Cenny zabytek mógł zniknąć z krakowskiego Rynku Głównego. Był plan, by go wyburzyć! Budynek uratował upór prezydenta Krakowa

Bartosz Dybała

7 marca 2023, 12:43

Zobacz galerię (10 zdjęć)

Bez tego cennego zabytku nie wyobrażamy sobie dziś nie tylko Rynku Głównego, ale Krakowa w ogóle. Tymczasem nie wszyscy wiedzą, że Sukiennice, bo o nich mowa, lata temu planowano... wyburzyć! Wszystko dlatego, że budynek był w kiepskim stanie technicznym. Na szczęście dzięki uporowi, jak również wytrwałości prezydenta Krakowa w latach 1866-1874 Józefa Dietla, udało się doprowadzić do jego ocalenia.

Sukiennice to wizytówka krakowskiego Rynku Głównego. Są na mapie każdego szlaku turystów, a i mieszkańcy chętnie się w ich pobliżu spotykają. Ich pierwowzór stanął w samym sercu Krakowa już w XIII wieku, jednak warto zaznaczyć, że obecny kształt Sukiennice uzyskały dopiero pod koniec XIX w.

Może nie wszyscy to wiedzą, ale tego cennego zabytku mogło dziś już nie być. Wszystko dlatego, że lata temu budynek był w bardzo kiepskim stanie technicznym. Na dodatek został obstawiony licznymi dobudówkami, w tym szopami, kramami i budami. Generalnie Sukiennice przedstawiały fatalny widok.

Część opinii publicznej opowiadała się więc za ich zburzeniem. W miejscu budynku miała pojawić się zieleń i fontanny. Temu pomysłowi sprzeciwiał się prezydent Krakowa w latach 1866-1874 Józef Dietl. Uparcie dążył do przeprowadzenia remontu Sukiennic i to właśnie jemu zawdzięczamy ocalenie zabytku.

"Powołano komisję, wykupiono kramy i sklepy od prywatnych właścicieli, rozpisano konkurs" - przypomina na łamach "Dziennika Polskiego" redaktor Paweł Stachnik. Zauważa, że sprawa remontu się przeciągała i ostatecznie do niego doszło, ale już za prezydentury Mikołaja Zyblikiewicza, czyli następcy Józefa Dietla. "Ale to właśnie Dietlowi zawdzięczamy ocalenie tego zabytku, bez którego nie wyobrażamy sobie dziś Krakowa" - reasumuje redaktor Paweł Stachnik.

Ostatecznie Sukiennice zostały odnowione i przebudowane w latach 1875-1879 według projektu Tomasza Prylińskiego, architekta i konserwatora zabytków. Dzięki pracy wielu uznanych artystów i rzemieślników gmach odzyskał swój blask, a na jego pierwszym piętrze powstało w 1883 r. pierwsze na ziemiach polskich muzeum narodowe. W XIX w. hala Sukiennic była także świadkiem wytwornych bali.

W okresie międzywojennym Sukiennice słynęły z handlu strojem krakowskim.

Z kolei w czasach PRL-u jak i współcześnie w Sukiennicach można nabyć przede wszystkim różnorodne wyroby rękodzieła rzemieślniczego, czy też biżuterię. W latach 2007- 2009 budynek Sukiennic został wyremontowany. Od 1995 r. działa tu stowarzyszenie KRAM, które kultywuje szczytne tradycje krakowskiego kupiectwa. Jest ono inicjatorem popularnego święta Sukiennic.