Unijna ulga dla środowiska

Zagraniczni inwestorzy, którzy przyjeżdżali do naszego kraju, zwracali uwagę na dwie rzeczy: piękną przyrodę i fatalne drogi. Dlatego największy w historii Unii Europejskiej program rozwojowy dla kraju członkowskiego poświęcono poprawie atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów. Stawiając na rozwój infrastruktury technicznej, zdecydowano jednak, że nie może się on odbywać kosztem środowiska naturalnego.

Stąd też wynoszący blisko 38 mld euro program nadrabiania przez Polskę zapóźnień cywilizacyjnych w latach 2007-2013 nosi nazwę Infrastruktura i Środowisko. Oczywiście najważniejsza i najdroższa jest rozbudowa sieci dróg. Ale dziś trzeba budować tak, żeby połączyć nowoczesność z ekologią. Ograniczając ryzyko, że nowe drogi zanieczyszczą powietrze i wody gruntowe na terenach chronionych, przez które mają przebiegać, a nadmierny hałas wystraszy zwierzęta. Twórcom programu zależało, aby te inwestycje, które ze swojej natury są szkodliwe dla środowiska, poczyniły w nim jak najmniejsze spustoszenie. Stąd przyszli beneficjenci musieli uwzględniać w swoich planach działania, które miały chronić naturę.

I tak na przykład podczas modernizacji linii kolejowej E30, łączącej Kraków z Rzeszowem, zastosowano specjalne, bezstykowe szyny, które są dziesięć razy dłuższe od tradycyjnych, dzięki czemu rzadziej trzeba je montować do podłoża. Ich zastosowanie zmniejszy także emisję hałasu oraz drgań akustycznych. Tego typu rozwiązanie było szczególnie ważne, bo ta linia kolejowa biegnie przez obszar chroniony Natura 2000. Podobnie było z budowanymi w ramach projektu drogami, takimi jak fragmenty autostrady A1 czy drogi ekspresowej S5: na każdej zamontowano ekrany akustyczne, systemy oczyszczania wód deszczowych, przejścia dla zwierząt dużych i małych. Przy budowie obwodnicy Kraśnika zostały na przykład dodatkowo zbudowane dwie potężne estakady, które chronią znajdujące się tam lessowe wąwozy.

W programie nie brakuje jednak środków na projekty związane bezpośrednio z ochroną środowiska: przeznaczono na nie 4,8 mld euro. To druga co do wielkości suma w całości programu. Pieniądze te, zgodnie z wytycznymi Unii, w największej części zostały przeznaczone na rozbudowę systemów oczyszczalni ścieków, gospodarkę odpadami oraz pomoc przedsiębiorcom w dostosowaniu firm do wymogów ochrony środowiska.

Przykładami projektów bezpośrednio wpływających na ochronę środowiska są np. rozbudowa istniejącego systemu kanalizacji oraz sieci wodociągowej na terenie aglomeracji Ropczyce czy budowa zakładu przetwarzania odpadów dla ziemi chełmskiej lub takiego samego zakładu dla obsługującego 600 tys. mieszkańców Gdańska i okolicznych gmin. To także np. zabezpieczenie przeciwpowodziowe Żuław, ochrona wód Zatoki Gdańskiej, budowa instalacji odsiarczania spalin w Elektrowni Bełchatów czy ochrona ekosystemów leśnych w Karkonoskim Parku Narodowym.
Pozostałe pieniądze z programu Infrastruktura i Środowisko zostały przekazane na projekty z zakresu sektora energetycznego, szkolnictwa wyższego, kultury i zdrowia. W każdym z projektów, który może dostać dofinansowanie z tego programu, stawia się jednak na aspekt ochrony środowiska. Powstają farmy wiatrowe i biogazownie. Modernizowane są linie energetyczne, by zniwelować straty w przesyle energii. Szpitale, urzędy i szkoły w całym kraju poddawane są gruntownej termomodernizacji.

Dotychczas w programie zawarto prawie 1500 umów o dofinansowanie. W sektorze środowiska jest ich 500 i zagwarantowano dla nich ponad 15 mld zł z Unii Europejskiej. W transporcie prowadzonych jest 148 inwestycji, energetyce 128, w kulturze 57, w ochronie zdrowia 315, w szkolnictwie wyższym 40.

Do końca września tego roku przeznaczono na te projekty w sumie ponad 76 mld zł z Funduszy Europejskich.

Mieszkania Kraków. Zobacz nowy serwis

Codziennie rano najświeższe informacje z Krakowa prosto na Twoją skrzynkę e-mail. Zapisz się do newslettera!