Założenie oświęcimskiej nekropolii datuje się na przełom 1783 i 1784 roku. Było to związane z zakazem pochówku w obrębie miasta określonym przez tzw. edykt nantejski z 1777 roku. Obawiano się skażenia wody. Dlatego od tej chwili zaczęto cmentarze przenosić poza mury miast.
Wcześniej, od średniowiecza, cmentarze w Oświęcimiu budowano przy kościołach. Przy kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny cmentarz był czynny do 1784 r., a przy kościele św. Krzyża zakonu dominikanów (dzisiaj jest to kościół Matki Bożej Wspomożenia Wiernych księży salezjanów) do końca XVIII wieku. Podczas przeprowadzonych dwa lata temu wykopalisk przez archeologów odkryto tutaj kilkadziesiąt miejsc pochówku. W jednym z nich odnaleziono m.in. szczątki mężczyzny z odciętą głową umieszczoną pomiędzy nogami, co świadczy o tzw. pochówku antywampirycznym.
Średniowieczne cmentarze zakładano ponadto przy szpitalach. Tak powstał cmentarz przy niezachowanym do dziś kościele św. Mikołaja, który funkcjonował do połowy XIX wieku. Dzisiaj są to tereny boiska przy Szkole Podstawowej nr 1.
Nekropolie przy kościołach były przeznaczone dla mieszczan. Biedota oraz zmarli na choroby zakaźne grzebani byli poza murami miejskimi. W okolicach Oświęcimia było kilka cmentarzy zakładanych w czasach zarazy. W takich miejscach można spotkać krzyże lub kapliczki z upadającym pod krzyżem Chrystusem zwane Bożymi Mękami. Na tej podstawie można przypuszczać, że tzw. cmentarze choleryczne były na przykład w okolicach obecnego Gminnego Gimnazjum nr 2 przy ul. Jezioro w Zaborzu czy w rejonie obecnej ul. Krasickiego w Oświęcimiu.
Są też groby w kościołach, w których jednak pochówek był zarezerwowany głównie dla kleru. Świeccy musieli udowodnić, że są godni tego zaszczytu. Grób w świątyni był oznaką prestiżu i zamożności. Do naszych czasów zachowała się płyta nagrobna Mikołaja Myszkowskie-go, zmarłego w 1482 r. kanclerza księstwa oświęcimskiego, rycerza księcia oświęcimskiego Jana IV, a potem króla Kazimierza Jagiellończyka, która pochodzi prawdopodobnie z kościoła dominikańskiego, a dzisiaj jest w zbiorach Muzeum Zamek.
Cmentarz oświęcimski bogaty jest w zabytki. Jest tutaj ponad 200 zabytkowych nagrobków. Najstarszym zachowanym do dzisiaj śladem dawnego pochówku jest obelisk rodu Russockich, który pochodzi z XVIII wieku. Tuż obok jest grób powstańca styczniowego Jana Kotlarskiego z charakterystycznym żeliwnym krzyżem. Cały cmentarz od 1962 r. objęty jest ochroną konserwatorską.
Stowarzyszenie Miłośników Zabytków i Historii Ziemi Oświęcimskiej wydało książkę o ludziach spoczywających na nekropolii „Cmentarz parafialny w Oświęcimiu”.
Zobacz też: Jak pod Krakowem robi się znicze, czyli najważniejsza jest parafina
Źródło: dziennikpolski24.pl
Follow https://twitter.com/gaz_krakowskaDołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
