50 lat temu otworzyli Sądecki Park Etnograficzny. Z archiwum fotograficznego Stanisława Śmierciaka

Budowa Sądeckiego Parku Etnograficznego na 20 hektarowym obszarze dzielnicy Falkowa w Nowym Sączu rozpoczęła się w 1968 roku. Początkowo ekspozycję tworzyły 22 zabytki ocalone od wyburzenia i przeniesione do skansenu. Program etnograficzny i plan zagospodarowania przestrzennego tego miejsca opracował architekt Wojciech Szczygieł wspólnie z ówczesnym dyrektorem sądeckiego muzeum Tadeuszem Szczepankiem. Nad tym, jakie obiekty trafiały do skansenu czuwali: Maria Brylak-Załuska, Zygmunt Lewczuk, Magdalena Kroh, Elżbieta Długosz, Halina Znaczko, Mieczysław Bogaczyk, Antoni Dąbrowski i Edward Plata.

Oficjalne otwarcie Sądeckiego Parku Etnograficznego w Nowym Sączu nastąpiło 27 września 1975 roku. Poprzedziła je ogólnokrajowa konferencja naukowa poświęcona omówieniu roli, zadań i osiągnięć muzealnictwa skansenowego. Odwiedzający mogli zobaczyć 22 obiekty starego budownictwa wiejskiego, jakie udało się ocalić.

- Były występy zespołów regionalnych, wysoko postawieni dygnitarze z ministrem kultury i sztuki. Na zdjęciach uwieczniłem m.in. piłowanie drewnianego bala, które zastąpiło tradycyjne przecinanie wstęgi – wspomina Stanisław Śmierciak, emerytowany fotoreporter „Gazety Krakowskiej”, która od 1 lipca 1975 do 30 grudnia 1980 roku ukazywała się pod tytułem „Gazeta Południowa”.

Na zdjęciach sprzed pół wieku uwieczniony został m.in. ówczesny dyrektor sądeckiego muzeum Alojzy Całaba. I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego PZPR Henryk Kostecki oraz Józef Tejchma, ówczesny minister kultury i sztuki.

Dziś Sądecki Park Etnograficzny to wciąż największe w Małopolsce tego typu muzeum. Za pośrednictwem 80 obiektów prezentuje architekturę drewnianą i tradycyjną kulturę ludową lokalnych grup etnograficznych - Lachów, Pogórzan i Górali Sądeckich oraz grup etnicznych: Łemków, Niemców i Cyganów. To m.in. zagrody chłopskie, XVII-wieczny dwór szlachecki z unikalną polichromią we wnętrzach, folwark dworski oraz osiemnastowieczne świątynie: kościół rzymskokatolicki, cerkiew greckokatolicka i kościół protestancki.

- Rozpoczynamy sezon turystyczny i będziemy starali się przez miesiące letnie przede wszystkim spotykać się z zespołami, twórcami, rzemieślnikami, którzy towarzyszyli nam. No niemalże od początku budowy Skansenu. Będziemy chcieli wspólnie wspominać i opowiadać, wspólnie szukać śladów, bo to właśnie ślady są takim tematem przewodnim tegorocznych obchodów i konferencji skansenowskiej, która też będzie podsumowaniem roku jubileuszowego – zapowiedział podczas konferencji prasowej Robert Ślusarek, dyrektor Muzeum Ziemi Sądeckiej.

Wydarzenia z okazji 50-lecia sądeckiego skansenu:

• od 1 czerwca - Historia Sądeckiego Parku Etnograficznego - wystawa w spichlerzu z Męciny

• 30 maja - Dzień Dziecka w skansenie – jak powstawał skansen

• czerwiec – sierpień - Urodziny skansenu – weekendowe warsztaty, pokazy, oprowadzanie tematyczne

• 28 czerwca - „Janosik. Przebudzenie” - Teatr Tej Ziemi - spektakl plenerowy-dziwowisko w 160. rocznicę urodzin i 85. rocznicę śmierci Kazimierza Przerwy-Tetmajera (26 i 27 czerwca - pokazy przedpremierowe, 28 czerwca – premiera. Wszystkie spektakle o godz. 16

• 6 lipca - Do świętych patronów - odpust na Piotra i Pawła

• 14 września- Ślady - jubileuszowa impreza etnograficzna + Europejskie Dni Dziedzictwa

• 14 – 16 września - Ślady. Świadomość - pamięć – interpretacja - Konferencja naukowa z okazji 50-lecia Sądeckiego Parku Etnograficznego

• 3 października - Tropem dziedzictwa - impreza edukacyjna

• 24 grudnia - Pasterka w skansenie.

Sądecki Park Etnograficzny otwarty jest codziennie od wtorku do niedzieli. W okresie od 1 maja do 13 października w godz. 10-18. Natomiast od 15 października do 30 kwietnia w godz. 9-15.

Sądecki Park Etnograficzny jest nieczynny: w poniedziałki, Wielką Sobotę, pierwszy i drugi dzień Świąt Wielkanocnych. Boże Ciało, 1 i 6 stycznia, 1 listopada, 24, 25, 26 grudnia.

W sezonie turystycznym czyli od 1 maja do 13 października za wstęp do skansenu trzeba zapłacić: 22 zł – bilet normalny, 16 zł – bilet ulgowy albo 64 zł – bilet rodzinny (2 osoby dorosłe + 2 dzieci do 16 roku życia). Można też kupić bilet łączony na zwiedzanie Sądeckiego Parku Etnograficznego i Miasteczka Galicyjskiego w cenie: 30 zł – bilet normalny, 20 zł – bilet ulgowy albo 84 zł – bilet rodzinny.

Tańsze są bilety poza sezonem, czyli od 15 października do 30 kwietnia. Wówczas bilet normalny kosztuje 12 zł, a rodzinny 40 zł. Za bilety łączone trzeba zapłacić: 25 zł – normalny, 18 zł – ulgowy lub 74 zł – łączony.

Dniem wolnym od opłat za wstęp jest wtorek.