https://gazetakrakowska.pl
reklama
MKTG SR - pasek na kartach artykułów

Pałac z mroczną historią. To tutaj "rzeźnik Polski" miał letnią rezydencję

Małgorzata Gleń
Zdjęcie pałacu Potockich z ok. 1941 r. Wówczas letnią rezydencję miał tutaj Hans Frank
Zdjęcie pałacu Potockich z ok. 1941 r. Wówczas letnią rezydencję miał tutaj Hans Frank Kolekcja Andrzeja Zaborowskiego
Dobre czasy dla rodziny Potockich z Krzeszowic, którzy byli właścicielami połowy centrum miasta skończyły się z nadejściem II wojny światowej. Stracili rodową "perełkę", przepiękny pałac z zadbanym, wielkim parkiem. W ich komnatach rozsiadł się "rzeźnik Polski", Hans Frank, który sam siebie nazywał "niemieckim królem Polski" - zbrodniarz nazistowski skazany przez Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze na karę śmierci przez powieszenie. Za główną siedzibę obrał sobie Wawel. W pałacu w Krzeszowicach odpoczywał.

Spis treści

Krzeszowice to niewielkie miasteczko na zachód od Krakowa.

Krzeszowice uzdrowiskiem były od XVII wieku

Krzeszowickie dobra w ręce rodziny Potockich trafiły w 1816 r. Odziedziczył je Artur Potocki z żoną Zofią z Branickich, po babci Artura Izabeli Czartoryskiej. To oni, w latach 1850-1857 wybudowali pałac w modnych wówczas stylu renesansu włoskiego, zamieszkali w nim w 1862 r.

Pałac był bogato wyposażony

Jest dwupiętrowy, ma cztery narożne wieże i wewnętrzny dziedziniec, pomieszczenia na parterze miały charakter reprezentacyjny, były bogato zdobione. Potoccy zgromadzili cenne dzieła: obrazy, rzeźby, meble, szkło, porcelanę. Od wschodu jest ośmioboczna oranżeria połączona z bryłą budynku galeryjką. Od tej strony są wysokie piwnice, służące niegdyś jako wozownia. Potem jeszcze rozbudowano pałac w stronę północy, gdzie powstał drugi dziedziniec. W sumie składa się z 228 różnych pomieszczeń, w tym stu użytkowanych bezpośrednio przez rodzinę.

Pałac Potockich na pocztówce z roku 1941. Opisany jako HAUS KRESSENDORF
Pałac Potockich na pocztówce z roku 1941. Opisany jako HAUS KRESSENDORF
Kolekcja Andrzeja Zaborowskiego

Równolegle z budową pałacu, na 12 hektarach, na dość wysokim wzgórzu, powstawał park z wybrukowanymi alejkami, dwoma stawami, romantycznymi mostkami, utrzymany w stylu angielskim. Z tarasu przed pałacem rozciągał się widok na ruiny Zamku Tenczyn w Rudnie. Teraz ich nie widać, drzewa mocno wybujały.

Hans Frank pławił się tu w luksusach

W tym pięknym i zadbanym pałacu z rozległym parkiem w 1940 roku zamieszkał Hans Frank. Stworzył tutaj swoją letnią rezydencję, przyjmował gości i planował wyniszczenie polskiego i żydowskiego narodu.

Wejście do pałacu. Zdjęcie zostało zrobione w czasach, gdy pałac był rezydencją generalnego gubernatora Hansa Franka, rok 1943
Wejście do pałacu. Zdjęcie zostało zrobione w czasach, gdy pałac był rezydencją generalnego gubernatora Hansa Franka, rok 1943
Kolekcja Andrzeja Zaborowskiego

Hans Frank był bezwzględny. Był jednym z głównych współautorów i realizatorów polityki eksterminacji narodu polskiego i żydowskiego. Był odpowiedzialny za masowe zbrodnie na terenie Generalnego Gubernatorstwa, dewastację gospodarczą kraju, planowe niszczenie i grabież obiektów kulturalnych oraz dóbr materialnych w Polsce. Na Wawelu i w Krzeszowicach mieszkał do początku 1945 roku.

Potoccy długo walczyli o odzyskanie majątku

Po wojnie majątek nie wrócił do prawowitych właścicieli. Majątek wraz z pałacem został znacjonalizowany przez władze komunistyczne w czasie reformy rolnej. Władza ludowa utworzyła tu siedzibę Akademii Leśnej i Państwowego Instytutu Badań Leśnych, a potem umieszczono tu Państwowy Zakład Wychowawczy im. Tadeusza Kościuszki, szkołę podstawową, liceum i internat. Pałac szybko niszczał. Został opuszczony w latach 70-tych. Do rodziny Potockich wrócił dopiero kilka lat temu.

Pozostałości mostka nad sadzawką
Pozostałości mostka nad sadzawką
Małgorzata Gleń
emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Papież Leon XIV: „Pokój dla całego świata"

Polecane oferty
* Najniższa cena z ostatnich 30 dniMateriały promocyjne partnera
Wróć na gazetakrakowska.pl Gazeta Krakowska