Szlaki papieskie (cz. 7) - Pogórze Wielickie

ZOBACZ WSZYSTKIE SZLAKI PAPIESKIE:

• Szlaki Papieskie w Małopolsce (cz. 1). Kraków - Kalwaria Zebrzydowska
• Szlaki Papieskie w Małopolsce (cz. 2). Tatry
• Szlaki Papieskie w Małopolsce (cz. 3). Pieniny
• Szlaki Papieskie w Małopolsce (cz. 4). Beskid Sądecki - Beskid Niski
• Szlaki Papieskie w Małopolsce (cz. 5). Beskid Wyspowy
• Szlaki Papieskie w Małopolsce (cz. 6). Chodź na Turbacz!
• Szlaki Papieskie (cz. 7) - Pogórze Wielickie
• Szlaki Papieskie (cz. 8) - Beskid Mały. Tu urodził się Karol Wojtyła

Obszar Chronionego Krajobrazu Pogórza Wiśnickiego, należącego do Pogórza Wielickiego, pełni funkcję otuliny dla Parków Krajobrazowych: Łososińsko-Żegocińskiego (5 500 ha), Ciężkowicko-Rożnowskiego (17 634 ha) i Wiśnicko-Lipnickiego (14 311 ha).

Szlak Miejsc Papieskich na Ziemi Wielickiej

Pogórze Wielickie przecina granica dwóch diecezji. Kardynał Wojtyła wiele razy odwiedzał z posługą duszpasterską parafie „swojej” diecezji krakowskiej, brał także udział w uroczystościach w sąsiedniej, tarnowskiej. Szlak wędrowny znamy w tych okolicach tylko jeden: Niegowić - Łapanów. Szlak Miejsc Papieskich w Powiecie Wielickim poświęcił i otworzył przy kościele pw. Dziesięciu Tysięcy Męczenników w Niepołomicach prymas Polski Józef Glemp, 4 XI 2008 roku, w dniu imienin Jana Pawła II. Szlak Miejsc powstał w wyniku współpracy Urzędu Miasta i Gminy Niepołomice, parafii w Niepołomicach i Fundacji Szlaki Papieskie.

Niegowić. Wieś nieco na uboczu od głównych tras, ok. 30 km od Krakowa w kierunku południowo-wschodnim, w dolinie rzeki Raby i jej dopływu - Królewskiego Potoku. Horyzont sfalowanego terenu niegowickich pól zamyka od południa łańcuch wzniesień Beskidu Wyspowego; w pogodne dni z Góry Kobyleckiej można dojrzeć Tatry. Niegowić zasłynęła po wyborze kard. Karola Wojtyły na papieża, gdy okazało się, że niegowicka parafia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny była pierwszym miejscem pełnienia posługi duszpasterskiej młodego kapłana. Wtedy stał tu jeszcze drewniany kościół z 1771 roku; ta zabytkowa świątynia została rozebrana w roku 1972 i przeniesiona do Mętkowa k. Babic w powiecie chrzanowskim. Jej poświęcenia na nowym miejscu, 1 V 1974 roku, dokonał kard. Karol Wojtyła. Powiedział wtedy w kazaniu: Zapamiętałem dobrze to wnętrze takie przejrzyste, takie przestronne, w którym Jezus Chrystus od tylu pokoleń mieszkał ze swoim ludem Bożym w parafii niegowickiej (…) Wyrosły przed oczyma te miesiące spędzone niegdyś w tym kościele na posłudze kapłańskiej...

Budowę nowego, murowanego kościoła rozpoczęto w 1949 roku z inicjatywy wikariusza ks. Karola Wojtyły, który pomagał nawet kopać rowy pod fundamenty. Wspomina Jan Paweł II w „Darze i Tajemnicy”: W tym czasie parafia w Niegowici przygotowywała się do obchodu 50-lecia święceń kapłańskich swego proboszcza. Ponieważ stary kościół nie wystarczał już na potrzeby duszpasterskie, parafianie zadecydowali, że najpiękniejszym darem dla Jubilata będzie budowa nowej świątyni. Wystrój nowego kościoła zaprojektował Wiktor Zin. Przeniesiono do niego kilka obrazów ze starej świątyni, pochodzących z XVII i XVIII wieku, oraz do ołtarza głównego - obraz Matki Bożej Wniebowziętej „Niegowickiej”, otoczony w parafii wielką czcią.

Znaczący wkład w obecny wygląd kościoła ma włoska Fundacja Jana Pawła II z Bassano Romano i pracujący w Watykanie rodak z Niegowici ks. Jarosław Cielecki. Fundacja sfinansowała m.in. replikę płyty nagrobnej Ojca Świętego z Watykanu, znajdującej się w kaplicy Bożego Miłosierdzia. Marmur karraryjski, z którego została wykonana, pochodzi z tego samego - co oryginał - kamieniołomu. Na płycie pali się wieczny ogień, przywieziony przez ks. Cieleckiego z grobu Jana Pawła II. W kaplicy znajdują się również drzazgi z krzyża, który Ojciec Święty przytulał w czasie ostatniej w swym życiu wielkopiątkowej Drogi Krzyżowej. Stoi też konfesjonał, w którym spowiadał Ksiądz Wojtyła, i wisi obraz starego kościoła w Niegowici autorstwa Witolda Zagrockiego. Prezbiterium zdobi fresk, przedstawiający ks. Karola Wojtyłę modlącego się przed wizerunkiem Matki Bożej Niegowickiej. Wykonał go Renato Tarlarini z San Marino, sponsorował Enrico Mangiarotti z Mediolanu. Fresk i replikę grobu odsłonił i pobłogosławił kard. Stanisław Dziwisz - 1 XI 2006 roku, w 60. rocznicę święceń kapłańskich Jana Pawła II. Przed kościołem, na marmurowym cokole, stoi pomnik ks. Karola Wojtyły - młodego Wikarego, wykonany z brązu. Twórcy pomnika, włoskiemu artyście Romano Pelloni - za wzór służyło zdjęcie Księdza Wojtyły z 1948 roku. Pomnik został odsłonięty i poświęcony 4 XI 1999 roku z okazji 50. rocznicy święceń kapłańskich Jana Pawła II. Powstał dzięki fundatorom z całego świata, z inicjatywy Komitetu Curato del Mondo (Duszpasterz Świata), jako wyraz międzynarodowego hołdu Kapłaństwu Ojca Świętego. Jest to jedyny na świecie pomnik Jana Pawła II - Wikarego. Na murze przy wejściu do kościoła, oraz na ścianie wikarówki, gdzie Ksiądz Wojtyła mieszkał w narożnym pokoju na prawo od wejścia, umieszczone są pamiątkowe tablice.

Ksiądz Karol Wojtyła został skierowany przez Księcia Sapiehę do Niegowici 28 lipca 1948 roku, po powrocie ze studiów w Rzymie. Dojechałem autobusem z Krakowa do Gdowa, a stamtąd jakiś gospodarz podwiózł mnie szosą w stronę wsi Marszowice i potem doradził mi iść ścieżką wśród pól, gdyż tak miało być bliżej - wspominał po latach Jan Paweł II w „Darze i Tajemnicy”. W oddali było już widać kościół w Niegowici. A był to okres żniw. Szedłem wśród łanów częściowo już skoszonych, a częściowo czekających jeszcze na żniwo. Pamiętam, że w pewnym momencie, gdy przekraczałem granicę parafii w Niegowici, uklęknąłem i ucałowałem ziemię.

Kapliczka na osiedlu Lasowe Domy, gdzie ks. Karol Wojtyła witał się z ziemią swojej pierwszej parafii, gestem znanym później całemu światu, stoi nieco na uboczu. Miejsce oznaczone jest pamiątkową tablicą.

Jako metropolita krakowski, Kardynał Wojtyła wielokrotnie odwiedzał swoją pierwszą parafię; 15 VIII 1974 roku - w 25. rocznicę budowy nowego kościoła, odprawił Mszę św. koncelebrowaną z kazaniem i procesją.

Jan Paweł II ofiarował kościołowi w Niegowici pozłacany kielich i patenę. Uczestnicy pielgrzymek do Watykanu mogli się też przekonać, że Ojciec Święty wspominał z sentymentem mieszkańców Niegowici i różne zdarzenia. W czasie audiencji prywatnej dla uczniów z Zespołu Szkół Zawodowych im. Jana Pawła II w Łapanowie, ich rodziców i grona pedagogicznego, 2 VII 1999 roku Jan Paweł II powiedział: Pamiętam ścieżki w Kobylcu, którymi przemierzałem do Łapanowa. Zaznaczcie mi te ścieżki.

W roku Jubileuszowym, dla uczczenia 80. rocznicy urodzin Papieża - z inicjatywy proboszcza parafii w Łapanowie ks. Tadeusza Jarzębaka oraz szkół noszących imię Jana Pawła II: ZSZ w Łapanowie i Szkoły Podstawowej w Niegowici - wytyczona została i oznakowana 12-kilometrowa trasa Szlaku Papieskiego, na granicy dwóch powiatów - wielickiego i dobczyckiego. Każdego roku z okazji urodzin Ojca Świętego, ok. 18 maja, przechodzi tędy młodzieżowy rajd pieszo-rowerowy, którego start i meta znajdują się na przemian w Łapanowie i Niegowici; organizatorami są proboszczowie obu parafii.

Wieliczka. Miasto na południowy wschód od Krakowa, znane przede wszystkim z kopalni soli. W przywilejach klasztoru tynieckiego z 1124 roku wzmiankowane jako Magnum Sal (Wielka Sól). Nazwa pochodzi od dużego znaczenia miejsca: Wielka, Welika, Wielika (zdrobniale: Wieliczka), „wielka” - dla odróżnienia od mniejszej kopalni w sąsiedniej Bochni. Lokowane było w 1290 roku na prawie frankońskim przez księcia Przemysława II; zmiany prawa na magdeburskie dokonał w 1361 roku Kazimierz Wielki. Na przełomie XIII i XIV wieku został zbudowany, a następnie rozbudowany Zamek Żupny - własność przedsiębiorstwa górniczego Żupy Krakowskie, jedyna w Europie rezydencja o charakterze obronnym, która była siedzibą władz administracyjno-gospodarczych a nie możnowładcy. Po zniszczeniach w czasie II wojny, zamek został odbudowany i obecnie mieści się w nim Muzeum Żup Krakowskich. Do naszych czasów dotrwał także średniowieczny układ rynku miejskiego.

Najstarszy z dokumentów w dziejach kopalni - to przywilej Kazimierza I z roku 1044 nazywający Wieliczkę „magnum sal alias Wieliczka”. Z dochodów żupy król Kazimierz Wielki sfinansował Akademię Krakowską (późniejszy Uniwersytet Jagielloński), a w 2. poł. XV wieku odbudowano i rozbudowano zamek Wawelski. Długi okres panowania austriackiego w czasach zaborów wpłynął korzystnie na stan techniczny kopalni. Równocześnie rozbudowano miasto wokół niej, uruchomione zostało połączenie kolejowe z Krakowem oraz elektrownia przy kopalni. Austriacy uczynili z kopalni ogólnie dostępną turystyczną atrakcję. Okres międzywojenny był dla kopalni okresem stabilizacji, dalszego rozwoju i rozbudowy kopalni jako zakładu produkcyjnego, ale również rozwoju jej funkcji turystycznej i leczniczej. Podziemne sanatorium, które powstało w 1958 roku, funkcjonuje do dzisiaj.

W najokazalszej komorze solnej, na głębokości 101 m pod powierzchnią ziemi, znajduje się kaplica św. Kingi. Stoi tu pomnik Jana Pawła II w szatach pontyfikalnych, wykonany w soli w 1999 roku przez górnika-rzeźbiarza Stanisława Anioła, wg projektu Czesława Dźwigaja. W ołtarzu głównym kaplicy z figurą św. Kingi znajdują się jej relikwie oraz ampułka z kroplą krwi św. Jana Pawła II. Przy ołtarzu krzyż w kształcie papieskiego pastorału, pobłogosławiony przez Ojca Świętego na Placu Świętego Piotra 19 V 2003 roku, w 83. rocznicę urodzin i 25. pontyfikatu. Krzyż ten, dzieło Stanisława Anioła - ma 2,80 m wysokości, waży 300 kg, jest wykonany z soli ze wszystkich kopalń polskich, wydobywających sól kamienną; Ojciec Święty otrzymał jego kopię. Jan Paweł II przyjął tytuł Honorowego Obywatela Miasta Wieliczka.

Karol Wojtyła miał 10 lat, gdy 26 V 1930 roku, wraz z ojcem, nauczycielami i kolegami z klasy pojechał na wycieczkę do kopalni soli w Wieliczce.

Jako Metropolita Krakowski wielokrotnie przybywał do Wieliczki - wizytował parafie, modlił się w kościołach. Odwiedzał chorych w ich domach. Był także w kopalni soli.

Kopalnia Soli w Wieliczce wpisana jest na I Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO wśród pierwszych 12 obiektów z całego świata.

Z Wieliczką związany był przez niemal całe życie sługa Boży Brat Alojzy Kosiba (1855-1939), franciszkanin, kwestarz. Szczególną opieką otaczał biednych i chorych. Był człowiekiem głębokiej modlitwy oraz wzorem życia zakonnego. Proces beatyfikacyjny Brata Alojzego rozpoczął się w roku 1963. Przewodniczył mu bp Karol Wojtyła. To także on, już jako kardynał metropolita krakowski, powiedział w Wieliczce: Duch św. Franciszka odrodził się w miejscowym klasztorze w osobie Sługi Bożego Brata Alojzego Kosiby.

W Brzegach, wiosce nieopodal Wieliczki odbędzie się spotkanie z papieżem Franciszkiem w czasie Światowych Dni Młodzieży.

Staniątki. Wieś nieopodal Niepołomic. Jak głosi legenda - zatrzymał się tutaj w 996 roku św. Wojciech w drodze na dwór Bolesława Chrobrego. Klasztor mniszek benedyktynek jest najstarszym w Polsce klasztorem tego zgromadzenia. Pozostawał pod szczególną opieką panujących. Ufundował go przed rokiem 1228 kasztelan krakowski Klemens Jaksa Gryfita z Ruszczy dla swojej córki Wizenny, pierwszej ksieni w Staniątkach. Jaksa wyposażył klasztor we wszystkie swoje ogromne włości, z których pozostał dziś tylko ogród. Już w średniowieczu siostry przyjmowały dziewczęta na wychowanie, co dało początek szkole klasztornej. W okresie rozkwitu, w XVII wieku, opactwo liczyło ponad 50 zakonnic; obecnie osiemnaście. Klasztor staniątecki, jako jedyny w zaborze austriackim nie był ograniczony liczebnie, dlatego w XX wieku mógł skierować zakonnice do klasztoru w Wilnie i dla ratowania skasowanego klasztoru w Nieświeżu. Po II wojnie światowej władze PRL zlikwidowały szkołę, odebrały resztę posiadanej ziemi i na dwa lata przesiedliły zgromadzenie do klasztoru w Alwerni. Niewielką część dawnej ziemi klasztornej udało się odzyskać w czasach III Rzeczypospolitej, ale została natychmiast sprzedana dla opłacenia najkonieczniejszych remontów w kościele. Szkoła nie została reaktywowana. W klasztorze przechowywane są liczne zbiory rzemiosła artystycznego i sztuki sakralnej, a także niezwykle bogata biblioteka.

Kościół przy klasztorze, pw. Najświętszej Marii Panny i św. Wojciecha, został zbudowany w tym samym czasie. Początkowo jednonawowy, pod koniec XIII wieku poszerzony do trzech naw, zachował się w tej postaci do czasów współczesnych. W okresie baroku wymieniono sprzęty wyposażenia, a w 1760 roku ściany zyskały polichromię pędzla Andrzeja Radwańskiego jako wiano córki malarza, Martyny, wstępującej do staniątkowskiego klasztoru.

Szczególną czcią otoczony jest wizerunek Matki Bożej Bolesnej, dar fundatora klasztoru, umieszczony w kaplicy przy południowej nawie kościoła. Przed Jej cudownym obliczem modlili się św. Kinga, św. Jadwiga Królowa, król Władysław Jagiełło, Zygmunt Stary, Jan III Sobieski, konfederaci barscy i powstańcy styczniowi. Korony papieskie, z ofiarowanych przez wiernych kosztowności, nałożył 21 IX 1924 roku abp Adam Stefan książę Sapieha, metropolita krakowski.

Arcybiskup Karol Wojtyła uczestniczył 25 IX 1966 roku w uroczystościach 750-lecia opactwa w Staniątkach, w styczniu roku 1968 - w nawiedzeniu, a w sierpniu 1971 roku odprawił Mszę św. koncelebrowaną z okazji benedykcji matki ksieni.

Podłęże. Wieś ok. 16 km na wschód od Krakowa, sąsiaduje z Niepołomicami i Staniątkami. Położona przy szlaku kolejowym Kraków-Medyka. W przeszłości, podobnie jak Staniątki, własność Gryfitów. Podczas prac archeologicznych prowadzonych w 2008 roku przed budową autostrady A4, odkryto tu największą w Polsce osadę Celtów - 17 chat, z III-II w. p.n.e. wraz z przedmiotami codziennego użytku, monetami i ozdobami. Podłęże znane jest jako miejsce egzekucji 50 Polaków - więźniów politycznych z Montelupich w Krakowie, której w lutym 1944 dokonały oddziały SS i Gestapo. Jest tu także cmentarz wojenny z I wojny światowej. Kościół w Podłężu pw. Matki Bożej Królowej Korony Polskiej został zbudowany w latach 1958-1964 z inicjatywy ks. Andrzeja Fidelusa, długoletniego proboszcza i dziekana niepołomickiego; parafia powstała w 1978 roku. Arcybiskup krakowski Karol Wojtyła 19 IX 1960 roku przybył z wizytacją i bierzmował młodzież, poświęcił kościół 24 VI 1962 roku, konsekrował - 2 V 1964 roku - był to pierwszy kościół konsekrowany przez Karola Wojtyłę po otrzymaniu godności arcybiskupiej.

Proboszczem parafii w Podłężu jest ks. prał. Tomasz Boroń, Kapelan Ojca Świętego, w latach 1990-2007 dyrektor Domu Rekolekcyjnego Episkopatu Polski „Księżówka” w Zakopanem. Organizator historycznego pobytu Ojca Świętego w Tatrach.

ZOBACZ TAKŻE:

• Szlaki Papieskie w Małopolsce (cz. 1). Kraków - Kalwaria Zebrzydowska
• Szlaki papieskie w Małopolsce (cz. 2). Tatry
• Szlaki Papieskie w Małopolsce (cz. 3). Pieniny
• Szlaki Papieskie w Małopolsce (cz. 4). Beskid Sądecki - Beskid Niski
• Szlaki Papieskie w Małopolsce (cz. 5). Beskid Wyspowy
  Szlaki papieskie w Małopolsce (cz. 6). Chodź na Turbacz!

Szlak Miejsc Papieskich na Ziemi Chrzanowskiej

Pomiędzy Krakowem a Częstochową od bardzo dawna biegnie szlak, który nazywamy Szlakiem Orlich Gniazd. Jest to szlak wytyczony przez samą naturę. Rozciągające się na tej przestrzeni wzgórza tworzą szczególny łańcuch, a na tym łańcuchu wzgórz osadziły się przed wiekami zamki rycerskie. Dzisiaj już te zamki leżą w ruinie, ale Szlak Orlich Gniazd jest nam nadal dobrze znany. To wzdłuż tego szlaku broniliśmy granic polskości (…) Po wiekach stwierdzono, że wzdłuż tego szlaku znajdują się wielkie bogactwa natury. I w ubiegłym stuleciu zaczęto sięgać do tych bogactw, sięgać przede wszystkim pod ziemię. Wzdłuż Szlaku Orlich Gniazd otworzyły się nowe warsztaty pracy ludzkiej - mówił abp Karol Wojtyła w kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Sosnowcu, 21 V 1967 roku.

Jura Krakowsko-Częstochowska jest silnie związana z wielkimi wydarzeniami w historii Polski; świadectwem są zamki, pałace, kościoły, kaplice, legendy powtarzane z pokolenia na pokolenie. Mimo burzliwej historii, przetaczających się wojen, różnych klęsk, w dalszym ciągu wiele jest na tym terenie świadectw bogatej przeszłości, zabytków kultury. Oprócz Krakowa - miasta o znaczeniu europejskim, są też mniejsze miasta. Na Ziemi Chrzanowskiej to Chrzanów, Trzebinia czy Libiąż, oraz małe miasteczka, w których zatrzymał się czas, np. Alwernia. Wsie na terenie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej tradycjami sięgają zwykle średniowiecza, a zapisy o ich istnieniu to najczęściej wzmianki w spisie świętopietrza; parafie są tutaj bardzo stare. Bogactwem Jury jest też przyroda - Zespół Jurajskich Parków Krajobrazowych to największy obszar chroniony w Polsce. Pięknych lasów i zakątków nie brak na Ziemi Chrzanowskiej.

Szlak Miejsc Papieskich został oznaczony przez Starostwo Powiatowe w Chrzanowie, przy współpracy merytorycznej z Fundacją Szlaki Papieskie. Szlak uwzględnia te miejsca na terenie Powiatu Chrzanowskiego, w których był bp/abp/kard. Karol Wojtyła jako duszpasterz. Dzięki niemu powstało tu wiele kościołów i parafii, ożywiło się życie religijne. Szlaki turystyczne udało się ustalić dotychczas dwa: w okolicach Trzebini - fragment trasy pielgrzymki rowerowej z Krakowa do Częstochowy, oraz szlak pieszy Zagórze-Lipowiec.

Za początek Szlaku Papieskiego została wybrana wioska Mętków k.Babic, miejsce przy XVIII-wiecznym, modrzewiowym kościele pw. Matki Bożej Częstochowskiej, przeniesionym tu w 1973 roku z Niegowici (por. Pogórze Wielickie). Został tu postawiony krzyż, wzorowany na pastorale Jana Pawła II, kamień z pamiątkowym napisem i cytatem pochodzącym z papieskiej homilii: Tam, gdzie stawia się krzyż, powstaje znak, że dotarła już Dobra Nowina o zbawieniu człowieka przez Miłość, oraz mapa Szlaku Miejsc Papieskich na Ziemi Chrzanowskiej. Szlak Papieski został otwarty i poświęcony po Mszy św. koncelebrowanej, 2 IV 2006 roku, odprawionej przez ks. prał. Stefana Misińca, opiekuna duchowego Szlaków Papieskich, w tamtym czasie proboszcza parafii pw. Najświętszego Salwatora w Krakowie. Odtąd Starostwo w Chrzanowie konsekwentnie realizuje program, upamiętniając wg przyjętej jednolitej formuły kilka miejsc rocznie. Fundatorem okazałych kamieni, upamiętniających Szlak Miejsc Papieskich na Ziemi Chrzanowskiej, jest Żelatowa S.A. Kopalnia i Prażalnia Dolomitu.

Chrzanów. Miasto przemysłowe na pograniczu Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej i Wyżyny Śląskiej, nad rzeką Chechło, dopływem Wisły. Około 1178 roku, Kazimierz Sprawiedliwy odstąpił Ziemię Chrzanowską księciu raciborsko-opolskiemu Mieszkowi Plątonogiemu. W roku 1241, po klęsce księcia Henryka Pobożnego pod Legnicą, Ziemia Chrzanowska powróciła na stałe do Ziemi Krakowskiej.

Miasto Chrzanów, lokowane w połowie XIV wieku na prawie magdeburskim przez Kazimierza Wielkiego, zachowało do dziś charakterystyczny średniowieczny układ ulic z centralnie położonym kwadratowym rynkiem i rozchodzącymi się pod kątem prostym ulicami. Patronem Chrzanowa jest Święty Mikołaj - nawiązują do tej postaci dawne pieczęcie Chrzanowa, z których najstarsza została wykonana na początku XVI wieku.

Ziemia Chrzanowska należała zawsze do diecezji krakowskiej; podkreślał to Kardynał Wojtyła, który kościół pw. św. Mikołaja w Chrzanowie i okoliczne miejscowości wiele razy odwiedzał jako duszpasterz.

Płoki. Miejscowość między Olkuszem i Trzebinią, położona na zalesionych wzniesieniach, na terenach górniczych bogatych w węgiel i rudy metali. Parafia była wzmiankowana już w XIII wieku w dokumencie Władysława, księcia oświęcimskiego, oraz w wykazach świętopietrza.

Płoki słyną z XV-wiecznego wizerunku Matki Bożej Płockiej, Patronki Polskich Rodzin Robotniczych, umieszczonego obecnie w ołtarzu głównym sanktuarium.

Kardynał Karol Wojtyła, arcybiskup krakowski (...) wizytując okoliczne kościoły, w swoich przemówieniach głosił chwałę Matki Bożej Płockiej. Szczególnie Jej opiece i Łaskawości przypisywał fakt, że w tym rejonie robotniczym, zachowującym jeszcze tradycje chrześcijańskie, ale w dużym stopniu dotkniętym obojętnością religijną, tak wiele buduje się nowych kościołów dzięki ofiarności miejscowej robotniczej ludności - wspominał ks. Bolesław Przybyszewski. Kardynał Wojtyła rozmawiał też z miejscowym proboszczem, aby czynił starania o koronację. Już jako papież na uroczystość koronacyjną, 12 IX 1982 roku, przesłał telegram o treści: Sprawę koronacji słynącego łaskami obrazu Matki Bożej, patronki górników i ziemi trzebińskiej, od dawna nosiłem głęboko w sercu.

Wikariuszem w Płokach w latach 1931-33, a następnie proboszczem w latach 1937-46, był ks. Michał Rapacz (1904-46) - kapłan i męczennik. W pobliskim lesie oznaczone jest miejsce, gdzie został bestialsko zamordowany w nocy z 11/12 V 1946 roku. Wyrok śmierci na Księdza wydano w kwietniu 1946 roku na zebraniu partii komunistycznej w Trzebini. Wykonała go - jak zapisał ks. Leon Bzowski - „banda bezbożnicza spod znaku ówczesnego tajnego aktywu partyjnego (komunistycznego); wydawał [on] i wykonywał wyroki śmierci na wielu uczciwych Polakach i bardziej wpływowych kapłanach, których uważał za przeszkodę utrudniającą ustalenie w Polsce systemu komunistycznego”. Ksiądz Rapacz został pochowany w rodzinnym Lubniu. W 1980 roku szczątki przeniesiono do Płok i pochowano przy murze prezbiterium kościoła. Wobec rosnącego kultu, trwają starania o beatyfikację Księdza - „obrońcy ładu moralnego, który jest zagrożony w każdym czasie i każdym społeczeństwie” (kard. Franciszek Macharski).

Trzebinia. Miasto leży na pd.-zach. obrzeżach Jury. Jest ważnym węzłem komunikacyjnym i ośrodkiem przemysłowym.

Osadę założył w 1415 roku mieszczanin krakowski Mikołaj Kiesinger, gdy otrzymał od króla Władysława Jagiełły przywilej na eksploatowanie tu rud srebra i ołowiu na magdeburskim prawie górniczym. Największy rozwój gospodarczy miasta przypada na przełom XIX i XX wieku.

Placówka księży salwatorianów w Trzebini została założona w 1900 roku. W latach 1908-11 stanął kościół murowany w stylu modernistycznym, wg projektu Jana Sas-Zubrzyckiego. W budynkach gospodarczych urządzono w 1928 roku pierwszy w Polsce dom rekolekcyjny; odbywały się w nim rekolekcje zamknięte dla osób świeckich wszystkich stanów. Księża salwatorianie prowadzili na terenie klasztoru drukarnię, wydawali pisemko „Dzwonek Rekolekcyjny”. W czasie wojny działalność tę przerwali Niemcy, a po wojnie uniemożliwili komuniści. Od roku 1994 w Trzebini mieści się nowicjat Polskiej Prowincji Salwatorianów.

Parafia pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, oddana w zarząd księży salwatorianów, została erygowana w 1958 roku. W roku 1962 salwatorianie sprowadzili z Fatimy figurę Matki Bożej. Kaplica, w której została umieszczona, stała się miejscem nawróceń i uzdrowień duchowych i fizycznych, o czym świadczą wpisy do Księgi Łask i liczne wota. Figura otrzymała papieskie korony w uroczystość 13 IX 1997 roku. Równocześnie erygowano Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej.

Karol Wojtyła, abiturient wadowickiego gimnazjum, w 1938 roku odprawił w Trzebini rekolekcje po maturze, co potwierdził 19 XI 1958 roku wpisem do księgi pamiątkowej: W tym domu odprawiałem w 1938 r. rekolekcje zamknięte i spowiedź generalną po maturze. Szczęść Boże! - X. Karol Wojtyła bp sufragan krakowski.

Ksiądz Karol Wojtyła brał udział w 1955 roku w pielgrzymce rowerowej.

Z inicjatywy Księdza Wojtyły odbyły się tu w 1950 roku rekolekcje zamknięte dla studentek: W tematyce szczególne uwzględnienie spraw światopoglądowych. Szczególną wagę przywiązywał do rekolekcji chorych, których przywożono do Trzebini także z Krakowa, pod opieką młodzieżowego wolontariatu. Trzebinię odwiedzał też wiele razy jako duszpasterz.