Smog na Podhalu. Nowy Targ wciąż ma problem. Zakopane z kolei notuje duży postęp

Polski Alarm Smogowy wraz z organizacją HEAL Polska podsumowały mijający właśnie sezon grzewczy. Zaprezentowały ranking 15 miast, które w ostatnim czasie odnotowały największą ilość dni z przekroczonymi normami pyłów zawieszonych PM10 – w okresie od 1 października 2022 do 31 marca 2023. Na pierwszym miejscu uplasowała się Nowa Ruda na Śląsku (96 dni), druga jest Sucha Beskidzka (79 dni), a trzeci Żywiec (72 dni). Na piątek lokacie znalazł się Nowy Targ (59 dni). Z małopolskich miejscowości w pierwszej piętnastce znalazły się także Zabierzów (52 dni), Oświęcim (50 dni) oraz Nowy Sącz (49 dni).

Sucha Beskidzka w rankingach tych wraca co jakiś czas. Miasto w powiecie suskim prowadzi wymianę kotłów – dopłaca mieszkańcom do ich zakupu. W urzędzie miasta twierdzą, że od paru lat poziom wymian jest na podobnym poziomie. Dlaczego więc ilość dni z przekroczeniami jest tak dużo? Być może wpływ na to może mieć położenie miasta w kotlinie.

Drugi z małopolskich miast Nowy Targ od lat się zmaga ze smogiem. Zdaniem urzędu miasta w stolicy Podhala, sytuacja z roku na rok się poprawia. Urzędnicy wskazują tutaj na systematycznie spadającą liczbę dni z przekroczeniami. Opierają się tutaj na dane Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. I tak o ile w 2018 roku takich dni było 106, o tyle w 2020 – 90, a w 2022 – 57. Według urzędu miasta to m.in. efekt programu wymiany starych kotłów. I wskazują, że od 2020 roku do 2022 roku udało się wymienić 489 pieców.

- Te liczby są związane głównie z udzielanymi dotacjami. Należy jednak mieć na uwadze, że wielu mieszkańców wymienia źródła ogrzewania "na własną rękę", bez dotacji. Urząd Miasta Nowy Targ nie gromadzi danych w tym zakresie – informuje Anna Gródek z urzędu miasta Nowy Targ.

W 2023 roku nadal prowadzony jest program dotacji wymian pieców. Mieszkańcy zainteresowani nadal mogą uzyskać wsparcie finansowe – 5 tys. zł do przyłącza do sieci gazowej, miejskiej sieci ciepłowniczej, energii elektrycznej, pomp ciepła, czy do wymiany pieców na pellet (dotacja z budżetu miasta). Dodatkowo mogą starać się o dofinansowanie do 14 tys. zł z Regionalnego Małopolskiego Programu Operacyjnego.

Na wymianę może jeszcze czekać ok. 1100 tzw. kopciuchów. Tak wynika przynajmniej z Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków.

- Należy przy tym pamiętać, że część z tych kotłów nie jest eksploatowana. Pomimo korzystania z innych ekologicznych źródeł ogrzewania, mieszkańcy pozostawili kopciuchy "tak na wszelki wypadek" – informuje urząd miasta.

W zaprezentowany przez Polski Alarm Smogowy rankingu zaskakuje brak Zakopanego. Miasto pod Giewontem przez lata było wskazywane jako to z wyjątkowo brudnym powietrzem. Teraz okazuje się, że duży problem smogu udało się pod Giewontem rozwiązać. Do końca 2022 roku w Zakopanem usunięto 708 starych pieców, a w ich miejsce zamontowano 629 nowoczesnych kotłów. W 2022 roku urząd miasta przyjął kolejne 55 wniosków na wymianę pieców i dopłatę do tej operacji, podpisał 45 umów i teraz czeka na ich rozliczenie. Do tego wielu mieszkańców ruszyło po dotację z rządowego programu Czyste Powietrze.