Kraków. "Nie pozwólmy, żeby cokolwiek sprawiło, że zrobimy krok wstecz" - wspólne stanowisko na rzecz czystego powietrza

Kilka dni temu Kolegium Rektorów Szkół Wyższych w Krakowie podjęło wspólne stanowisko w sprawie Koalicji na Rzecz Czystego Powietrza. Teraz tę inicjatywę piśmiennie poparli: Paweł Ścigalski - Pełnomocnik Prezydenta Miasta Krakowa ds. Jakości Powietrza, Prof. Monika Wojtaszek-Dziadusz - Przedstawicielka Polskiego Alarmu Smogowego, Prof. Tomasz Grodzicki - Prorektor ds. Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Piotr Laszczak - Global Assurance Manager, Członek Zarządu Shell Polska, Monika Mostowik- Wanat – Dyrektor ds. personalnych, Hitachi Vantara Polska, Maciej Korab - Porozumienie Samorządów Studenckich Uczelni Krakowa, liderzy ABSL, czyli największych korporacji świadczących usługi dla biznesu.

Stanowisko KRSWK jest stanowczym sprzeciwem wobec żądaniom skierowanym do małopolskiego Sejmiku przez lobbystów paliw stałych i niektórych samorządowców. Kolegium Rektorów Szkół Wyższych w Krakowie opowiada się za pełnym wdrożeniem przepisów uchwał antysmogowych w Województwie Małopolskim. Te kluczowe regulacje mają wejść w życie 1 stycznia 2023r i będą zakazywały stosowania pozaklasowych urządzeń na paliwa stałe (węgiel, drewno, pellet drzewny, a także paliwa, które nie spełniają wyznaczonych kryteriów jakościowych).

Profesor Mazur zapowiedział także powołanie grupy eksperckiej, której celem będzie wypracowanie rozwiązań na rzecz przyspieszenia działań antysmogowych i transformacji energetycznej województwa Małopolskiego. - Taka grupa robocza wykorzystująca potencjał uczelni małopolskich będzie stanowiła cenny głos doradczy dla województwa i samorządów lokalnych - podkreślał rektor UEK.

- Cieszy nas bardzo czytelny głos wspierający wdrażanie przepisów antysmogowych. Pełne wdrożenie małopolskiej uchwały antysmogowej jest niezbędne, żeby rozwiązać problem zimowego smogu, który w wielu mniejszych miejscowościach jest dużo poważniejszy niż w samym Krakowie. Mieszkańcy tych gmin również zasługują na prawdo do oddychania czystym powietrzem - mówiła prof. dr hab. Monika Wojtaszek-Dziadusz.

Paweł Ścigalski przypomniał również stanowisko prezydenta miasta i radnych Krakowa, w którym słychać sprzeciw opóźnieniom wejścia w życie przepisów antysmogowych. - Dzięki krakowskiej uchwale antysmogowej oraz uruchomieniu wielomilionowej pomocy dla mieszkańców w Krakowie obserwujemy znaczącą poprawę jakości powietrza. Niestety tak długo jak nie nastąpi pełne wdrożenie uchwały antysmogowej w pozostałych miejscowościach, nie uda się rozwiązać problemu zanieczyszczeń napływających z sąsiednich miejscowości. - podkreślał Paweł Ścigalski.

Profesor Tomasz Grodzicki tłumaczył także - Jak najszybsze wdrożenie przepisów antysmogowych jest konieczne dla ochrony zdrowia mieszkańców Małopolski. Za opóźnienia w walce ze smogiem płacimy wszyscy naszym zdrowiem.

- Zanieczyszczenie powietrza jest jednym z potężnych wyzwań dla Województwa Małopolskiego. Zły stan powietrza powoduje pogorszenie kondycji zdrowotnej mieszkańców Małopolski, przyczynia się do rozwoju chorób układu górnych dróg oddechowych, chorób układu krążenia, nowotworów oraz przedwczesnych zgonów. Jakość powietrza znacząco odbiegająca od standardów Światowej Organizacji Zdrowia nie pozostaje też bez wpływu na rozwój gospodarczy naszego regionu powodując spadek jego atrakcyjności jako miejsca do lokowania biznesów - czytamy w stanowisku Kolegium Rektorskich Szkół Wyższych Krakowa z dnia 21.06.2022r w sprawie "Koalicji na rzecz czystego powietrza".

W stanowisku KRSWK czytamy również o działaniach, które już zostały wdrożone, aby zmniejszyć poziom zanieczyszczeń powietrza, a wśród nich obowiązująca uchwała antysmogowa w Krakowie od 1 września 2019r.

- Tylko pełne i konsekwentne wdrożenie uchwały antysmogowej pozwoli Małopolsce uwolnić się od problemu zanieczyszczeń powietrza. Nie ma naszej akceptacji dla łagodzenia oraz odkładania w czasie tych przepisów. Za takie opóźnienia zapłacimy wszyscy zdrowiem - czytamy dalej w stanowisku KRSWK.

Już wcześniej informowaliśmy, że cały czas trwają dyskusje na temat małopolskiej uchwały antysmogowej. Część samorządowców południowej i wschodniej Małopolski oraz aktywistów chce, aby Sejmik wprowadził modyfikacje w ustawie. Kluczowe zmiany miałyby dotyczyć wydłużenia czasu używania tzw. kopciuchów (czyli kotłów na paliwa stałe – pozaklasowych i najniższych klas) o co najmniej rok, a także zezwolenia Małopolanom na używanie w paleniskach drewna. Według uchwały termin wymiany kopciuchów mija 31 grudnia 2022 roku. Za niedostosowanie się do wymaganych zmian od 1 stycznia 2023r. będzie groziła kara do 5 tys. zł. Wielu Małopolan obawia się, że nie zdąży na czas wymienić starych palenisk oraz, że nie będzie ich na to stać na samą wymianę jak również, np. na zakup paliw. Pojawia się również problem, dlaczego osoby, które wymieniły systemy grzewcze oraz ociepliły budynki (np. przy pomocy lokalnych programów lub państwowego programu Czyste Powietrze), mają teraz czekać i oddychać zanieczyszczonym powietrzem przez tych, którzy zmian nie wprowadzili i w tym roku nie wprowadzą.

Z drugiej zaś strony, obecną formę uchwały bronią władze Krakowa oraz wójtowie 14 gmin Metropolii Krakowskiej. W samym Sejmiku zdania też są podzielone. Uchwałę popierają radni KO, PSL oraz Tomasz Urynowicz, radny niezrzeszony. Za to radni PiS nie mówią jednym głosem w tej sprawie, a to od nich zależą ewentualne zmiany.