Nowe możliwości dla Małopolski. Fundusze Europejskie 2021-2027. Do 2027 roku blisko 2,7 mld euro do zagospodarowania

Blisko 66,2 mld zł – tyle środków unijnych zainwestowano dotychczas w regionie. Na tę kwotę składają się zarówno fundusze przedakcesyjne, środki z Polityki Spójności, środki ze Wspólnej Polityki Rolnej i programu KE "Łącząc Europę". Ze środków europejskich sfinansowano między innymi: budowę autostrady A4 odcinek Kraków - Tarnów, Centrum Kongresowe ICE, budowę drogi ekspresowej S7, odc. Lubień – Rabka. Zakupiono nowoczesny sprzęt do nowej siedziby Szpitala Uniwersyteckiego Kraków-Prokocim. Dzięki tym funduszom wybudowano Auditorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz przebudowano gmach Opery Krakowskiej.

Nowy program dla Małopolski działa w oparciu o środki Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, a także o nowy instrument - Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji.

- Dzięki dostępności europejskiej pomocy, mamy szansę na kontynuowanie inwestycji służących Małopolsce. Zainwestujemy w przedsiębiorczość, nowe miejsca pracy i badania. Zadbamy o dobry klimat i środowisko. Dzięki unijnemu wsparciu poprawimy i usprawnimy system transportowy. Będziemy nadal wzmacniać potencjał gospodarczy i społeczny regionu – dodaje marszałek Małopolski Witold Kozłowski.

Biznes

W Małopolsce mamy wspaniały potencjał naukowo-badawczy. Chcemy, aby ta wiedza służyła rozwojowi gospodarczemu. Potrzebne są zatem badania i wsparcie techniczne. Potrzebne są innowacje. Konieczny jest dalszy rozwój cyfryzacji, wdrażanie powszechnie dostępnych rozwiązań np. z zakresu e-zdrowia, e-administracji, czy e-kultury. Dzięki 312 mln euro nadal będzie można budować nowoczesną przestrzeń dla małopolskiego biznesu i gospodarczą markę regionu.

Fundusze Europejskie będą służyć realizacji inwestycji badawczo – rozwojowych, a także projektów obejmujących wdrożenia wyników prac B+R. Przedsiębiorcy nadal będą mogli korzystać z Bonów na Innowacje i wsparcia dla start-upów. Zostaną też dofinansowane inwestycje w badania i rozwój oraz wykorzystamy potencjał uczelni i centrów badawczych do zwiększenia popytu na innowacje. Finansowanie z Unii na rozwój firmy to duża pomoc i doskonały sposób, aby uzyskać potrzebne środki finansowe, które umożliwią dalszy rozwój lub rozpoczęcie działalności.

Środowisko

510 mln euro środków unijnych umożliwi między innymi inwestowanie w nowe źródła energii odnawialnej, poprawę jakości powietrza, rozwój systemów gospodarki odpadami oraz wsparcie służb ratunkowych i ochronę różnorodności biologicznej. Dzięki tym środkom będzie można zadbać o bezpieczeństwo ekologiczne regionu. Rozwijając zieloną i niebieską infrastrukturę będą tworzone „miasta z klimatem” poprawiając w ten sposób jakość życia mieszkańców oraz odporność miast na skutki zmian klimatu. Ponadto zostanie wprowadzony model szkół neutralnych klimatycznie.

Dotowane będą projekty związane z gospodarką o obiegu zamkniętym. Odchodzimy od marnotrawienia zasobów naturalnych na rzecz recyklingu. Wśród priorytetów znalazło się także naprawienie relacji z naturą, czyli ochrona gatunków i plan odbudowy zasobów przyrodniczych. Osiągnięcie neutralności klimatycznej, którą zakłada Europejski Zielony Ład, jest możliwe, jednak wymaga szerokich, intensywnych i konsekwentnych działań, w które mamy szanse się zaangażować.

Transport

Małopolska przeżywa prawdziwą transportową rewolucję. Nowoczesne, ekologiczne autobusy, komfortowe węzły przesiadkowe i parkingi Park&Ride oraz kilometry nowych ścieżek rowerowych zakończonych parkingami „Bike & Ride” – to już mamy. Teraz czas na więcej.

Teraz dzięki środkom unijnym pojawiają się kolejne możliwości na zmiany w małopolskiej komunikacji. 136 mln euro na rozwój niskoemisyjnego transportu dla małopolskich miast i 201 mln euro dla regionu – tyle środków unijnych zabezpieczono w programie Fundusze Europejki dla Małopolski na transport w duchu eko, który systematycznie podbija małopolskie miasta.

Praca, edukacja, pomoc

Nie ma rozwoju gospodarczego regionu bez inwestycji w jego mieszkańców. Blisko 300 mln euro zostanie zainwestowanych w budowę i rozwój obiektów wspierających usługi społeczne. Fundusze pozwolą zadbać o poprawę równego dostępu do usług sprzyjających włączeniu społecznemu w zakresie kształcenia, szkoleń i uczenia się przez całe życie oraz opieki zdrowotnej. Zostanie wzmocniona rola kultury i turystyki.

Z kolei 659,4 mln euro zostanie przeznaczonych na tworzenie nowych miejsc pracy, rozwój Małopolan i ich kompetencji zawodowych. Dzięki funduszom wsparci zostaną zagrożeni ubóstwem i wykluczeniem społecznym. Pomoc uzyskają także podmioty ekonomii społecznej. Małopolanie znów będą mogli brać udział w programach profilaktyki zdrowotnej. Dedykowane wsparcie uzyska społeczność romska. Zostanie zwiększony także dostęp do przedszkoli, szkół i placówek oświatowych.

Wspólnoty lokalne

Kwotą 211,3 mln euro będą wsparte projekty zwiększające wpływ wspólnot lokalnych na rozwój obszarów wiejskich. To środki między innymi na ochronę i opiekę nad zabytkami, trasy rowerowe, stworzenie Małopolskiej Giełdy Rolnej, rewitalizację miast i obszary uzdrowiskowe.

254 mln euro dla Sprawiedliwej transformacji Małopolski Zachodniej

Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji Małopolski Zachodniej w programie Fundusze Europejskie dla Małopolski to wsparcie finansowe, które będzie przeznaczone na łagodzenie skutków transformacji energetycznej na terenach węglowych naszego regionu – w powiatach wadowickim, oświęcimskim, olkuskim oraz chrzanowskim.

Będą to inwestycje zarówno w gospodarkę i środowisko regionu, jak i w obszar społeczny. Wsparciem objęte zostaną projekty z obszaru promocji przedsiębiorczości jak i inwestycje przyjazne środowisku, dotyczące termomodernizacji budynków, montaż instalacji fotowoltaicznych czy pomp ciepła.

Współpraca bez granic

Nowością nowej perspektywy finansowej jest szerokie zastosowanie podejścia terytorialnego, u którego podstaw stoi teza, że dostosowane projektów do określonych typów terytoriów jest bardziej efektywne niż tradycyjne inwestycje.

Formuła ta umożliwia wyjście poza sztywne granice administracyjne samorządów, co przełoży się na większe oddziaływanie realizowanych wspólnie przedsięwzięć. Ideą Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych jest współpraca samorządów na rzecz maksymalnego wykorzystania atutów samorządów i wspólnego rozwiązywania problemów. Dlatego dofinansowane projekty nie mogą być oderwanymi od siebie, punktowymi inwestycjami.

Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT), do tej pory adresowane tylko do metropolii krakowskiej, teraz dofinansowanie na wspólne przedsięwzięcia otrzyma także Tarnów, Nowy Sącz, Chrzanów, Gorlice i Podhale.

Inne Instrumenty Terytorialne (IIT) to inwestycje na terenie „Otuliny Podkrakowskiej”, obejmującej gminy znajdujące się w bezpośrednim oddziaływaniu Miasta Krakowa, niewchodzące w skład ZIT Kraków.

Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (RLKS) to wyjście naprzeciw lokalnym potrzebom i budowanie lokalnego potencjału. Ten instrument dedykowany jest przede wszystkim obszarom wiejskim oraz rozwojowi społeczeństwa obywatelskiego na tym terenie.

Na realizację tych zadań przeznaczone zostało blisko 390 mln euro, to ok. 16% wartości Funduszy Europejskich dla Małopolski.

Naukowcy odwrócą proces starzenia?