- Po odrodzeniu Polski sto lat temu mieliśmy tylko 50 lat niepodległości i 50 lat zniewolenia, które rozpoczęło się w roku 1939 atakiem Niemiec i Związku Sowieckiego na Polskę - mówił w czwartek dr Maciej Korkuć, naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Krakowie. Krakowski oddział Instytutu Pamięci Narodowej w dniu rocznicy 18 stycznia 1945, kiedy to Armia Czerwona zajęła Kraków, zaprezentował spot wideo, z którym chce trafić do młodych ludzi.
Na YouTube o zniewoleniu
Dr Maciej Korkuć podkreślił, że rok 1945 w znacznym stopniu przekreślił nadzieje na to, że Polacy będą mogli na własnym terytorium cieszyć się wolnością, swobodą i rozwojem.
- Józef Stalin zbudował nową strukturę państwową, nowe państwo, które osadził na ziemiach Rzeczypospolitej Polskiej. W 1944 i 1945 roku Armia Czerwona stała się narzędziem ponownego zaboru niemal całej wschodniej połowy Polski i zniewolenia całej jej reszty. Pierwsze wolne wybory odbyły się na naszym terytorium dopiero w 1991 roku - przypominał historyk. Jak wyliczał, między rokiem 1939 a 1989 biegło 50 lat, kiedy Polacy nie mogli być ludźmi wolnymi i gospodarzami we własnym kraju.
Spot „1945. Nowe zniewolenie”, który można już oglądać na serwisie internetowym YouTube, jak też na profilu IPN w Krakowie na Facebooku, ma przypominać o tym doświadczeniu historycznym Polski, w tym o ofiarach systemu i okupacji sowieckiej.
Historia Józefa O.
Dostępna jest już również multimedialna aplikacja krakowskiego oddziału IPN stworzona na 80. rocznicę procesu i sądowego morderstwa Józefa Ostafina. Józef Ostafin to urodzony w Sułkowicach legionista, uczestnik III Powstania Śląskiego, odznaczony w II RP Krzyżem Niepodległości, zaś w czasie II wojny światowej żołnierz Polskiego Państwa Podziemnego. Jest pierwszą z 12 postaci, których historie będą prezentowane z okazji 100-lecia odzyskania niepodległości, w całorocznym cyklu Małopolscy Bohaterowie Niepodległości.
- Każdy z nich coś symbolizuje. Józef Ostafin - dramat ludzi, którzy zaczęli walkę w 1914 roku i przez całe życie musieli zmagać się z sytuacją wymagającą walki i poświęcenia - wyjaśnia dr Maciej Zakrzewski z Oddziałowego Biura Badań Historycznych w Krakowie. - Wziął udział w dwóch wojnach, jako legionista i żołnierz AK, a ostatecznie został zamordowany przez komunistów.
Aplikację „Proces Józefa O.” każdy może pobrać na smartfon i - wykorzystując tzw. cardboard, czyli kartonowe gogle - przenieść się do wirtualnej rzeczywistości, a dokładniej do celi, w której przetrzymywano Józefa Ostafina. Aplikacja ukazuje sylwetkę, historię procesu i ostatnie chwile bohatera, wykorzystując przy tym archiwalne zdjęcia i dokumenty. W ciągu dwóch tygodni ma być gotowa jej wersja w języku angielskim.
