W ramach podziemnej aktywności m.in. współtworzył czasopismo literackie „Dźwigary”. Bratny walczył w Powstaniu Warszawskim, a po kapitulacji trafił do obozu jenieckiego. W 1944 roku opublikował swój pierwszy tomik wierszy zatytułowany „Pogarda”.
Po wyzwoleniu, w 1949 roku, Bratny wstąpił do PZPR. Wtedy też ukończył warszawską Akademię Nauk Politycznych. Był redaktorem „Pokolenia” (1946-1947), członkiem zespołu redakcyjnego tygodnika „Nowa Kultura” (1950-1951), zastępcą redaktora tygodnika „Kultura” (1963-1971), pisał też do „Nurtu” i „Odrodzenia”. Przez pewien czas pracował też jako kierownik literacki Teatru Powszechnego w Warszawie.
W 1957 opublikował swoją najsłynniejsza powieść- „Kolumbowie. Rocznik 20” - trzytomowy portret pokolenia, które wchodziło w dorosłość w okresie II wojny światowej. Książka doczekała się ponad 20 wznowień, wpisania na listę lektur szkolnych oraz ekranizacji w formie serialu wyreżyserowanego przez Janusza Morgensterna.
Popularności towarzyszyły jednak kontrowersje. Z jednej strony wskazywano, że jest to jeden z najpełniejszych obrazów Powstania Warszawskiego w polskiej literaturze. Z drugiej, wytykano „Kolumbom” zbyt daleko idące uproszczenia. „Powieść pod względem literackim jest mierna. (...).
Jednak w swoim trzecim tomie, jako pierwsza - i na długo jedyna w literaturze - starała się ukazać represje i szykany, które spotykały młodzież akowską po wojnie” - pisał literaturoznawca, Zbigniew Jarosiński. Oprócz „Kolumbów” Bratny stworzył ponad 80 powieści, tomików poetyckich i opowiadań m.in. „Szczęśliwi torturowani”, „Śniegi”, „Nagi maj”, „Na bezdomne psy”, „Lot ku ziemi”. Jego ostatnią książką była wydana w 1995 roku autobiograficzna opowieść„Anioł w butach z ostrogami”.
-Roman Bratny był pisarzem niezwykle wyczulonym na zmiany codzienności - mówi literaturoznawca, prof. Aleksander Fiut. - Tę umiejętność chwytania chwili widać nie tylko w „Kolumbach”, ale również - a może przede wszystkim, w jego opowiadaniach. Oprócz prozy i liryki Bratny tworzył również utwory teatralne oraz scenariusze.
Bratny był laureatem licznych nagród m.in. Nagrody Ministra Kultury i Sztuki (1985 rok), Nagrody Ministra Obrony Narodowej (1983 rok) oraz Nagrody „Gazety Krakowskiej” „Drzewo i owoc” (1987). W 1959 roku otrzymał Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski.
Pod koniec życia wycofał się z działalności twórczej i publicznej.
Roman Bratny odszedł w niedzielę. Miał 96 lat. O śmierci pisarza poinformowała jego córka, Julia Bratny.
