To jedna z największych, a na pewno jedna z najpobożniejszych diecezji w kraju, w której na niedzielną mszę św. regularnie uczęszcza niemal 70 procent wiernych.
W jej granicach znajdują się 43 dekanaty i największa w Polsce liczba parafii, których jest aż 446. To jednocześnie diecezja o największej liczbie księży (blisko 1,5 tysiąca) i powołań kapłańskich. W tarnowskim seminarium duchownym do święceń przygotowuje się w tym momencie ok. dwustu kleryków.
W ciągu 228 lat diecezja tarnowska urosła do rangi jednej z najważniejszych w polskim Kościele. Jej początki nie były jednak łatwe. Musiało upłynąć niemal pół wieku zanim nowo powołana diecezja, między biskupstwami w Krakowie i Przemyślu zaczęła w miarę normalnie funkcjonować z własną administracją kościelną i seminarium duchownym.
Diecezję powołał samowolnie w 1783 roku cesarz Józef II, ale papież decyzję tę kanonicznie potwierdził dopiero trzy lata później. Między 1805 a 1826 roku diecezji tarnowskiej w ogóle nie było na mapach i jej struktury trzeba było budować na nowo.
W ciągu ponad dwóch wieków kierowali nią m.in. Niemiec, Czech, Ormianin i Austriak. Dzisiaj kapłani pochodzący z diecezji tarnowskiej piastują najwyższe kościelne urzędy praktycznie na całym świecie. Wywodzi się z niej m.in. sześciu arcybiskupów i drugie tyle biskupów, a wśród nich Prymas Polski i watykański minister zdrowia. Gdybyśmy mieli tak mocną reprezentację na przykład w Sejmie, nie musielibyśmy się martwić o to, że miasto i region stale tracą na znaczeniu.
Biskupi pomocniczy
1921 - 1943 biskup Edward Komar, tytularny Alindyjski, wikariusz kapitulny i administrator apostolski . Kierował diecezją w bardzo trudnym okresie wojny i niemieckiej okupacji. Rektor WSD.
1946-1968 biskup Karol Pękala, tytularny Trokmady , wikariusz kapitulny i administrator apostolski. Od 1952 r. ze względu na stan zdrowia Jana Stepy pełnił praktycznie funkcję biskupa ordynariusza, do 1962 roku, kiedy przekazał rządy w diecezji w ręce abpa Ablewicza.
1958 - 1965 biskup Michał Blecharczyk, tytularny Jos. Był dziekanem dekanatu tarnowskiego miejskiego, a od 1960 roku kanonikiem tarnowskiej kapituły katedralnej.
1968-1991 biskup Piotr Longin Bednarczyk, tytularny Torre Rotonda. W szczególny sposób oddał się katechezie. Należał do Komisji Szkolnej przy Konferencji Episkopatu Polski.
1969 -1999 biskup Józef Gucwa, tytularny Wagi. Sprawował urząd wikariusza generalnego, wizytował parafie, organizował uroczystości diecezjalne, zajmował się budownictwem sakralnym.
1975- biskup Władysław Bobowski, tytularny Abernethy. Otwarty, życzliwy, wspiera dzieła charytatywne i ubogich. Obecnie na emeryturze.
1991 - 2003 biskup Jan Styrna, tytularny Aquipendiente, obecnie biskup elbląski, zrezygnował z posługi.
2004 - 2011 biskup Stanisław Budzik, tytularny Hólar, były sekretarz Konferencji Episkopatu Polski, obecnie arcybiskup metropolita lubelski.
2008-biskup Wiesław Lechowicz, tytularny Lambiridi. Były rektor WSD. Przez pół roku, po nominacji abpa Skworca na metropolitę katowickiego pełnił urząd administratora diecezji. Delegat ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej w KEP.
2009 - 2012 biskup Andrzej Jeż, tytularny Tigillava - obecnie biskup tarnowski.
2014- biskup Jan Piotrowski, tytularny Siniti, były misjonarz m.in. w Kongo i Peru, dyrektor Papieskich Dzieł Misyjnych w Polsce.
2014-biskup Stanisław Salaterski, tytularny Tigillava, były proboszcz bazyliki katedralnej w Tarnowie, kanonik gremialnym Kapituły Katedralnej i jej dziekan.
Artykuły, za które warto zapłacić! Sprawdź i przeczytaj
Codziennie rano najświeższe informacje z Krakowa prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera!
"Gazeta Krakowska" na Twitterze i Google+