Jak informuje parafia, zadanie konserwatorskie swoim zakresem obejmowało całą powierzchnię elewacji wieży hejnałowej wraz z zachodnią ścianą szczytową pomiędzy wieżami. Pracom poddany został również hełm wieży wyższej. Istotnym, choć mało widocznym elementem, było wykonanie nowych drewnianych podestów na wieży wyższej.
Wśród licznych prac, które zostały przeprowadzone, przede wszystkim dokonano naprawy dekarskie blachy ołowianej niższych wieżyczek hejnalicy wraz z elementami złoconymi oraz pełny zakres konserwacji więźby dachowej wieży. Aby przeciwdziałać ewentualnym zagrożeniom pożarowym poddano szczegółowej kontroli i naprawom system odgromowy.
Najpierw gruntowne czyszczenie
- Całość elewacji została gruntowanie oczyszczona za pomocą ablacji laserowej, która zapewniła doskonały efekt i zagwarantowała oczyszczenie powierzchni cegieł, spoin jak również profili, bloków i wszystkich elementów kamiennych bez najmniejszych uszkodzeń. Metoda ta jest mniej inwazyjna i bezpieczniejsza od czyszczenia metodami ściernymi lub przy użyciu wody. Laser użyty do pracy przy wieży, jest laserem zaprojektowanym do zadań konserwatorskich. Charakteryzuje się tym, że nie jest to praca ciągła wiązki laserowej, jak w przypadku laserów przemysłowych. Jest to laser impulsowy, czyli następuje pełna kontrola czasu trwania impulsu. Laser szybko i skutecznie usuwa zabrudzenia cywilizacyjne, przemalowania czy zaplamienia bez naruszania powierzchni czyszczonego materiału. Dodatkową korzyścią działań przy użyciu tej metody, jest ekologiczność. Nie jest wymagane stosowanie wody, ścierniw czy środków chemicznych, co bezpośrednio przekłada się na czystość całego procesu. Metoda ablacji laserowej pozwoliła również na pozostawienie naturalnej patyny całej elewacji, która stanowi naturalne zabezpieczenie hydrofobowe - mówi dr Marta Woźniak, specjalista ds. komunikacji społecznej parafii Mariackiej w Krakowie.
Uszkodzone cegły zostały uzupełnione
Cegły, które na przestrzeni lat uległy uszkodzeniom, zostały uzupełnione przy użyciu naturalnych materiałów, które swym wyglądem są jak najbardziej zbliżone do oryginału.
- Naprawom poddano też ołowiane spoiny kamiennych elementów przy zachowaniu pierwotnej technologii – doklepywano je i uzupełniano zapewniając ich doszczelnienie. Największej degradacji uległy wykonane z wapienia jurajskiego kamienne nakrywy w górnej części elewacji. Uzupełniono je nowymi blokami kamienia. Tutaj również nawiązując do pierwotnej techniki spoiny zostały uzupełnione poprzez zalanie ich szczelnie gorącym ołowiem. Wszystkie elementy metalowe integralnie związane z oknami poddano pełnemu zakresowi prac oraz ich zabezpieczeniu wraz z systemową ochroną przed gołębiami. Podczas trwania prac nie został zakłócony naturalny ekosystem umożliwiający sezonowanie ptaków (jeżyków) - tłumaczy Katarzyna Pakuła-Major, konserwator zbiorów artystycznych bazyliki Mariackiej.
Istotną częścią prac konserwatorskich były również cztery malowane okna maswerkowe. Po oczyszczeniu i uzupełnieniu wadliwych fragmentów uzupełnień starych reperacji konserwatorskich, które nie spełniają już zarówno wymogów technicznych jak i estetycznych, wykonano nowe uzupełnienia warstw zaprawy, dostosowując fakturę powierzchni do oryginału. Uzupełnienia kolorystyczne wykonano metodą scalającą, tak aby oddać ducha epoki, w której powstały.
- Dzięki przyjętym rozwiązaniom techniczno-technologicznym uzyskano pożądany efekt estetyczny, który zakładał maksymalne poszanowanie zarówno warstw pierwotnych, jak i dobrze zachowanych i spełniających wymogi techniczne i estetyczne uzupełnień historycznych - podsumowuje Katarzyna Pakuła-Major.
Wcześniej odnowiono złoconą koronę
Minął rok odkąd korona królewska wróciła na wieżę bazyliki Mariackiej. Pierwsze elementy złoconej korony zostały wciągnięte na hejnalicę mariacką o poranku w poniedziałek, 28 sierpnia 2023 roku. Na szczycie wieży umieszczono również kulę, która także przeszła renowację. To właśnie w niej została umieszczona kolejna kapsuła czasu, a wśród opisów prac i najważniejszych wydarzeń ostatniego dziesięciolecia w bazylice Mariackiej, fotografii, monet i medali był również egzemplarz wydania Dziennika Polskiego. Do kapsuły trafiła również lista darczyńców, którzy przyczynili się do odnowy wieży. Mimo, że korona już pod koniec sierpnia wróciła na wieżę, to tak naprawdę w pełnej okazałości można było ją oglądać na początku września 2023 r.
- Zamierzeniem prac konserwatorskich przy koronie królewskiej i kuli głównej było, aby ich efekt był widoczny jak najdłużej. Ważne dla nas były zarówno działania technologiczne zmierzające do powstrzymania dalszej destrukcji tego niezwykle cennego zabytku i symbolu miasta, jak również efekt estetyczny. Chcieliśmy, aby złoty blask cieszył jak najdłużej krakowian i gości. Dlatego też do zabezpieczania warstwy pozłotniczej użyto najnowszej technologii zaczerpniętej m.in. z przemysłu szkutniczego - wyjaśniał nam archiprezbiter bazyliki Mariackiej ks. infułat dr Dariusz Raś.
Wykonawcą prac było konsorcjum firm: CONEKS Sp. z o.o. Sp. k. z Warszawy, Zakład budowlany „Szarek” Czesław Szarek z Nowego Sącza oraz Kompleksowa Obsługa Inwestycji Dawid Szlachta z Krzeszowic, a kierownikiem prac konserwatorskich został dr hab. Jarosław Adamowicz, konserwator dzieł sztuki. Z kolei Inspektorem Nadzoru Konserwatorskiego – mgr Katarzyna Pakuła-Major, konserwator zbiorów artystycznych bazyliki Mariackiej.
Jakie kraje są najbardziej przyjazne dla kobiet?
