Zamek Żupny w Bochni częściowo rozebrany, usunięto dwie drewniane przybudówki. Co dalej z niszczejącym zabytkiem?

Kilka dni temu rozpoczęto prace zabezpieczające budynku Zamku Żupnego przy Regis 3. W ramach zawartej umowy została rozebrana przybudówka z tylnej części obiektu oraz ganku na elewacji frontowej.

- W ramach wykonywanych prac zostanie też zabezpieczona połać dachu na frontowej części obiektu. Oba rozbierane elementy stanowiły zagrożenie z uwagi na dużą degradację drewna. Wykonane zostanie również uszczelnienie przecieków w dachu oraz odwodnienie piwnic - przekazał Tomasz Ryncarz, naczelnik wydziału promocji i rozwoju miasta.

Wykonawca prac został wybrany w drodze zapytania ofertowego. Wartość robót wynosi 154 055,18 zł brutto, a termin ich zakończenia to 23 grudnia 2024 r.

Od 2009 roku Zamek Żupny stoi pusty po tym, jak wykwaterowano z niego lokatorów, niestety z roku na rok jego stan techniczny jest coraz gorszy i - co gorsza - nie widać na razie szans na gruntowną rewitalizację tego zabytku. W 2024 roku miał być wykonany „ratunkowy” etap prac polegający m.in. na przebudowie dachu, stropu nad pierwszym piętrem, nadproży, montażu rynien. Niestety przetarg przyniósł oferty ponad dwukrotnie przewyższające przygotowany budżet i od inwestycji odstąpiono.

W 2025 roku planowane są terenowe badania archeologiczne obiektu, w projekcie budżetu zapisano na ten cel 500 tys. zł.

- W planach budżetowych nie zapisaliśmy innych działań niż prace archeologiczne. Przeprowadzenie ponownych badań archeologicznych zostało wpisane do projektu budżetu miasta jako odpowiedź na oczekiwania społeczne. Jeśli ta propozycja uzyska poparcie Rady Miasta Bochnia w ostatecznym kształcie budżetu, Urząd, przystępując do realizacji tego zadania, w pierwszej kolejności zleci przygotowanie programu prac archeologicznych, biorąc pod uwagę między innymi wyniki przeprowadzonych już wcześniej badań - zapowiada Ryncarz.

Historia Zamku Żupnego w Bochni sięga XIV. w., do dziś zachowało się tylko jego skrzydło północne, gruntownie przebudowane za czasów zaboru austriackiego w 1875 r. Jeszcze kilkanaście lat temu brano pod uwagę jego wyburzenie, jednak po przeprowadzonych badaniach archeologicznych zmieniono plany. Odkryto cenne pozostałości dawnego obiektu, m.in. fragmenty gotyckich ścian, pozostałości kaplicy zamkowej, mury dawnej wieży, elementy polichromii, drewniany strop, a nawet pierwotną posadzkę na poziomie piwnicy. W konsekwencji obiekt wpisano do rejestru zabytków.