Małopolska Liga Antysmogowa: prąd i ciepło za mniej niż sto złotych miesięcznie? Mieszkańcy biją rekordy montażu odnawialnych źródeł energii

Ile może wynieść rachunek za prąd w 150-metrowym domu w Małopolsce? 24,48 zł miesięcznie! A ile kosztuje ogrzewanie takiego domu wraz z ciepłą wodą? W rozbiciu na cały rok wychodzi mniej niż sto złotych miesięcznie. Cuda? Nie. Odnawialne źródła energii (OZE). Gdybyśmy chcieli w mijającym sezonie ogrzać taki dom węglem lub gazem – w zbliżonym standardzie komfortu – musielibyśmy na to wydać sześć-siedem razy więcej pieniędzy i to pod warunkiem, że budynek jest dobrze ocieplony. Niestety, ceny innych paliw – pelletu, drewna, gazu z butli – też są rekordowe, co powoduje potężne wyrwy w budżetach domowych.

- Czysta energia czerpana z naturalnych, odnawialnych źródeł – słońca, wiatru, wody i gorącego jądra ziemi – jest wykorzystywana od setek lat. Wobec współczesnych wyzwań dążenie do tego, aby odnawialne źródła energii były coraz bardziej dostępne dla gospodarstw domowych i gospodarki, staje się coraz ważniejsze. Regionalny Plan Działań dla Klimatu i Energii dla województwa małopolskiego zakłada znaczące zwiększenie udziału energii ze źródeł odnawialnych do roku 2030

– mówi Józef Gawron, wicemarszałek województwa małopolskiego, które jest partnerem drugiej edycji naszej Ligi Antysmogowej.

W jej ramach staramy się motywować mieszkańców wszystkich gmin Małopolski do korzystania z dotacji na termomodernizację domów i wymianę źródeł ciepła, oferowanych w ramach państwowego programu Czyste Powietrze oraz programów lokalnych. Taka inwestycja opłaca się dziś bardziej niż kiedykolwiek.

W całej Małopolsce bardzo szybko rośnie zainteresowanie OZE. Tylko w lutym 2022 roku (podsumowywanie danych za marzec trwa) mieszkańcy złożyli 1516 wniosków i podpisali 2630 umów dotyczących dofinansowania starych kotłów węglowych w samym tylko państwowym programie Czyste Powietrze. Równolegle mieszkańcy korzystają z atrakcyjnych dofinansowań gminnych i metropolitalnych.

W programie Czyste Powietrze w lutym tego roku najwyższą pozycję w skali kraju wśród wszystkich gmin Małopolski - 34. - zajęła gmina Brzeszcze, której mieszkańcy złożyli 107 wniosków o dofinansowanie. W pierwszej setce – o 50 oczek niżej – znalazła się jeszcze tylko gmina Igołomia-Wawrzeńczyce z 45 wnioskami. Nie jest to wynik imponujący, zwłaszcza na tle Śląska, ale z sygnałów napływających od ekodoradców, niemal w całej Małopolsce wzrosło wiosną zainteresowanie dotacjami – zarówno z Czystego Powietrza, jak i programu Stop Smog i programów gminnych. Ekodoradcy w każdej gminie pomagają bezpłatnie wszystkim mieszkańcom w ustaleniu tego, co trzeba zrobić w danym domu i jakie pieniądze można na ten cel pozyskać. Bezcenna bywa także pomoc ekodoradców w rozliczeniu inwestycji.

Działaczy Polskiego Alarmu Smogowego, który od początku współtworzy z nami Ligę Antysmogową, cieszy zarówno wzrost odsetka instalacji OZE, jak i pęd Małopolan ku ocieplaniu ścian i stropów oraz wymiany okien; to pozwala zaoszczędzić nawet trzy czwarte zużywanej dotąd energii. Rewolucyjnie zmieniła się struktura źródeł ciepła montowanych przez mieszkańców w miejsce likwidowanych kotłów na paliwa stałe: jeszcze dwa lata temu popularne były kotły węglowe najnowszej generacji, a teraz nikt ich nie instaluje. Przed rokiem królowały gazowe kotły kondensacyjne, a obecnie więcej wniosków dotyczy pomp ciepła (powietrznych, ale też gruntowych), przeważnie sprzężonych z panelami fotowoltaicznymi.

Liga Antysmogowa Partner Główny

Jak wynika z danych udostępnionych właśnie przez Polskie Towarzystwo Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej, pod koniec marca w Polsce została zamontowana milionowa mikroinstalacja fotowoltaiczna (łączna moc zainstalowana wynosi już 7,3 gigawatów!). Niemal co dziesiąta działa w Małopolsce.

We wszystkich gminach naszego województwa w roku 2021 zainstalowano łącznie 20 180 odnawialnych źródeł energii. To wzrost o prawie 100 procent w stosunku do roku 2020. Nowe instalacje OZE pojawiły się w 167 spośród 182 małopolskich gmin. Najwięcej odnawialnych źródeł energii uruchomiono w Wieliczce (1 316 szt.), Andrychowie (1 145 szt.), w gminie wiejskiej Nowy Targ (730 szt.) oraz w Krakowie (675 szt.).

Najczęściej na terenie województwa instalowane były panele fotowoltaiczne (14 693 instalacji) oraz kolektory słoneczne (2 933 instalacji). Montaż fotowoltaiki cieszył się niemal trzy razy większym zainteresowaniem niż w rekordowym dotąd roku poprzednim.

- Aby lepiej poznać i wykorzystać OZE w poszczególnych regionach Małopolski, w ramach projektu LIFE-IP EKOMAOPOLSKA dla Klimatu i Energii powstaje właśnie mapa potencjału odnawialnych źródeł energii. Przegotowują ją eksperci Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie

– mówi wicemarszałek Józef Gawron.

Mapa ta pomoże ustalić, jakie rodzaje odnawialnych źródeł energii – fotowoltaika, geotermia głęboka lub płytka, energia wodna lub wiatrowa – będą najbardziej efektywne na konkretnym obszarze. Internetowe plany zintegrowane zostaną z kalkulatorem doboru instalacji OZE on-line. To narzędzie ułatwi wybranie inwestycji OZE w konkretnej lokalizacji, oszacuje koszty inwestycji, a nawet podpowie możliwe źródła jej finansowania!