Kraków. Konferencja IPN. „Habemus papam”, czyli „Habemus klapam”? Jak Jan Paweł II pomógł obalić komunizm

9 października 2018, 16:11

– W dniu wyboru Karola Wojtyły „Manifest komunistyczny” przegrał z Ewangelią. To było zwycięstwo dobra nad złem, miłości nad nienawiścią, zwycięstwo prawdy nad kłamstwem – mówił prezes IPN dr Jarosław Szarek, otwierając we wtorek, 9 października w Krakowie konferencję „Papież zza żelaznej kurtyny”.

Kilkudziesięciu prelegentów i kilkuset słuchaczy spotkało się w Auditorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Oprócz naukowców z Polski są również badacze dziejów Kościoła w okresie komunizmu ze Stanów Zjednoczonych, Niemiec, a także krajów postsowieckich – Węgier, Litwy, Bułgarii i Rumunii.

Międzynarodową konferencję poświęconą wpływowi św. Jana Pawła II na upadek komunizmu organizują Oddział Instytut Pamięci Narodowej w Krakowie oraz węgierski odpowiednik IPN – Komitet Pamięci Narodowej (NEB).

Pierwszy dzień konferencji poświęcony był sytuacji Kościołów chrześcijańskich od czasu podporządkowania poszczególnych państw Sowietom do 16 października 1978 r., kiedy krakowskiego kardynała Karola Wojtyłę ogłoszono papieżem, pierwszym w historii ze wschodniej Europy.
Przypomniano, że wy
bór Karola Wojtyły na papieża był zaskoczeniem. Archiwalne dokumenty mówią, że Moskwa wydała po tym wydarzeniu „złowrogie warknięcie”, a I sekretarz Komitetu Centralnego PZPR Edward Gierek (choć stwierdzenie to przypisywane jest też anonimowemu członkowi KC PZPR) miał użyć określenia „Habemus klapam”, co było oczywistym nawiązaniem do słów „Habemus papam”, czyli „Mamy papieża”.

Jak mówi dr Jarosław Szarek, papież Polak miał decydujący wpływ na kształt „Solidarności”, a o jego zasługach dla obalenia dominacji Sowietów nad Europą wspominał m.in. ostatni przywódca Związku Sowieckiego Michaił Gorbaczow.

Konferencja, która na czwartek i piątek przeniesie się do siedziby węgierskiego parlamentu w Budapeszcie, to pierwsze spotkanie historyków poświęcone wpływowi pontyfikatu Jana Pawła II na państwa Europy Wschodniej.

– Chwała Bogu, że IPN zajął się tym tematem, bo nie widzę żadnej innej takiej instytucji, nawet kościelnej, co mówię z pewnym ubolewaniem – podkreśla dr Andrzej Grajewski, były członek Kolegium IPN, publicysta, autor książki „Papież musiał zginąć. Wyjaśnienia Ali Agcy”.

Dr Jarosław Szarek zapowiedział, że Instytut już pracuje nad podobnym wydarzeniem, które będzie poświęcone przypadającej w przyszłym roku 40. rocznicy pierwszej pielgrzymki Jana Pawła II do ojczyzny. To podczas niej w Warszawie padły historyczne słowa: „Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi. Tej ziemi”.

Patronat honorowy nad konferencją sprawują metropolita krakowski abp Marek Jędraszewski oraz marszałkowie sejmów obu krajów Marek Kuchciński i László Kövér. Patronem medialnym jest zaś „Dziennik Polski”.

KONIECZNIE SPRAWDŹ: