W uzasadnieniach podano m.in.
Dr Wanda Półtawska
Doktor nauk medycznych, specjalistka w dziedzinie psychiatrii, profesor Papieskiej Akademii Teologicznej, harcerka, działaczka pro-life. Podczas II wojny światowej łączniczka w polskiej konspiracji, aresztowana i więziona w obozie Ravensbrück. Przyjaźniła się z Janem Pawłem II. Dama Orderu Orła Białego.
Amelia Dunin
Urodzona w rodzinie ziemiańskiej. W czasie II wojny światowej jej ojciec, Adolf Dąmbski, wspierał finansowo AK i udzielił schronienia osobom narodowości żydowskiej. Po wojnie, po wypędzeniu z majątku Kalina Wielka w powiecie miechowskim, Amelia Dunin trafiła do Krakowa i wkrótce podjęła pracę jako przewodnik turystyczny po mieście. Jest najstarszym czynnym zawodowo przewodnikiem po Krakowie, z 68-letnim stażem. Od 1990 r. działa w Polskim Towarzystwie Ziemiańskim.
dr Jerzy Bukowski
Od 1966 r. należał do ZHP. Nawiązał w tym czasie kontakty z legionistami Józefa Piłsudskiego, żołnierzami AK i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. W latach 80. przystąpił do kultywującego przedwojenne tradycje skautowe Kręgu Instruktorów Harcerskich im. Andrzeja Małkowskiego w Krakowie i niejawnego Ruchu Harcerskiego Rzeczypospolitej. W 1989 r. należał do założycieli Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej. Od 1987 r. jest przewodniczącym Komitetu Opieki nad Kopcem Józefa Piłsudskiego, kierował renowacją kopca, organizował coroczne Marsze Szlakiem I Kompanii Kadrowej. Jest rzecznikiem Porozumienia Organizacji Kombatanckich i Niepodległościowych w Krakowie. Był reprezentantem prasowym płk. Ryszarda Kuklińskiego.
Antoni Wiatr
Od początku lat 70 XX wieku propagował wartości patriotyczne i prowadził edukacje historyczną w środowiskach harcerskim i studenckim. Jako instruktor harcerski urządzał spotkania z uczestnikami walk o niepodległość. W miejscach kaźni polskich patriotów organizował apele pamięci i uroczystości patriotyczne. Przez wiele lat udzielał się w ruchach propagujących trzeźwość. Od 1976 r. współpracował jako kolporter bezdebitowych druków z Komitetem Obrony Robotników. Od 1980 w „Solidarności”, uczestnik najważniejszych manifestacji i strajków w Krakowie i Nowej Hucie. Jest przewodniczącym Komitetu Opieki nad Miejscami Zbrodni Komunizmu oraz organizatorem corocznych uroczystości patriotycznych.
Józef Wieczorek
W 1980 r. organizował „Solidarność” w Instytucie Nauk Geologicznych UJ. W stanie wojennym zaangażowany w protesty przeciwko komunistycznym represjom na uczelni oraz zajęcia, podczas których przedstawiano studentom prawdziwą wersję historii najnowszej. Brał udział w akcjach składkowych i kolportażu niezależnych wydawnictw. W odwecie został przez władze usunięty z uczelni. Założył internetową Witrynę Obywatelską. Od lat prowadzi działalność dokumentacyjną (relacje, fotografie i filmy) wydarzeń organizowanych przez środowiska patriotyczne, opozycyjne i IPN.
Wojciech Zapała
Pochodzi z Kielc, gdzie mieszka. W 2013 r. wstąpił do Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych, który kultywuje pamięć o tej formacji wojskowej. W 2015 r. razem z innymi pasjonatami założył stowarzyszenie Grupa Rekonstrukcji Historycznej im. por. Stanisława Grabdy ps. Bem. Przygotował listę osób, które w latach 1945-1965 zmarły lub zostały zamordowane w kieleckim więzieniu. Dzięki jego pomocy Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN odnalazło szczątki pięciu osób (dwóch żołnierzy antykomunistycznego podziemia udało się zidentyfikować). Pielęgnuje pamięć o antykomunistycznej partyzantce na Kielecczyźnie m.in. poprzez opiekę nad grobami oraz dokumentowanie historii osób i miejsc.
Laureaci z lat poprzednich
Odznaczenie przyznaje kapituła, której przewodniczącym jest prezes Instytutu Pamięci Narodowej. Laureatem może zostać osoba fizyczna, jak również instytucja, stowarzyszenie lub organizacja, a także osoba nie będąca obywatelem polskim. Nagrodę można także przyznać pośmiertnie.
2012 – ks. Kardynał Franciszek Macharski, Stanisław Malara, Paweł Perchel, Adam Roliński, ppłk. Jerzy Wesołowski, Władysław Skalski (pośmiertnie)
2013 – Kazimierz Cholewa, Andrzej Jankowski, Józef Jarno, Anna Łakomiec, ks. Władysław Palmowski, Bogusław Sonik, Zofia Dubjelova (pośmiertnie)
2014 – Stanisław Handzlik, Małgorzata Janiec, Tadeusz Kowalczyk, Zbigniew Paliwoda, Andrzej Szkaradek, Pelagia Potocka (pośmiertnie)
2015 – Jan Banaśkiewicz, Michał Siwiec-Cielebon, Wojciech Grzeszek, Robert Mazur, Wacław Szacoń, Stanisław Szuro
2016 – Tadeusz Bieńkowicz, Jadwiga Duda, Wojciech Lubawski, Wojciech Narębski, Danuta Żbikowska, Stowarzyszenie Ochrony Dziedzictwa Narodowego w Kielcach
2017 – Stanisław M. Jankowski, Karol Tendera, Aleksandra Szemioth, Ryszard Majdzik, Zofia Wieczorek-Nowak, Środowisko Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej „Ponury” – „Nurt”
KONIECZNIE SPRAWDŹ:
FLESZ: Koniec z plastikiem - za 3 lata będzie nielegalny
