obserwowałam jak mieszkańcy przechodzili proces utożsamiania się z miejscem. Zaczynało się od tekstu „jesteśmy przeciętnym małym miastem”, poprzez „a może jednak nas coś wyróżnia”, aż nastawał przełom... Przywoływali wspomnienia, szukali pozytywów i rzeczy unikatowych. Społeczność powinna zostać włączona w cały proces budowania marki miejsca, bo to ona tworzy to miejsce. Kęty mogą być tylko i aż małym miasteczkiem, które ma to „coś” – mówi Urszula Baczyńska-Śleziak z Urzędu Gminy Kęty.
Co dalej?
Projekt „Partycypacja – zróbmy kolejny krok!”, realizowany w ramach programu Obywatele dla Demokracji, finansowanego z Funduszy EOG, dobiega już końca, ale nie jest to na pewno koniec dialogu o ważnych dla mieszkańców sprawach – coraz więcej samorządów chce włączać mieszkańców w dyskusję i wspólne działanie.
O doświadczeniach i sukcesach małopolskich gmin rozmawiali uczestnicy ogólnopolskiej konferencji pt. „Partycypacja – milowy krok do rozwoju lokalnego”, która odbyła się w Krakowie w dniach 12-13.01.2016. W przygotowaniu jest publikacja opisująca te doświadczenia, która już wkrótce będzie dostępna na stronie Fundacji MiLA (www.mila.org.pl).
Anna Jarzębska
