https://gazetakrakowska.pl
reklama
MKTG SR - pasek na kartach artykułów

Zakopane. Kuźnice - mieszkali tam arcyksiążęta, działała huta. Dziś to centrum turystyczne miasta. Zobaczcie Kuźnice z dawnych lat

Aurelia Lupa
Narodowe Archiwum Cyfrowe
Kuźnice to jedna z dzielnic Zakopanego na wysokości około 1000 metrów n.p.m. Jest centrum ruchu turystycznego, wejściem w Tatry. Zaczyna się tu większość szlaków tatrzańskich oraz dolna stacja kolei linowych na Kasprowy Wierch. Rocznie pojawia się tam ok. miliona osób. Historia Kuźnic związana była z odkryciem rudy żelaza, w zboczach Doliny Jaworzynki w XVIII wieku. Zobaczcie, jak dawniej wyglądało to miejsce.

W pierwszej połowie XVIII wieku powstał w Kuźnicach ośrodek hutniczy zwany Hutami Hamerskimi. Działał z przerwami do końca XIX wieku. Rozkwit huty jako ośrodka przemysłowego nastąpiło, gdy właścicielem została węgierska rodzina Homolaczów.
Odkrycie bogatych złóż rudy żelaza w Kopie Magury dało jej pierwszeństwo wśród tego typu ośrodków. Znajdowała się tu odlewnia, walcownia, wielki piec itd. Z żelaza kuźnickiego powstał krzyż na Gubałówce i ten stojący w dolinie Kościeliskie. Wyroby z tatrzańskiego żelaza sprzedawano w kraju i zagranicą.

Rodzina Homolaczów osiedliła się w Kuźnicach na stałe po wybudowaniu dworu. W tym czasie Zakopane było niewielką wsią, pozbawioną zaplecza noclegowego i gastronomicznego. Nie było tu nawet kościoła. Niemal wszyscy przybysze z nizin odwiedzający tę część Tatr zatrzymywali się wówczas właśnie w Kuźnicach, omijając chaty góralskie w samym Zakopanem.

Gościli tu nawet arcyksiążęta z panującego rodu Habsburgów - w roku 1823 Franciszek Karol, a w roku 1854 Karol Ludwik. W ogrodzie urządzonym przed dworem wybudowano fontannę i wystawiono popiersia arcyksiążąt.

Po wyczerpaniu zapasów rudy żelaza produkcja i wydobycie przestają być opłacalne, ośrodek przechodzi z rąk do rąk, by wreszcie zostać własnością Władysława hr. Zamoyskiego. W Kuźnicach powstaje Szkoła Pracy Domowej Kobiet, wodociąg i elektrownia wodna. Na terenie gdzie mieścił się wielki piec, w roku 1936 powstaje dolna stacja kolei linowej na Kasprowy Wierch.

W czasie II wojny światowej w Kuźnicach znajdował się hotel, głównymi gośćmi byli żołnierze Wermachtu. W okresie powojennym teren dworski został przemianowany na szpital ortopedyczny, działało tam też liceum ogólnokształcące.

Po roku 2003 teren został oddany w zarząd Tatrzańskiemu Parkowi Narodowemu, który przeprowadził rewitalizację zespołu dworsko-parkowego i remont popadających w ruinę budynków. Obecnie w dawnym budynku zarządu huty ma swoją siedzibę dyrekcja TPN.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Turystyka

Dalszy ciąg artykułu pod wideo ↓

W dawnej wozowni mieści się wystawa kolekcji Antoniego Kocjana, a spichlerz zaadoptowano na salę wystaw czasowych. Kuźnice obecnie przyciągają rzesze turystów, jest tu popularny punk wypadowy w najpiękniejsze zakątki Tatr.

Obecnie znów planowana jest gruntowna przebudowa placu głównego w Kuźnicach przez miasto Zakopane. Na górnej płycie - gdzie obecnie parkują busy pasażerskie i taksówki - znajdą się miejsca dla rowerzystów i pieszych, którzy oczekują na przyjazd kolejki na Kasprowy Wierch. Miejsce dla taksówek i busów czy autobusów ma znaleźć się pod ziemią.

Polecane oferty
* Najniższa cena z ostatnich 30 dniMateriały promocyjne partnera

Wybrane dla Ciebie

Wisła walczy o dobre miejsce przed barażami. Bruk-Bet Termalica już świętuje, ale…

Wisła walczy o dobre miejsce przed barażami. Bruk-Bet Termalica już świętuje, ale…

Będą kolejne zmiany na drodze do Morskiego Oka. Czy zwiększą bezpieczeństwo turystów?

Będą kolejne zmiany na drodze do Morskiego Oka. Czy zwiększą bezpieczeństwo turystów?

Wróć na gazetakrakowska.pl Gazeta Krakowska