Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Nie żyje Antoni Krauze, reżyser "Czarnego czwartku"

Aleksandra Suława
Aleksandra Suława
14 lutego zmarł Antoni Krauze, reżyser i scenarzysta, twórca filmów fabularnych i dokumentów. Miał 78 lat.

Pierwszy raz za kamerą stanął mając niewiele ponad 20 lat. Wtedy to został studentem łódzkiej „Filmówki”. Wcześniej studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie i próbował sił jako aktor w Studenckim Teatrze Satyryków STS. Zadebiutował krótkometrażowym dokumentem „Skok” (1966), a jego pierwszą fabułą było zrealizowane cztery lata później „Monidło” - historia mężczyzny, który daje się namówić oszustowi na kupno tytułowych obrazów. Film został doceniony przez krytykę, a Czesław Dondziłło, autor książki „Młode kino polskie lat 70.” określił go jako: „wzór patrzenia na rzeczywistość od strony najmniej oficjalnej".

Dyrektor Krakowskiego Festiwalu Filmowego, Krzysztof Gierat, zwraca zaś uwagę na dwa inne tytuły w filmografii Krauzego. - „Palec boży” z przejmującą kreacją Mariana Opanii to jeden z najważniejszych filmów mojej młodości, piękna „Prognoza pogody”  z muzyką Zbigniewa Preisnera, której realizacja została przerwana na kilka miesięcy 13 grudnia,  stała się dla mojego pokolenia metaforycznym obrazem stanu wojennego – wspomina.

- Antoni Krauze nawiązując do estetyki kina moralnego niepokoju przyglądał się z troską ludziom, zmagającym się zarówno z wielką historią, jak i osobistymi dramatami. Ze szkoły filmowej w Łodzi, gdzie jednym z jego mentorów był mistrz polskiego dokumentu Kazimierz Karabasz, wyniósł szacunek dla bohaterów, o których opowiada. Ten szacunek znajdziemy w każdym jego tytule. Filmy kręcił rzadko, ale zawsze robił to zgodnie ze swoim sumieniem - dodaje Jacek Bromski, prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich, którego członkiem był Krauze.

Warto zauważyć, że Krauze scenariusze niemal wszystkich swoich fabuł (poza „Podróżą do Arabii”) opierał na utworach literackich. Sięgał po twórczość m.in. Jana Himilsbacha („Monidło”) i Marka Nowakowskiego („Meta”, „Prognoza pogody” ).

Druga istotną gałęzią twórczości Krauzego były dokumenty. Jeden z nich poświecił Piwnicy Pod Baranami, z którą przez lata był zaprzyjaźniony i której artystów angażował do ról w swoich filmach. - Kiedy w 2000 roku Krystyna i Andrzej Wajdowie wymyślili i zainicjowali powstanie filmu dokumentalnego o „Piwnicy pod Baranami” - zaproponowali na reżysera właśnie Antoniego Krauze. Powstał monumentalny, trzygodzinny dokument prowadzący widzów przez fascynującą historię „Piwnicy” Piotra Skrzyneckiego – opowiada Bogdan Micek, dyrektor krakowskiego kabaretu. Kilka lat później Krauze zrealizował poetycki obraz o Janine Garyckiej, jednej z najważniejszych osób w piwnicznych dziejach.

- Na naszym festiwalu był Pan Antoni częstym gościem jako twórca prezentowanych i nagradzanych filmów, ale także jako juror. Twórczość dokumentalną uprawiał równolegle, portretując wybitne postaci kultury oraz zachowując w kadrze odchodzące zjawiska – mówi Gierat.

Do najważniejszych dokumentów Antoniego Krauze należą również nagradzanie: „Co się należy prawdzie”, „Szwed z Wesela czyli niezdrowo i romantycznie”, „Dlaczego zrobiłem film” i „Radość pisania”.

Jednym z najgłośniejszych filmów Krauzego był „Czarny czwartek” z 2011 roku wyróżniony specjalną Jury Festiwalu Filmowego w Gdyni oraz nagrodą FIPRESCI podczas festiwalu w Montrealu. Prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich nazywa ten obraz "najwybitniejszym dziełem Krauzego". - W tym filmie po mistrzowsku potrafił połączyć nowoczesną formę z wierną analizą historyczną wydarzeń Grudnia '70 – mówi Bromski.

Ostatnim filmem Antoniego Krauze był „Smoleńsk” z 2016 roku.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Materiał oryginalny: Nie żyje Antoni Krauze, reżyser "Czarnego czwartku" - Dziennik Polski

Wróć na gazetakrakowska.pl Gazeta Krakowska