Ekologia. Naukowcy znaleźli „zielony” sposób na brudną wodę z myjni samochodowych

Żelazian potasu skutecznie usuwa zawiesiny, metale ciężkie i inne zanieczyszczenia występujące w wodach. Nazywany jest „zielonym utleniaczem” lub „utleniaczem przyjaznym dla środowiska”. Jego liczne zastosowania wpisują się w zasady „zielonej chemii” (green chemistry). W przyszłości może częściowo zastąpić tradycyjne utleniacze, takie jak ozon, podchloryn, nadmanganian itd. (ich stosowanie może pozostawiać w wodzie uboczne produkty dezynfekcji, pogarszać jej smak, barwę, przejrzystość). Żelazian potasu jest też badany jako alternatywa dla litu – pod kątem stworzenia bardziej wydajnych baterii.

Nowe zastosowanie dla tego związku chemicznego znalazł międzynarodowy zespół naukowców: dr inż. Maciej Thomas (Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki), dr Przemysław Drzewicz (Państwowy Instytut Geologiczny, Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie), mgr inż. Angelika Więckol-Ryk (Główny Instytut Górnictwa w Katowicach) i dr Balamurugan Panneerselvam (M. Kumarasamy College of Engineering, Indie, University of Naples Federico II, Włochy). Proponują oni wykorzystanie żelazianu potasu do pośredniego usuwania nieprzyjemnych zapachów powstających w myjniach samochodowych na stacjach benzynowych. Wyniki swoich badań naukowcy opublikowali w czasopiśmie Environmental Science and Pollution Research.

Zespół badawczy poddał analizom fizykochemicznym i mikrobiologicznym próbki wody o nieprzyjemnym zapachu pochodzące z myjni. Naukowcy stwierdzili, że powstawanie odorów związane jest z obecnością w wodzie znacznej populacji bakterii gnilnych. Bakterie te pochodziły prawdopodobnie z zanieczyszczeń organicznych, którymi pokryte są opony mytych pojazdów. Do dezynfekcji wody zaproponowali wykorzystanie żelazianu potasu.

– Badania potwierdziły, że zastosowanie tej paramagnetycznej soli żelaza spowodowało nie tylko usunięcie z wody bakterii gnilnych, a w konsekwencji nieprzyjemnych zapachów, ale również usunięcie innych zanieczyszczeń i poprawę innych istotnych parametrów jakościowych zanieczyszczonej wody. Dzięki temu zużyta woda będzie mogła być powtórnie wykorzystana – np. do tzw. wstępnego mycia aut lub innych procesów – albo bezpiecznie wprowadzona do kanalizacji, zgodnie z wymogami prawnymi – wyjaśnia dr inż. Maciej Thomas.

Naukowiec z PK przypomina, że pod względem masy żelazo jest najczęściej występującym pierwiastkiem na naszej planecie i czwartym najbardziej powszechnym w skorupie ziemskiej. Wykorzystywane było już od czasów prehistorycznych. – Pierwiastkom chemicznym przypisuje się zwykle tzw. stopnie utlenienia, określając które z nich są typowe dla danego pierwiastka. Typowe stopnie utlenienia, jakie przyjmuje żelazo w związkach chemicznych, to +2 i +3. W tym przypadku natura potrafiła jednak zaskoczyć. Okazało się bowiem, że żelazo może występować również na +6 stopniu utlenienia, np. w postaci żelazianów – wyjaśnia krakowski badacz.

Pierwsze próby syntezy żelazianów przeprowadzono już w XIX wieku i na początku XX w. Czysty żelazian potasu otrzymano w latach 40. XX wieku. Obecnie są dla niego poszukiwane nowe zastosowania i metody syntezy – tak, aby możliwe było jego wykorzystanie na masową skalę.