Nasza Loteria

Niezwykła historia. Mieszkanka Zakopanego odzyskała pamiątkę po babci, którą w 1944 aresztowali Niemcy

Łukasz Bobek
Łukasz Bobek
Bożena Krupa - mieszkanka Zakopanego, odzyskała pierścionek po babci, którą aresztowali Niemcy
Bożena Krupa - mieszkanka Zakopanego, odzyskała pierścionek po babci, którą aresztowali Niemcy Łukasz Bobek
Mieszkanka Zakopanego – Bożena Krupa odzyskała pierścionek swojej babci Karoliny, który został zabrany przez Niemców w trakcie aresztowania babci za czasów II wojny światowej. Pamiątkę udało się przekazać wnuczce dzięki Międzynarodowemu Centrum Badań Prześladowań Nazistowskich Arolsen Archives.

Pierścionek z czerwonym kamieniem

Karolina Sitek z domu Barcik urodziła się 20 maja 1907 r. w Zakopanem jako córka Jana i Justyny. Ożeniła się z żołnierzem i razem z mężem wyjechała do Katowic. W trakcie wojny mieszkała na Śląsku, gdzie pracowała jako krawcowa.

12 kwietnia 1944 r. została wywieziona do obozu koncentracyjnego Ravensbrück - otrzymała numer 34503 i została uznana za więźnia politycznego. 31 sierpnia 1944 r. przeniesiono ją do obozu koncentracyjnego Neuengamme, gdzie otrzymała numer 4570. Dzięki pomocy hrabiego Folke Bernadotte i Szwedzkiego Czerwonego Krzyża została uratowana wiosną 1945 r. i przewieziona do Szwecji, skąd 11 października 1945 r. wróciła do Polski. Została pochowana na cmentarzu Najświętszej Rodziny w Zakopanem.
W czasie aresztowania pani Karolinie Niemcy odebrali osobiste rzeczy – w tym pierścionek z czerwonym kamieniem. Następnie ten depozyt był przewożony wraz z nią – z obozu do obozu. Pierścionek wraz z innymi depozytami więźniów został odnaleziony przez aliantów w kryjówce przygotowanej przez Niemców w pubie w Lunden w Niemczech. Depozyty były po wojnie przekazywane kolejnym instytucjom z zadaniem odnalezienia prawowitych właścicieli lub ich krewnych oraz zwrotu. Ostatnią instytucją, której powierzono to zadanie, była Międzynarodowa Służba Poszukiwań, czyli Arolsen Archives.

- W latach 60. trafiło do centrum 4700 depozytów. W tym momencie do zwrotu mamy 2500 depozytów, z czego 650 w Polsce – mówi Ewelina Karpińska-More, koordynator kampanii #StolenMemory w Polsce Arolsen Archives. - Te depozyty to rzeczy, które ludzie mieli w kieszeniach, w torebkach w chwili zatrzymania. To były [portfele z dokumentami i zdjęciami bliskich, zegarki, różańce, papierośnice, biżuterie. Zdarzały się także listy.

Jak zaznacza pani Ewelina, depozytów nie ma prawie w ogóle z obozów zagłady. - Tam ludzie byli kierowani od razu na śmierć, a ich rzeczy rozkradane. Dlatego nie posiadamy depozytów po ludności żydowskiej. Te, które mamy, to depozyty z innych obozów koncentracyjnych, czy więzień – wyjaśnia Ewelina Karpińska-More.

Karteczka na cmentarzu

W przypadku pierścionka pani Karoliny, poszukiwania trwały kilka miesięcy. Zaczęły się w… Żorach na Śląsku. Tam centrum Arolsen zorganizowało wystawę z informacjami o poszukiwanych krewnych osób, w tym pani Karoliny.

- Pojawiła się ona na tej wystawie, bo wiedzieliśmy, że mieszkała w Katowicach – opowiada Elżbieta Koczar z Miejskiego Ośrodka Kultury w Żorach, która jako wolontariusza pomaga centrum Arolsen w poszukiwaniach rodzin. - Wiedziałam jednak, że jej grób jest w Zakopanem. Dlatego, gdy w styczniu prywatnie pojechałam do Zakopanego, odwiedziłam cmentarz, odnalazłam grób i zostawiłam na nich karteczkę z numerem telefonu, że proszę o kontakt – opowiada.

Telefon zadzwonił po kilku miesiącach. - Gdy opowiedziałam pani Bożenie kim jestem i że mam dla niej pierścionek jej babci, zapadła cisza. Pani Bożena rozpłakała się. Nie była w stanie nic powiedzieć. Zresztą ja również w trakcie tej rozmowy płakałam – wspomina.

W piątek w zakopiańskim urzędzie miasta doszło do przekazania pierścionka pani Bożenie. Nie kryła ona wzruszenia. - Czuję smutek, ale i radość, że ta pamięć o mojej babci nie zaniknie. Nie za dużo o niej wiem, nigdy jej nie poznałam. To będzie teraz dla mnie, poza moją rodziną, najcenniejsza rzecz – mówi.

Kampania #StolenMemory

Międzynarodowemu Centrum Badań Prześladowań Nazistowskich Arolsen Archives rozpoczęło w 2016 roku kampanię #StolenMemory. Kampanii towarzyszą wystawy objazdowe. Ekspozycje te odwiedzają miasta w Polsce, Niemczech, Francji i Belgii. Wystawa objazdowa w Polsce jest wspierana przez ministerstwa spraw zagranicznych Niemiec i USA.

Radny Jacek Kalata (w środku) w czwartek 21 września złożył z rezygnację z przewodniczenia komisji urbanistyki

Radny zajmował stanowisko nielegalnie? Zamieszanie w radzie ...

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

szkolenie wojsko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na gazetakrakowska.pl Gazeta Krakowska