Historia Oświęcimia w czasie niemieckiej okupacji zapisana na archiwalnych fotografiach. Zobaczcie nieznane i mało znane zdjęcia

Negatywy archiwalnych zdjęć miasta, które trafiły do Muzeum Żydowskiego w Oświęcimiu pod koniec ub. roku zostały wykonane przypuszczalnie w okresie od września 1939 do 1940 roku.

Klisze zostały zakupione od osoby prywatnej, na które natrafiła najprawdopodobniej w niemieckim Brunszwiku w 2020 r. Kilkanaście ze 120 oryginalnych negatywów z okresu II wojny światowej przedstawia Oświęcim i jego mieszkańców, w tym także żydowskich oświęcimian i oświęcimianek (z widocznymi opaskami).

Są także ujęcia Rynku Głównego, ulicy Jagiełły, kompleksu salezjańskiego, wzgórza zamkowego oraz odbudowywanego przez Niemców mostu na rzece Sole.

Niektóre z pozyskanych fotografii są znane z rodzinnego albumu, pochodzącego także z Brunszwiku, nazistowskiego lekarza dra Barmeyera, który mieszkał w Oświęcimiu podczas niemieckiej okupacji. Osoby i miejsca pojawiające się w obu kolekcjach wskazują, że zdjęcia najprawdopodobniej były własnością tej samej rodziny.

Jeden z negatywów w ocenie historyka muzeum Oszpicin dr. Artura Szyndlera ma szczególną wartość, gdyż jest to najprawdopodobniej jedyne znane do tego pory ujęcie Oświęcimia wykonane na kolorowej kliszy.

Zdaniem dyrektora placówki Tomasza Kuncewicza, odkryte materiały to unikalny zapis nie tylko okresu niemieckiej okupacji Oświęcimia i popełnianych zbrodni, ale przede wszystkim historyczny ślad, ukazujący społeczność żydowską u progu Zagłady.

Muzeum przypomina, że wojska niemieckie zajęły Oświęcim w pierwszych dniach września 1939 roku. Nazwę miasta zmieniono na Auschwitz i włączono je do III Rzeszy Niemieckiej. Żydzi zostali poddani surowym represjom – nakazano im noszenie opasek z Gwiazdą Dawida, skonfiskowano przedsiębiorstwa i sklepy oraz zmuszono do niewolniczej pracy.

W 1940 roku rozpoczęły się wywózki Żydów do obozów pracy, położonych głównie na Górnym i Dolnym Śląsku. Ostateczne deportacje, które położyły kres lokalnej społeczności żydowskiej, miały miejsce w marcu i kwietniu 1941 roku.

Oświęcimscy Żydzi zostali wywiezieni do gett w Będzinie, Chrzanowie i Sosnowcu. Niewielka grupa trafiła także na teren Generalnego Gubernatorstwa. Ci, którym udało się dotrwać do 1943 roku zostali deportowani do KL Auschwitz, gdzie większość została zamordowana. Zagładę przeżyła jedynie garstka.