Bigos z samej kiszonej kapusty czy z dodatkiem słodkiej? Z grzybami czy bez? Z dodatkiem wina, czy niekoniecznie? Z koncentratem pomidorowym? Ile domów – tyle różnych wersji bigosu. Ważne, aby był mięsny, treściwy i kwaśny.
Lucyna Ćwierczakiewiczowa w wydanej w 1860 r. książce kucharskiej "365 obiadów za pięć złotych" proponuje taki oto bigos:
Staropolski bigos hultajski z kapustą
„...Dla tego umieszczam bigos z kapustą pod wołowinę, gdyż najlepszy jest z pieczenią wołową. Wzięść kapusty kwaśnéj, wycisnąć trochę z sosu, włożyć w rondel spory kawałek świeżego wieprzowego sadła, lub smalcu świeżego przesmażonego: na to kapustę i dolać tęgim rosołem lub bulionem. Włożyć kawał świeżéj przerastałéj słoniny, niech się razem z kapustą zagotuje; przykryć i pod pokrywą dusić. Mięso jakie jest w domu, najlepiéj z pieczeni wołowéj, i ze zwierzyny, pokrajać drobno w kostkę, słoninę jak się ugotuje także wyjąć i pokrajać ze skórką; wszystko to wymieszać z kapustą; opieprzyć, zapalić smalcem z mąką zrumienioną i siekaną cebulą; jeżeli zaś kto nie lubi, to bez cebuli: dusić jeszcze razem, póki się dobrze nie wysadzi i nie nabierze koloru ciemniejszego, mięszając ciągle, aby się nie przypaliło. Kładzie się także i kiełbasa, którą należy albo pokrajać i udusić w kapuście, albo smażoną osobno położyć na stół. Taki bigos daje się zwykle na śniadania, lub jeżeli na obiad to przed zupą, a po nim czysty bulion.
(pisownia oryginalna)
A jaki bigos proponują nasi Czytelnicy? Zobaczcie przepisy!

Bigos Onufrego Koła Gospodyń Wiejskich [PRZEPIS]
Składniki
- 2,5 kg kiszonej kapusty
- 1 kg kapusty świeżej
- 800 g mięsa mieszanego (wieprzowe, indycze)
- 400-500 g wędzonego mięsa
- 20 g świeżych lub suszonych grzybów
- po 2 łyżki stołowe powideł śliwkowych, musztardy, ketchupu
- około 5 łyżek stołowych koncentratu pomidorowego
- ziele angielskie
- liście laurowe
- sól, pieprz
- woda
Wykonanie
Grzyby (jeżeli są suszone) zalać wrzątkiem i odstawić na ok. 15 - 20 minut.
Świeżą kapustę pokroić w paski, natomiast mięso na drobniejsze kawałki.
Do garnka dać kapustę, dodać mięso i zalać wodą tak, aby zakryła składniki. Gotować na średnim ogniu przez ok. 1 godz.
Drobno pokroić grzyby i dodać wraz z pozostałymi składnikami do kapusty. Gotować na średnim ogniu przez ok. 2-3 godz. od czasu do czasu mieszając. Jeżeli dodawaliśmy mięso z kośćmi, po ok. 2 godz. gotowania mięso praktycznie samo od nich odchodzi i wystarczy tylko wyjąć kostki z bigosu. W przypadku gdy nie jest to takie łatwe trzeba wyjąć kawałki mięsa, oddzielić je od kości i ponownie dodać do bigosu .
Przepis Koła Gospodyń Wiejskich ze Stonia

Bigos staropolski według Koła Gospodyń Wiejskich [PRZEPIS]
Składniki
- mała główka kapusty
- 80 dag kapusty kiszonej
- 50 dag wołowiny
- 50 dag kiełbasy zwyczajnej
- 2 cebule
- kilka suszonych grzybów
- 5 łyżek powideł śliwkowych
- szklanka czerwonego wytrawnego wina
- kilka ziaren: pieprzu, ziela angielskiego, jałowca
- sól
Wykonanie
Wołowinę obsmażyć na patelni i razem z drobno pokrojoną cebulą dusić pod przykryciem ok. 45 minut. Podobnie poddusić kapustę kiszoną i umyte grzyby. Świeżą kapustę poszatkować, posolić i pozostawić w misce na ok. 15 minut. Następnie dodać do uduszonej wieprzowiny. Mięso wyjąć, pokroić w kostkę i przełożyć do dużego rondla. Dodać obydwie kapusty, pokrojone plasterki kiełbasy, przyprawy i powidła. Dusić na małym ogniu ok. godziny. Przed końcem gotowania dolać wino.
Przepis Koła Gospodyń Wiejskich z Mirowa

Bigos z Witkowic [PRZEPIS]
Składniki
- 1,5 kg kapusty kiszonej
- 1 kg kapusty świeżej
- 35 dag żeberek wieprzowych
- Po 4-5 ziarenek jałowca i ziela angielskiego
- listek laurowy
- duża cebula
- 3 marchewki
- 1-2 goździki
- sól
- 10 ziarenek pieprzu
- 20 dag wędzonego boczku
- 20 dag śliwek suszonych
- 35 dag okrawków wędlin
- po 35 dag drobiu, wieprzowiny, wołowiny,
- 30 dag kiełbasy
- 15 dag rodzynek
- 2 łyżki miodu,
- 10 dag smalcu, pieprz, mielona papryka
Wykonanie
Świeżą kapustę umyć, drobno poszatkować, przelać na sicie wrzątkiem. Żeberka ugotować, oddzielić od kości, pokroić w kostkę i dodać do kapusty. Wywarem z żeberek zalać kapustę i gotować na niewielkim ogniu. Dodać listek laurowy, jałowiec, cebulę usmażoną, starta marchewkę, goździki i trochę soli.
W drugim rondlu stopić smalec, włożyć posiekaną kapustę kiszoną, dodać ziarenka pieprzu i ziela angielskiego. Zalać wrzątkiem i gotować na niewielkim ogniu. Śliwki umyć, zalać niewielka ilością przegotowanej wody, obgotować i pokroić w paski.
Połączyć obie kapusty, dołożyć usmażone mięsa, wędliny oraz śliwki wraz z wywarem. Dokładnie wymieszać i dusić 2-3 godziny na małym ogniu, często mieszając. Po tym czasie dodać sparzone rodzynki, miód i wymieszać. Doprawić solą, pieprzem i mieloną papryką. Dusić jeszcze kilkanaście minut.
Bigos najlepszy jest po kilku dniach. Jeśli jest zbyt kwaśny, można dodać odrobinę cukru.
Przepis Koła Gospodyń Wiejskich Witkowice