Polacy opracowali lek na śmiertelną chorobę
"Odkrycia Krakowskiego Festiwalu Filmowego" to nowe pasmo filmowe na antenie TVP Dokument. Program prezentujący najciekawsze dokumenty prezentowane w ostatnich latach na Krakowskim Festiwalu Filmowym powstał we współpracy z organizatorami wydarzenia. Wybrane produkcje będą emitowane w każdy piątek od września do grudnia w godzinach wieczornych.
- To dla nas historyczna chwila – specjalne pasmo Krakowskiego Festiwalu Filmowego w TVP Dokument. Co tydzień będziemy dzielić się z telewidzami naszymi odkryciami, filmami, które nas poruszyły, wzruszyły, wstrząsnęły nami. 17 tytułów z różnych stron świata, ale na początek filmy polskie, obsypane nagrodami w Krakowie i na wielu ważnych festiwalach światowych. Co ciekawe, aż trzy z tych filmów zostały zrealizowane w Rosji jeszcze przed jej zbrodniczą inwazją na Ukrainę. Nieprzypadkowo mówi się, że to właśnie Polacy robią najlepsze filmy o kraju, który coraz bardziej oddala się od cywilizacji światowej - mówi Krzysztof Gierat, dyrektor Krakowskiego Festiwalu Filmowego.
W tym miesiącu widzowie będą mieli okazję zobaczyć cztery znakomite polskie dokumenty. Jako pierwszy zostanie wyemitowany film Karoliny Bielawskiej. “Mów mi Marianna” opowiada o bohaterce, która dokonała dramatycznego wyboru pomiędzy życiem w zgodzie ze swą tożsamością a byciem z rodziną. Przygotowując się do zmiany płci, musiała opuścić dom i zgodnie z polskim procedurami pozwać do sądu własnych rodziców. U progu nowego życia los okazał się dla niej wyjątkowo okrutny. Podczas prób stolikowych do sztuki teatralnej inspirowanej historią Marianny, bohaterka raz jeszcze musi się zmierzyć z trudnymi doświadczeniami z okresu jej małżeństwa.
Film Karoliny Bielawskiej został nagrodzony Złotym Rogiem, Nagrodą im. Macieja Szumowskiego, Nagrodą dla producenta oraz Nagrodą publiczności na 55. Krakowskim Festiwalu Filmowym, a potem odbył międzynarodową podróż festiwalową, zdobywając nagrody m.in. w Locarno, Petersburgu, Kijowie, Lizbonie, Barcelonie i Tel Awiwie.
13 września wieczorem w TVP Dokument będzie można zobaczyć sportowy dokument “Over the Limit” Marty Prus. Jego bohaterką jest 20-letnia Rosjanka Margarita Mamun. Dziewczyna trenuje gimnastykę artystyczną. W przygotowaniach do olimpiady w Rio de Janeiro pomagają jej dwie trenerki, reprezentujące różne podejścia do sportowego sukcesu i wchodzące z bohaterką w odmienne relacje. Film w emocjonalny sposób opowiada o psychicznych kosztach, jakie niesie ze sobą uprawianie wyczynowego sportu. Pokazuje, jak często dążenie do mistrzostwa łączy się z brutalnym hartowaniem charakteru zawodniczki.
Film otrzymał cztery nagrody na 58. Krakowskiego Festiwalu Filmowego. Doceniła go publiczność, a także dwa gremia jurorów, przyznając Srebrny Róg w międzynarodowym konkursie oraz Srebrnego Lajkonika w polskim konkursie. “Over the limit” otrzymało również Nagrodę im. Macieja Szumowskiego. Tytuł był wielokrotnie pokazywany na zagranicznych festiwalach m.in. na IDFA, LuxFilmFest, Visions du Réel, MakeDox czy Budapest International Documentary Festival, z części z nich przywożąc kolejne nagrody.
Tydzień później prawdziwa duchowa uczta - “Ikona” Wojciecha Kasperskiego. „Gdzie znajduje się dusza? W sercu? W mózgu? A może gdzie indziej?” – zastanawia się sędziwy lekarz, który poświęcił się pracy w szpitalu psychiatrycznym na syberyjskiej prowincji. Miejsce niedostępne dotychczas dla ekip filmowych poznajemy również za pośrednictwem jego mieszkańców – niektórzy z nich spędzili w szpitalu po kilkadziesiąt lat. Dyskretne, a zarazem wnikliwe obserwacje codziennego życia pacjentów zamieniają się w medytację na temat nieprzeniknionej ludzkiej natury.
Film otrzymał Złoty Lajkonik oraz dwie nagrody specjalne na 58. Krakowskim Festiwalu Filmowym - za najlepszy montaż oraz nagrodę FIPRESCI. Zauważono również niezwykłe zdjęcia Łukasza Żala, który otrzymał nominację do nagrody za zdjęcia na Międzynarodowym Festiwalu Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych Camerimage. Dokument został też zaproszony na zagraniczne festiwale, m.in. na Slamdance, ZagrebDox, Febio Fest czy IDFA.
Na koniec września zaplanowano pokaz “Wieloryba z Lorino” Macieja Cuske. Dla mieszkańców syberyjskich rubieży, gdzie czas jak gdyby stanął w miejscu, ciągle żywa pozostaje tradycja polowań na gigantyczne walenie. W lokalnych wierzeniach zajmują one miejsce szczególne, choć Czukcze, Eskimosi czy Rosjanie żyjący dzisiaj w Lorino traktują te wymierające zwierzęta przede wszystkim użytkowo. Zbiorowy rytuał połowu dostarcza im pożywienia i pozwala przetrwać w trudnych warunkach. Film kontempluje wpisaną w porządek natury codzienność Półwyspu Czukockiego i odsłania najbardziej brutalne strony życia w miejscu zapomnianym przez Boga i ludzi.
Na 60. Krakowskim Festiwalu Filmowym dokument Macieja Cuske otrzymał Srebrny Róg w konkursie międzynarodowym oraz dwie specjalne nagrody - za najlepszy montaż i nagrodę dla najlepszego producenta. “Wieloryb z Lorino” otrzymał Złotą Żabę na Camerimage dla Piotra Bernasia. Był wielokrotnie zapraszany na międzynarodowe festiwale, gdzie zdobył kilka nagród, m.in. na Dei Popoli, International Festival of Ethnological Film czy Batumi International Art-House Film Festival.
Krakowski Festiwal Filmowy jest na ekskluzywnej liście wydarzeń filmowych kwalifikujących do Oscara w kategoriach krótkometrażowych (fabuła, animacja, dokument) oraz pełnometrażowego filmu dokumentalnego, a także rekomenduje do Europejskiej Nagrody Filmowej w tych samych kategoriach.
65. Krakowski Festiwal Filmowy odbędzie się w dniach od 25 maja do 1 czerwca 2025 roku.
